“Nín thở”chờ định đoạt Hiệp ước START-3

Ngày 18/1, phát biểu trong cuộc họp báo về kết quả năm 2020 của ngành ngoại giao Nga, liên quan đến quan hệ Nga - Mỹ dưới thời chính quyền mới của Mỹ, Bộ trưởng Sergei Lavrov cho rằng, cách cư xử của Mỹ có thể lịch sự hơn, nhưng bản chất của chính sách khó có thể thay đổi. Theo lời ông, nơi nào có lợi cho người Mỹ, nơi họ hiểu rằng không thể làm gì nếu không có Nga, không có Trung Quốc, ở đó họ sẽ buộc phải thực hiện một số loại thỏa thuận. 

“Điều quan trọng nhất và có lẽ là ưu tiên, liên quan đến một tình huống hoàn toàn bất thường trong lĩnh vực kiểm soát vũ khí. Chúng tôi nghe về ý định của chính quyền Biden trong việc nối lại đối thoại với chúng tôi về chủ đề này và trong đó, cố gắng đồng ý về việc gia hạn trước khi Hiệp ước về vũ khí tấn công chiến lược hết hạn vào ngày 5/2 tới. Chúng tôi sẽ chờ”, ông Lavrov nói.

Người đứng đầu Bộ Ngoại giao Nga cho rằng, bản thân Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden cũng là một chuyên gia trong lĩnh vực giải trừ và kiểm soát vũ khí. Bộ trưởng Lavrov nhắc nhớ rằng, chính quyền của Tổng thống Trump đã không đáp ứng đề nghị của Nga hai năm trước về việc ký hiệp định ngăn chặn chiến tranh hạt nhân.

Tổng biên tập tạp chí Quốc phòng Nga Igor Korotchenko cho rằng, “lễ nhậm chức của ông Biden mở ra khả năng có một khoảng thời gian rất ngắn để Nga và Mỹ gia hạn hiệp ước START-3 thêm một thời hạn hoặc ít nhất một năm với nghị định thư tạm thời.” Ông hy vọng rằng, với cam kết của Đảng Dân chủ Mỹ trong việc duy trì các hiệp ước vũ khí quan trọng về mặt chiến lược, cơ hội này sẽ không bị mất bởi chính quyền của ông Biden. Chuyên gia lưu ý rằng, nếu Moscow và Washington không thống nhất được vấn đề này thì không chỉ Nga và Mỹ, mà phần còn lại của thế giới sẽ phải gánh chịu hậu quả của cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân không hạn chế, có tác động hết sức tiêu cực đến an ninh của chính nước Mỹ.

Trước đó, vào tháng 10/2020, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đề nghị Mỹ gia hạn thỏa thuận hiện tại ít nhất một năm mà không kèm theo bất kỳ điều kiện nào. Tuy nhiên, việc đàm phán Nga -Mỹ dưới thời Tổng thống Trump bị bế tắc vì Mỹ yêu cầu Trung Quốc tham gia hiệp định, trong khi Bắc Kinh không có hứng thú.

Hiệp ước START-3 được ký giữa Nga và Mỹ vào năm 2010, có hiệu lực vào ngày 5/2/2011. Nó quy định rằng mỗi bên sẽ giảm kho vũ khí hạt nhân của mình để trong bảy năm và trong tương lai, tổng số vũ khí không vượt quá 700 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa, tên lửa đạn đạo trên tàu ngầm và máy bay ném bom hạng nặng, cũng như 1.550 đầu đạn và 800 bệ phóng đã triển khai và không triển khai.

Hiện nay START-3 là hiệp ước hạn chế vũ khí duy nhất có hiệu lực giữa Nga và Mỹ. Nếu không được gia hạn, sẽ không có hiệp định nào trên thế giới hạn chế kho vũ khí của các cường quốc hạt nhân lớn nhất./.