Nước Mỹ trong ngày đầu tiên Chính phủ đóng cửa

Đá bóng trách nhiệm sang nhau

Trong khi cảnh sát lập hàng rào bao quanh những địa điểm tham quan nổi tiếng như Đài tưởng niệm Lincoln và các cơ quan chính phủ dừng toàn bộ các hoạt động xã hội và các cuộc đàm phán về thương mại, thì những thành viên đảng Cộng Hòa trong Hạ Viện đang hướng tới việc phục hồi ngân sách cho các công viên quốc gia, chăm sóc các cựu quân nhân và khu vực Quận Columbia của thủ đô Washington.

Nỗ lực đầu tiên nhằm thông qua 3 dự luật liên quan đến vấn đề trên đã thất bại vào tối 1/10, tuy nhiên các thành viên đảng Cộng Hòa đang dự tính sẽ đệ trình một lần nữa vào ngày hôm sau. Dường như họ đã bị đánh bại bởi Thượng viện do đảng Dân chủ kiểm soát.

Nhiều nhân viên "ngồi chơi" sau khi chính phủ đóng cửa (Ảnh: AFP)

Việc đình trệ này đã dấy lên những lo ngại mới về năng lực của Quốc hội trong việc thực thi nhiệm vụ cơ bản nhất của mình. Viễn cảnh về một “cuộc chiến” lớn hơn có thể nổ ra trong việc liệu Quốc hội sẽ thông qua trần nợ công trong những tuần tới hay ‘liều lĩnh” để nước Mỹ lâm vào tình trạng vỡ nợ và có thể “hủy hoại” nền kinh tế toàn cầu.

Ông Obama chỉ trích những nghị sỹ đảng Cộng hòa rằng họ đã giữ chính phủ “làm con tin” nhằm “phá” dự luật về chăm sóc sức khỏe thường được biết đến với tên gọi là Obamacare, một trong những chương trình phúc lợi xã hội tham vọng nhất của Mỹ trong vòng 5 thập kỷ qua.

Các nghị sỹ đảng Cộng hòa trong Hạ viện coi Bộ luật về Chăm sóc Y tế toàn diện như một cách nới rộng quyền lực của chính phủ một cách đầy nguy hiểm và tăng gấp đôi nỗ lực của mình để làm giảm quyền lực này bằng cách đề xuất tiếp tục cấp ngân sách cho chính phủ. Tuy nhiên Thượng viện do đảng Dân chủ kiểm soát đã liên tục phủ quyết những đề xuất này.

“Họ đã buộc chính phủ phải đóng cửa chỉ dựa trên tư tưởng về một cuộc ‘thập tự chinh” thông qua việc từ chối cung cấp bảo hiểm y tế cho hàng triệu người dân Mỹ”, Tổng thống Mỹ phát biểu tại Vườn hồng Nhà Trắng.

Mặc dù Hạ viện đã thể hiện được sức mạnh của mình thông qua việc buộc chính phủ phải đóng cửa vào giữa đêm 30/9 nhưng họ cũng không ngăn được chính quyền Obama đưa việc tranh luận về bảo hiểm y tế trở thành vấn đề mấu chốt của Bộ luật về Chăm sóc Y tế toàn diện.

Các nghị sỹ đảng Cộng hòa nói rằng ông Obama không nên than phiền về hậu quả của việc chính phủ phải đóng cửa trong khi bản thân lại từ chối đàm phán. “Quan điểm của Nhà Trắng là “đạo đức giả” đến mức không thể chịu nổi”, Michael Steel, Phát ngôn viên cho Chủ tịch Hạ viện John Boehner tuyên bố.

Đến các cựu quân nhân cũng “bị liên lụy”

Các nghị sỹ đảng Cộng hòa nói rằng đề xuất mới nhất của họ sẽ giúp những cựu quân nhân lão thành-những người vào sáng sớm ngày 2/10 đã đẩy lui hàng rào bao quanh Khu tưởng niệm Quốc gia về Chiến tranh Thế giới thứ 2, được “đường hoàng” đi vào khu tưởng niệm này.

“Họ đến đây bởi vì họ muốn nhớ lại những ký ức của mình về Thế chiến thứ 2. Nhưng chính quyền Obama đã lập hàng rào bao quanh khu vực này”, Hạ nghị sỹ đảng Cộng hòa Mike Simpson chỉ trích.

Cả 3 dự luật hướng tới việc phục hồi lại ngân sách cho các công viên quốc gia, chăm sóc cho các cựu quân nhân và khu vực Quận Columbia của thủ đô Washington đều nhận được sự ủng hộ của đa số thành viên Hạ viện nhưng vẫn chưa đạt được mức 2/3 số phiếu cần thiết để có thể được thông qua theo một quy chế đặc biệt cho phép một hành động tức thời.

Lãnh đạo đảng Cộng hòa dự định sẽ đưa những dự luật này lên một cuộc bỏ phiếu thông thường hôm 2/10 nhưng ông Obama tuyên bố ông sẽ phủ quyết những dự luật này.

Đảng Dân chủ nói rằng đảng Cộng hòa đang tránh việc bỏ phiếu nhằm cung cấp ngân sách cho toàn bộ chính phủ bởi họ sợ rằng dự luật này sẽ được thông qua.

“Khu tưởng niệm đó mà cũng quan trọng ư? Thế còn những đứa trẻ đang rất cần được chăm sóc hàng ngày thì sao?”, Hạ nghị sỹ đảng Dân chủ Sander Levin nhấn mạnh. “Các ông (Nghị sỹ đảng Cộng hòa) cần phải cung cấp ngân sách cho toàn bộ các cơ quan chính phủ. Từng cơ quan một”.

Nhờ các nhà làm luật của đảng Cộng hòa, các cựu binh lão thành đã đến được khu tưởng niệm này nhưng dường như họ cũng chằng quan tâm đến việc ủng hộ bên nào.

“Họ (các nghị sỹ) chỉ như một nhóm trẻ đang tranh kẹo”, ông George Atkinson, một quân nhân 82 tuổi tham gia vào Chiến tranh Triều Tiên nói. “Phải thay thế tất cả bọn họ và người đứng đầu cần phải từ chức”.

Hạ nghị sỹ Peter King ước tính khoảng 100 trong tổng số 232 Hạ nghị sỹ của đảng Cộng hòa tại Hạ viện sẽ ủng hộ yêu cầu của ông Obama phục hồi lại việc cấp ngân sách cho toàn bộ các cơ quan chính phủ vô điều kiện. Con số này quá đủ để yêu cầu này được thông qua tại Hạ viện do yêu cầu này cũng nhận được sự ủng hộ của 200 Hạ nghị sỹ đảng Dân chủ.

Một cuộc điều tra gần đây của Reuters/Ipsos cho thấy 24% dân Mỹ đổ lỗi cho đảng Cộng hòa, 19% đổ lỗi cho Tổng thống Obama hoặc đảng Dân chủ và 46% nói rằng tất cả phải chịu trách nhiệm về việc đóng cửa chính phủ./.