Philippines có thể sử dụng Thiết quân luật đối với vấn nạn ma túy

Phát biểu với các thành viên phòng thương mại ở thành phố miền nam Davao hôm 14/1, ông Duterte cho biết khi vấn nạn ma túy trở nên nguy hiểm, ông sẽ ban bố thiết quân luật. Việc thiết quân luật sẽ cho phép ông dùng quân đội để tăng cường an ninh, cũng như bắt giữ những kẻ tình nghi là tội phạm nhiều ngày mà không có thời hạn truy tố.

Tổng thống Duterte nói: “Tôi phải bảo vệ người dân Philippines. Đó là bổn phận của tôi… Tôi không quan tâm đến Tòa án tối cao. Không ai có thể ngăn cản tôi. Quyền được bảo vệ cuộc sống của người dân cũng như bảo vệ đất nước tôi vượt lên trên tất cả những thứ khác, thậm chí cả những giới hạn”. 

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte. (ảnh: AP).

Tuy nhiên, tuyên bố này có vẻ như đi ngược với quan điểm của ông đưa ra hồi tháng trước, trong đó khẳng định sẽ loại trừ các khả năng có thể áp dụng Thiết quân luật. Thư ký phụ trách truyền thông của Tổng thống Martin Andanar ngày 15/1 cũng cho biết, ông Duterte nhận thức rõ về Hiến pháp của Philippines, trong đó quy định rõ những giới hạn về tuyên bố Thiết quân luật và nó sẽ chỉ được áp dụng trong trường hợp “sự tồn vong của quốc gia bị đe dọa”.

Sau khi nhậm chức Tổng thống từ tháng 6 năm ngoái, ông Duterte đã lập tức triển khai chiến dịch càn quét ma túy cho phép người khác bắn giết không qua xét xử. Chiến dịch này cũng vấp phải nhiều ý kiến trái chiều, đặc biệt là ý kiến phản đối của Liên Hợp Quốc, Mỹ và nhiều nước phương Tây.

Trong khi đó, trong một cuộc thăm dò dư luận trong nước công bố hồi tháng trước, 78% người Philippines trong tổng số 1.500 người  được hỏi lo lắng người thân, bạn bè, người quen hoặc thậm chí bản thân họ có nguy cơ chết trong tay cảnh sát hoặc các đội săn lùng nghi phạm ma túy, nhưng có tới 85% ủng hộ Tổng thống và cho rằng cuộc chiến chống ma túy này là “tuyệt vời” vì giảm những vụ phạm tội, mặc dù cho rằng nghi phạm bị bắt sống sẽ tốt hơn.

Tháng trước, Văn phòng Tổng thống Philippines cũng tuyên bố đã giành được thắng lợi quan trọng trong cuộc chiến chống ma túy ở nước này. Theo báo cáo của cơ quan này, đã có tới 900.000 người nghiện ma túy đã ra đầu thú với cảnh sát; 6.000 người bị giết vì liên quan đến ma túy và gần 5.000 quan chức chính phủ tham nhũng liên quan đến hoạt động mua bán ma túy cũng bị phanh phui. Con số này đã làm giảm đáng kể tỷ lệ tội phạm, cả về tội phạm liên quan đến ma túy và nhiều loại tội phạm khác.

Trong lịch sử của Philippines đã từng nhiều lần áp đặt tình trạng Thiết quân luật và hầu hết đều dẫn tới các cuộc khủng hoảng chính trị nghiêm trọng. Rất nhiều người dân Philippines vẫn còn ám ảnh về tình trạng Thiết quân luật được áp dụng ở nước này trong suốt 1 thập niên của những năm 1980 ở thế kỷ 20, dẫn đến cuộc Cách mạng năm 1986 lật đổ Tổng thống Ferdinand Marcos. Chính vì vậy, nhiều người dân lo ngại nếu tình trạng Thiết quân luật được áp dụng một lần nữa, thì Philippines có khả năng quay lại một cuộc khủng hoảng chính trị như những lần trước đó./.