Cuộc sát hạch đối với chính sách kinh tế

Hai khu vực tự trị của Tây Ban Nha là Galicia và xứ Basque vừa tiến hành cuộc bầu cử Hội đồng địa phương cuối tuần qua.

Cuộc bỏ phiếu này được xem là cuộc trưng cầu ý dân về cách thức giải quyết cuộc khủng hoảng nợ công, các kế hoạch giải cứu ngành ngân hàng, cắt giảm chi tiêu công, tăng thuế của Thủ tướng Mariano Rajoy.

Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy  (ảnh: Reuters)

Cử tri có thể nhân cuộc bầu cử này để “thể hiện rõ thái độ” đối với đảng cầm quyền do cách thức giải quyết cuộc khủng hoảng nợ công.

Hai cuộc bầu cử khu vực diễn ra trong bối cảnh tỷ lệ tín nhiệm dành cho Thủ tướng Rajoy đang giảm sút, các cuộc biểu tình rầm rộ phản đối kế hoạch cắt giảm chi tiêu tiếp tục diễn ra.

Đây thực sự là những tín hiệu bất lợi đối với đảng cầm quyền cũng như đương kim Thủ tướng Rajoy. Tuy nhiên, hôm 21/10, Đảng Nhân dân trung hữu do Thủ tướng Tây Ban Nha lãnh đạo đã giành đa số tuyệt đối tại Galicia với 41 ghế tại Nghị viện Galicia, cao hơn nhiều so với 18 ghế dành cho Đảng Xã hội và 16 ghế dành cho hai đảng theo chủ nghĩa dân tộc. Nhờ đó, ông Alberto Feijoo thuộc đảng Nhân dân được tái cử vào chức Chủ tịch khu vực tự trị Galicia. Tuy nhiên, nhiều cử tri tỏ ý không mấy hài lòng với kết quả bầu cử này.

Ông Anxol Gomez, một thuyền trưởng 46 tuổi cho biết: “Cuộc bỏ phiếu ở Galicia mang lại kết quả có lợi cho Thủ tướng Rajoy. Chính phủ của ông sẽ có điều kiện hơn để thực hiện thêm các kế hoạch cắt giảm phúc lợi xã hội và giáo dục. Những kế hoạch đó sẽ gây khó khăn cho đời sống của người dân, ảnh hưởng tới những người nghèo nhất, những người dễ bị tổn thương nhất”.

Không có lợi thế như ở Galicia, Đảng Nhân dân của Thủ tướng Rajoy mất đi 3 ghế trong cuộc bầu cử ở xứ Basque. Thắng lợi đã thuộc về Đảng Dân tộc chủ nghĩa xứ Basque và liên minh dân tộc chủ nghĩa cánh tả. Đảng Xã hội đối lập cũng mất 9 ghế tại Nghị viện xứ Basque. Lãnh đạo Đảng Dân tộc chủ nghĩa xứ Basque Inigo Urkullu sẽ thay thế ông Patxi Lopez (thuộc Đảng Xã hội) trở thành Chủ tịch khu tự trị xứ Basque.     

Các nguồn tin từ Liên minh châu Âu (EU) và các nhà phân tích cho rằng, ông Rajoy muốn chờ bầu cử kết thúc mới đề nghị cứu trợ lần 2 cho Tây Ban Nha vì lo ngại cử tri sẽ tỏ thái độ giận dữ trước các yêu cầu khắc nghiệt mà các nhà cho vay đặt ra.

Liên minh châu Âu đã từng cam kết với ông Rajoy rằng, sẽ cho vay 100 tỷ Euro để Tây Ban Nha tái cấp vốn cho hệ thống ngân hành nhưng tới nay Thủ tướng Rajoy chưa đưa ra quyết định.

Các nhà phân tích cho rằng, Tây Ban Nha đang rơi vào đợt suy thoái kinh tế thứ 2 kể từ năm 2009. IMF dự báo, tốc độ tăng trưởng kinh tế năm tới của Tây Ban Nha là âm 1,3%. Các biện pháp cắt giảm thâm hụt ngân sách như tăng thuế càng làm kiệt quệ nền kinh tế nước này. Tỉ lệ thất nghiệp trung bình của Tây Ban Nha hiện nay lên tới 24,6%.

Giới quan sát nhận định, với tư tưởng dân tộc chủ nghĩa dâng cao và tâm lí phản đối chính sách kinh tế khắc khổ, vào tháng 11 tới, khi khu vực tự trị khác là Catalonia tiến hành bầu cử, chính quyền trung ương ở thủ đô Madrid có thể sẽ đối mặt với nhiều khó khăn tương tự như ở xứ Basque.

Cuộc bầu cử ở Galicia và xứ Basque đều có tỷ lệ cử tri đi bầu khá thấp. Những gì diễn ra trong những cuộc bầu cử này cho thấy, người dân Tây Ban Nha đang mất dần niềm tin vào các đảng truyền thống. Xu hướng này đang đặt ra trở ngại lớn đối với Thủ tướng Rajoy trong thời gian tới./.