Giải pháp cho Syria: Cuộc đấu Nga- Mỹ

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tuyên bố điều này hôm thứ Bảy (22/6), khi ông kêu gọi một giải pháp chính trị khẩn cấp cho cuộc nội chiến tại Syria đã kéo dài hơn 2 năm và khiến 93.000 người thiệt mạng.

Vũ trang cho quân nổi dậy để tạo thế cân bằng?

Nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ và các đối tác từ 10 quốc gia Arab và châu Âu đã nhất trí tại Hội nghị Những người bạn của Syria ở Qatar hôm 22/6, nhằm đẩy mạnh hỗ trợ quân sự và các mặt khác cho quân nổi dậy Syria. Nhưng ông Kerry không tiết lộ chi tiết của việc hỗ trợ, mà ông chỉ nói rằng hoạt động hỗ trợ sẽ tái cân bằng cuộc chiến giữa quân nổi dậy và lực lượng của Tổng thống Bashar Assad đang được trợ giúp với máy bay chiến đấu của Iran và Hezbollah.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đến Qatar tham dự Hội nghị Những người bạn của Syria (Ảnh AP)

Theo AP, lực lượng nổi dậy tại Syria nói rằng họ đã tiếp nhận được vũ khí mới từ các nước đồng minh, nhưng không phải là nước Mỹ - quốc gia mà họ đòi hỏi sẽ giúp họ thay đổi cán cân quyền lực. AP cũng trích dẫn rằng, các chuyên gia và các nhà hoạt động cho biết các loại vũ khí mới bao gồm tên lửa chống tăng và số lượng nhỏ tên lửa chống máy bay.

Đây là cuộc gặp gỡ đầu tiên của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry với các đối tác của mình về viện trợ cho quân nổi dậy Syria kể từ khi Tổng thống Barack Obama đã tuyên bố rằng nước này sẽ viện trợ vũ khí cho phe đối lập bất chấp lo ngại rằng các loại vũ khí có thể rơi vào tay của những kẻ cực đoan Hồi giáo ở Syria. Quyết định này được đưa ra dựa trên một đánh giá tình báo rằng lực lượng của ông Assad đã sử dụng vũ khí hóa học để chống lại quân nổi dậy.

Ngoại trưởng Mỹ Kerry cho biết các nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ đã sẵn sàng  đến Geneva để gặp Đặc phái viên của Liên Hợp Quốc và Liên đoàn Arab Lakhdar Brahimi và các quan chức khác trong tuần tới để thúc đẩy tiến trình chính trị.

Kết thúc cuộc họp, 11 quốc gia - Mỹ, Qatar, Saudi Arabia, UAE, Jordan, Ai Cập, Thổ Nhĩ Kỳ, Anh, Đức, Pháp và Ý – đã nhất trí nhất trí cung cấp hỗ trợ khẩn cấp cho phe đối lập Syria, nhằm giúp lực lượng này chống lại các cuộc tấn công của lực lượng của Tổng thống Bashar al-Assad.

Bài toán Syria- vẫn chưa có lời giải

Trong một cuộc họp báo chung tại Tehran, Ngoại trưởng Iran Ali Akbar Salehi và người đồng cấp Lebanon Adnan Mansour đã chỉ trích phương Tây vì đã vũ trang và hỗ trợ phe đối lập Syria.

"Tôi bị sốc khi thấy các cường quốc phương Tây thường nói về nhân quyền, nhưng lại hành động trái ngược tại Syria, khi họ hỗ trợ những kẻ ăn thịt người ở đây để chúng có thể tiếp tục hành động tàn bạo hơn trước", ông Salehi cho biết.

Hãng tin AP cho biết, trong thông cáo chung, các bộ trưởng bày tỏ ủng hộ một chính phủ chuyển tiếp, nhưng họ nói thêm rằng "Ông Bashar al-Assad không có vai trò trong các cơ quan chính phủ chuyển tiếp".

Đó là một “bế tắc” giữa các nước này với Nga, một đồng minh quan trọng của ông Assad, quốc gia luôn kiên trì phản đối những lời kêu gọi đòi loại trừ ông Assad.

Nga đã làm mọi việc để đảm bảo chính phủ của ông Assad sẽ tham dự bất kỳ hội nghị hòa bình nào trong tương lai. Các nhà lãnh đạo Nga cũng cảnh báo rằng nếu Tổng thống Syria al-Assad từ nhiệm, khoảng trống quyền lực có thể dẫn đến việc phiến quân nước này sẽ liên kết với lực lượng al-Qaeda, đe dọa tình hình an ninh ở cả khu vực Trung Đông.

Tại Hội nghị Thượng đỉnh G8 vừa diễn ra tại Anh, Nga và Mỹ đã nhất trí về việc tổ chức một hội nghị quốc tế về Syria tại Geneva trong thời gian tới, nhưng cho tới nay hai bên vẫn chưa tìm được tiếng nói chung về cách thức chấm dứt cuộc khủng hoảng ở quốc gia Trung Đông này.

Nga đã chỉ trích phương Tây khi các nước này dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí cho quân nổi dậy Syria. Nga cũng tỏ ra quan ngại khi Mỹ lên kế hoạch vũ trang cho quân nổi dậy, và cho rằng, những bằng chứng mà tình báo Mỹ đưa ra về việc lực lượng của ông Assad sử dụng vũ khí hóa học là chưa thuyết phục. Tuy cả Nga và Mỹ đều khẳng định mục tiêu là cần phải chấm dứt cuộc khủng hoảng đẫm máu ở Syria, các bên liên quan ở Syria đều cần ngồi vào bàn đàm phán để quyết định vận mệnh đất nước mình, song những bất đồng giữa hai cường quốc mang tính quyết định này khó có thể hòa giải./.