Xét xử sơ thẩm vụ án phá rừng phòng hộ trên đỉnh Pha Đin

Phiên tòa này tiến hành xét xử 5 bị cáo trong vụ án gồm: Trần Duy Tuấn (sinh năm 1982), trú tại Tiểu khu 5, thị trấn Hát Lót, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La; Trương Văn Cường (sinh năm 1988), trú tại thị trấn Hậu Lộc, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa; Đinh Văn Cường (sinh năm 1963), trú tại thị trấn Tuần Giáo, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên (Nguyên Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Tuần Giáo); Phạm Duy Nguyện (sinh năm 1988), trú tại phường Thanh Trường, thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên; Lầu A Dùa (sinh năm 1978), trú tại bản Hua Sa B, xã Tỏa Tình, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên (Nguyên Chủ tịch UBND xã Tỏa Tình).

Theo Cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Điện Biên, cuối năm 2020, Hạt Kiểm lâm huyện Tuần Giáo và UBND xã Tỏa Tình nhận được văn bản của Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Điện Biên về việc hướng dẫn trình tự, thủ tục khai thác gỗ rừng trồng phòng hộ do Nhà nước là đại diện chủ sở hữu theo kiến nghị của cử tri xã Tỏa Tình. Lầu A Dùa – Chủ tịch UBND xã Tỏa Tình khi đó đã giao cho Phạm Duy Nguyện – Kiểm lâm phụ trách địa bàn tìm hiểu các hộ dân có nguyện vọng khai thác; tuy nhiên Nguyện báo cáo lại diện tích rừng của các hộ dân không đủ 600 cây/ha, không đảm bảo điều kiện để khai thác.

Cùng thời gian này, Trần Duy Tuấn qua các mối quen biết đã được Đinh Văn Cường - Nguyên Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Tuần Giáo thông tin về việc có văn bản số 2249 của Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Điện Biên hướng dẫn trình tự, thủ tục cho phép cắt tỉa 20% trữ lượng của khu vực rừng Thông xã Tỏa Tình để nghiên cứu làm hồ sơ xin khai thác. Đầu năm 2021, Tuấn đến gặp các hộ dân ở bản Hua Sa A, xã Tỏa Tình đặt vấn đề mua gỗ Thông rừng trồng với giá 1 triệu đồng/m3 với cây có đường kính từ 20cm trở lên; 500.000 đồng/m3 với cây có đường kính dưới 20cm; mỗi hộ dân được nhận cọc 2 triệu đồng và phải photo Giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất đối với khu rừng Thông theo yêu cầu của Tuấn, các thủ tục khác Tuấn sẽ tự đi làm.

Sau khi đặt cọc mua gỗ, do không có tiền đầu tư khai thác nên Tuấn đã rủ Trương Văn Cường góp vốn chung, lợi nhuận chia tỷ lệ 50-50. Sau đó các đối tượng tổ chức mời cơm Hạt Kiểm lâm huyện Tuần Giáo để tạo mối quan hệ, tạo điều kiện cho làm hồ sơ khai thác gỗ Thông tại xã Tỏa Tình, cho biết sẽ “cảm ơn” Đinh Văn Cường. Bên cạnh đó cũng tìm gặp Lầu A Dùa – Chủ tịch UBND xã Tỏa Tình và Phạm Duy Nguyện – Kiểm lâm phụ trách địa bàn nhờ tạo điều kiện, hứa sẽ cảm ơn sau. Do tin tưởng và được hứa hẹn sẽ cảm ơn nên Dùa chỉ đạo Nguyện kiểm tra, giám sát việc khai thác cắt tỉa của các đối tượng.

Sau khi được lãnh đạo Hạt Kiểm lâm huyện Tuần Giáo và UBND xã Tỏa Tình tạo điều kiện, các đối tượng Tuấn, Cường đã tiến hành đem máy móc lên san ủi mặt bằng làm lán trại cách trụ sở xã Tỏa Tình khoảng 500m và tiến hành khai thác rừng Thông. Đồng thời thỏa thuận lại với các hộ dân giá tiền mua là 200.000 đồng/cây không phân biệt to nhỏ.

Đầu tháng 5/2021, Phạm Duy Nguyện báo cáo Đinh Văn Cường việc Tuấn đang khai thác gỗ Thông tại bản Hua Sa A, Cường chỉ đạo phải giám sát không để chặt trắng và không cho khai thác mở rộng sang khu vực khác. Cuối tháng 5/2021, Phòng Cảnh sát Môi trường, Công an tỉnh Điện Biên tiến hành kiểm tra việc khai thác gỗ Thông của Tuấn ở đây, yêu cầu tạm dừng việc mở rộng đường mòn do chưa đủ thủ tục và cơ quan có thẩm quyền chưa cho phép khai thác. Sau khi làm việc với Phòng Cảnh sát Môi trường, Lầu A Dùa đã ký quyết định xử phạt hành chính với Tuấn về hành vi hủy hoại đất, mức phạt 3,5 triệu đồng.

Về phần Tuấn và Cường, sau khi bị Phòng Cảnh sát Môi trường kiểm tra, đã bảo Nguyện làm lại hồ sơ khai thác để cho Lầu A Dùa ký xác nhận. Tại phòng của Dùa, xác định việc khu rừng đang khai thác mật độ không đảm bảo, nếu có gửi tới Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Điện Biên và UBND tỉnh Điện Biên cũng sẽ không cho phép khai thác, nên cả bốn thống nhất sử dụng bộ hồ sơ mới để chống chế khi có cơ quan chức năng kiểm tra. Đồng thời, thuê thợ ở xã Tênh Phông, huyện Tuần Giáo bắt đầu khai thác từ đầu tháng 6/2021 và đã khai thác được 140m3 gỗ thông.

Đến giữa tháng 7/2021, vụ việc được đoàn công tác của UBND huyện Tuần Giáo phát hiện, đình chỉ khai thác, nên Nguyện gọi cho Tuấn bảo cất hết máy móc, phương tiện ở bãi tập kết gỗ, dọn dẹp toàn bộ số gỗ đã khai thác ở hiện trường. Theo thống kê, từ tháng 4 đến 7/2021, các đối tượng đã khai thác trái phép 1.278 cây Thông, hơn 794m3/8ha trữ lượng gỗ Thông rừng phòng hộ thuộc Khoảnh 16, Tiểu khu 618, tổng giá trị thiệt hại gần 1,9 tỷ đồng. 

Theo nhận định của Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Điện Biên, trong vụ án này, Trần Duy Tuấn là người chủ mưu, khởi xướng và cùng với Trương Văn Cường thực hiện hành vi khai thác; Đinh Văn Cường, Lầu A Dùa và Phạm Duy Nguyện là những người có chức vụ, quyền hạn nhận thức rõ khu rừng được quy hoạch là rừng phòng hộ do Nhà nước là đại diện sở hữu phải làm hồ sơ xin phép khai thác tới UBND tỉnh Điện Biên, tuy nhiên vì lợi ích cá nhân vẫn tạo điều kiện cho phép khai thác khi chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt, đồng thời, trực tiếp cùng thực hiện hành vi - là vi phạm nghiêm trọng quy định về quản lý rừng.

Từ đó, quyết định truy tố ra trước tòa Trần Duy Tuấn, Trương Văn Cường về tội "Vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản" theo điểm c, khoản 3, Điều 232, Bộ Luật Hình sự; truy tố Đinh Văn Cường, Phạm Duy Nguyện, Lầu A Dùa về tội "Vi phạm quy định về quản lý rừng" tại điểm c, khoản 3, Điều 233 Bộ Luật Hình sự.

Theo kế hoạch, toà sẽ tuyên án vào ngày mai 30/5./.