Thượng viện Mỹ trước bước ngoặt quyết định, Trump và Biden dồn sức vận động cho đồng minh

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống đắc cử Joe Biden hôm nay (4/1) sẽ tới bang Georgia để thực hiện nỗ lực vận động cuối cùng trước thềm cuộc bầu cử Thượng viện bổ sung tại bang này vào ngày mai (5/1), nhằm quyết định đảng nào sẽ nắm quyền kiểm soát Thượng viện.

Ván cược của ông Trump

Ông Biden sẽ tới thủ phủ Atlanta của bang Georgia để vận động tranh cử cho 2 ứng viên của đảng Dân chủ là Jon Ossoff và Raphael Warnock. Còn Tổng thống Trump sẽ có mặt tại thị trấn Dalton của Georgia để vận động cho ứng viên của đảng Cộng hòa - gồm 2 Thượng nghị sĩ đương nhiệm là David Perdue và Kelly Loeffler.

Chuyến thăm của ông Trump giống như một ván cược, mang tính rủi ro cao nhưng cũng sẽ tạo đòn bẩy lớn, cho các ứng cử viên Cộng hòa tại bang Georgia. Đã có nhiều ý kiến lo ngại, nếu Tổng thống Trump lặp lại những cáo buộc liên quan đến cuộc bầu cử tổng thống thì điều này có nguy cơ làm giảm tỷ lệ cử tri của đảng Cộng hòa đi bỏ phiếu. Tuy nhiên, các chiến lược gia của đảng này vẫn phải thừa nhận, sự hiện diện của ông là điều cần thiết nhằm khơi dậy nhiệt huyết của những cử tri ủng hộ phe Cộng hòa.

Hai thượng nghị sỹ đương nhiệm Kelly Loeffler và David Perdue – những người tham gia tranh cử lần này đã đặt tất cả niềm tin vào Tổng thống Trump. Nhưng trước đó, ông Trump từng khiến họ rơi vào tình thế khó xử khi liên tục tỏ ra hoài nghi về tính hợp pháp của cuộc bầu cử tại Georgia và từ chối ký dự luật cứu trợ kinh tế trong đại dịch Covid-19 mà cả hai thượng nghị sỹ đều ủng hộ.

Dan Eberhart, một nhà gây quỹ của Đảng Cộng hòa nhận xét: “Không có bất cứ cơ hội nào sửa chữa nếu để xảy ra sai lầm. Nói về sự gian lận bầu cử sẽ không khuyến khích các cử tri Cộng hòa đi bỏ phiếu. Điều tồi tệ nhất là gửi đi những thông điệp lẫn lộn”.

Tại cuộc vận động tranh cử gần đây nhất ở bang Georgia nhằm hỗ trợ cho các ứng viên Cộng hòa trong cuộc đua vào Thượng viện, Tổng thống Trump đã dành phần lớn thời gian bày tỏ sự bất bình về cuộc bầu cử tổng thống mà ông cho là đã bị phe Dân chủ “đánh cắp”.

Dan Eberhart, nhà tài trợ nổi tiếng của đảng Cộng hòa và cũng là một người ủng hộ Trump nói: “Các cử tri Cộng hòa phải đi bỏ phiếu và những người Cộng hòa cần được xoa dịu để tiếp tục con đường của họ. Điều đó sẽ giúp mang lại cho đảng này chiến thắng tại Georgia và tiếp tục nắm quyền kiểm soát Thượng viện. Tôi không chắc liệu đây có phải là thông điệp đang được truyền tải hay không”.

Nhà thăm dò ý kiến ​​của Đảng Cộng hòa Whit Ayres đánh giá: “Nếu chỉ nói đến những cáo buộc gian lận bầu cử tại Georgia thì sẽ không tạo ra động lực lớn để khuyến khích các cử tri Cộng hòa đi bỏ phiếu. Ngược lại, nếu Tổng thống Trump có thể huy động được một số lượng lớn những người ủng hộ ông thì điều này rõ ràng sẽ giúp ích cho các ứng viên của đảng Cộng hòa”.

Hiện tại, các thành viên của đảng Cộng hòa đang cố gắng chuyển hướng cuộc đua thành cuộc trưng cầu ý dân về di sản của ông Trump và đặt ra phép thử đối với năng lực của chính quyền mới của ông Biden. Cuộc vận động vào phút cuối của ông Trump sẽ diễn ra tại Dalton-thành phố ở tây bắc Georgia, vốn là khu vực chủ chốt của phe Cộng hòa.

Cuộc đua khó dự đoán

Các cuộc thăm dò dư luận cho thấy cuộc đua đang diễn ra rất sít sao giữa các thượng nghị sỹ đương nhiệm Perdue và Loeffler cùng các đối thủ cạnh tranh của họ là Jon Ossoff và Warnock. Cả hai bên đang nỗ lực thúc đẩy các cử tri ủng hộ họ đi bỏ phiếu.

Đảng Cộng hòa cần phải có ít nhất một ghế để đảm bảo thế đa số tại Thượng viện, trong khi đảng Dân chủ cần cả 2 ứng viên thắng để có thể căn bằng tỉ lệ 50-50 ở Thượng viện. Sau đó, Phó Tổng thống đắc cử Kamala Harris sẽ là người có lá phiếu quyết định trong trường hợp bỏ phiếu cho kết quả hòa.

Nếu đảng Dân chủ giành quyền kiểm soát Thượng viện thì điều này sẽ mang lại cho chính quyền mới của ông Biden nhiều lợi thế hơn trong việc xây dựng và thực thi các chương trình nghị sự. Với đảng Cộng hòa, việc để mất Thượng viện sẽ là một sự thất vọng lớn.

Hơn 3 triệu cử tri Georgia đã đi bỏ phiếu sớm cho cuộc bầu cử Thượng viện bổ sung tại bang này, dự kiến diễn ra vào ngày mai (5/1).  Con số này đã phá vỡ các kỷ lục về số lượng cử tri bỏ phiếu sớm trong các cuộc bầu cử trước đó. Phe Cộng hòa vẫn đang mong đợi làn sóng cử tri mới của đảng này sẽ xuất hiện tại cuộc bỏ phiếu vào ngày mai.

Ông Fred Hicks – chiến lược gia tại bang Georgia, từng làm việc với các thành viên của cả hai đảng cho biết, sự đa dạng về thành phần các cử tri tham gia bỏ phiếu sẽ có lợi cho đảng Dân chủ, nhưng các cử tri lớn tuổi hơn sẽ mang lại lợi thế cho đảng Cộng hòa.

Theo nhà thăm dò Whit Ayres, rất khó dự đoán ai sẽ là người dẫn đầu, song ông lưu ý, các cuộc bầu cử trước đây cho thấy các ứng cử viên của đảng Cộng hòa vẫn là những người nhận được sự ủng hộ nhiều hơn tại bang Georgia, trong đó phải kể đến chiến thắng của ứng cử viên Cộng hòa Paul Coverdell năm 1992 và Saxby Chambliss năm 2002.

“Trong các kỳ bầu cử trước, phe Cộng hòa đã thành công hơn phe Dân chủ trong việc khuyến khích các cử tri ủng hộ họ đi bỏ phiếu. Nhưng những biến số của cuộc đua lần này có thể khác so với trước đây”. Theo ông Whit Ayres, có lẽ biến số lớn nhất chính là Tổng thống Trump.

Phó Tổng thống Mike Pence đã tới Georgia 4 lần để vận động cho các ứng cử viên Loeffler và Perdue. Ông dự định sẽ tới thành phố Milner ở bang này vào hôm nay, để tiếp tục vận động sự ủng hộ. Trong khi đó, Phó Tổng thống đắc cử Kamala Harris cũng tiến hành chiến dịch vận động cho các ứng cử viên của đảng này tại Georgia vào hôm qua (3/1)./.