Tết Hiến sinh 2020 sẽ là mốc lịch sử cho hòa bình Afghanistan?

Lực lượng Taliban ngày 28/7 thông báo, các tay súng của nhóm này sẽ thực thi 1 lệnh ngừng bắn 3 ngày trong dịp lễ Tết Hiến sinh – Eid Al Adha, bắt đầu từ ngày 31/7 tới.

Người phát ngôn lực lượng Taliban Zabihullah Mujahid khẳng định, nhóm này sẽ không thực hiện bất kỳ hoạt động nào để người dân Afghanistan trải qua những ngày lễ Tết trong niềm vui và hạnh phúc. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo, nếu Taliban bị các lực lượng chính phủ tấn công, họ sẽ trả đũa.

Lính Mỹ tại Afghanistan. Ảnh: Reuters

Ngay lập tức, phía Mỹ và chính phủ Afghanistan đã hoan nghênh lệnh ngừng bắn, đồng thời bày tỏ hy vọng hai bên sẽ nhanh chóng ngồi vào bàn đàm phán về 1 tiến trình hòa bình.

Trên trang Twitter, ông Ross Wilson, nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ tại Afghanistan, nhấn mạnh: “Người Afghanistan xứng đáng được tổ chức ngày lễ Tết trong hòa bình”. 

Trong khi, người phát ngôn của Tổng thống Afghanistan, Sediq Sediqqi cũng thông báo, chính phủ nước này đã yêu cầu tất cả các lực lượng an ninh tuân thủ lệnh ngừng bắn; đồng thời khẳng định người dân Afghanistan muốn hòa bình lâu dài và 2 bên nên bắt đầu các cuộc đàm phán hòa bình trực tiếp.

Đây dương như cũng là mong muốn của phía Taliban ở thời điểm hiện tại, khi mới đây Người phát ngôn chính trị của Taliban, Suhail Shaheen cũng khẳng định, lực lượng này đã sẵn sàng tiến hành các cuộc đàm phán nội bộ Afghanistan ngay sau khi kỳ nghỉ lễ Eid al-Adha kết thúc, song với điều kiện việc trao trả tù binh giữa hai bên phải được hoàn tất.

Trong 1 phản hồi tích cực, Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani ngày 28/7 khẳng định, tiến trình trao đổi tù nhân như vậy sẽ sớm hoàn thành. Chính phủ Afghanistan sẽ sớm thả toàn bộ 5 nghìn tù binh Taliban như 1 cử chỉ thiện chí để các cuộc đàm phán hòa bình có thể bắt đầu trong vòng 1 tuần tới.

Với Taliban, tiến trình trao đổi tù nhân chính là bước đi đầu tiên, là tiền đề quan trọng, để Taliban và phía chính phủ Afghanistan ngồi vào bàn đàm phán. Cuối tuần qua, Đặc phái viên của Mỹ về vấn đề Afghanistan đã bắt đầu chuyến công du 5 nước, vốn có liên quan đến tình hình Afghanistan, để thúc đẩy tiến trình trao đổi tù nhân diễn ra nhanh hơn.

Theo báo cáo mới nhất của Liên Hợp Quốc, số trường hợp dân thường bị thương vong trong các cuộc đụng độ tại Afghanistan đã giảm trong 6 tháng đầu năm nay. Tuy nhiên, Afghanistan vẫn là 1 trong các cuộc xung đột “chết chóc” nhất thế giới, đòi hỏi các bên phải tiến hành đàm phán ngay lập tức.

Phó phát ngôn viên của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Farhan Haq cho biết: “Dù số lượng thương vong dân sự đã giảm, song Afghanistan vẫn là một trong những cuộc xung đột chết chóc nhất trên thế giới đối với dân thường. Đặc phái viên của Tổng thư ký đang kêu gọi các bên Afghanistan báo cáo những thiệt hại mà họ gây ra cho dân thường và có hành động quyết đoán hơn để ngăn chặn các cuộc đụng độ đẫm máu, cũng như việc phải ngồi vào bàn đàm phán”.

Nếu tiến trình trao đổi tù nhân giữa Chính phủ Afghanistan và Taliban sớm hoàn tất và các cuộc đàm phán hòa bình giữa 2 bên có thể bắt đầu ngay sau Tết Hiến sinh như tuyên bố của các bên, thì rất có thể dịp lễ Tết năm nay sẽ là một dấu mốc lịch sử “quan trọng” của quốc gia Nam Á này./.