Tổng thống Mỹ rời Cuba: Chấm dứt thời kỳ Chiến tranh Lạnh

Đánh giá về chuyến thăm đầu tiên của một Tổng thống Mỹ đến Cuba trong vòng gần 90 năm qua, đa số dư luận đều cho rằng đây là một chuyến thăm lịch sử, một cơ hội quan trọng để “chôn vùi những vết tích còn lại của thời kì Chiến tranh Lạnh”.

Mở đầu bài phát biểu được chờ đợi trong tiếng vỗ tay của khoảng 1.000 người tại Nhà hát Alicia Alonso ở thủ đô La Habana, với sự tham dự của Chủ tịch Cuba Raul Castro, Tổng thống Obama khẳng định, chuyến thăm đến Cuba của ông là nhằm chìa bàn tay hữu nghị với người dân quốc đảo này và chôn vùi những vết tích còn lại của thời kì Chiến tranh Lạnh.

Chủ tịch Raul Castro tiễn ông Obama lên máy bay về nước. Ảnh AFP

Đây là một bài phát biểu được mong đợi trong chuyến thăm 3 ngày của ông Obama tới Cuba, là cơ hội để người dân Cuba trực tiếp lắng nghe về triển vọng tương lai mối quan hệ hai nước.

Ông Obama nhấn mạnh, mặc dù Mỹ và Cuba còn nhiều khác biệt, từ chính phủ, xã hội, kinh tế nhưng lãnh đạo hai nước đều mong muốn thúc đẩy mối quan hệ song phương.

Tổng thống Obama một lần nữa kêu gọi quốc hội Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm vận áp đặt lên quốc đảo này từ năm 1962: “Với tư cách là Tổng thống Mỹ, tôi kêu gọi quốc hội dỡ bỏ lệnh cấm vận. Đây là một gánh nặng đối với người dân Cuba- một gánh nặng lên người dân Mỹ muốn hợp tác và đầu tư tại quốc đảo này. Đã đến thời điểm dỡ bỏ lệnh cấm này”.

Mặc dù vẫn còn nhiều rào cản hướng đến việc bình thường hóa toàn hoàn mối quan hệ song phương, chủ yếu là lệnh cấm vận, trả lại căn cứ hải quân ở Vịnh Guanatanamo của Cuba… nhưng chuyến thăm chính thức 3 ngày của Tổng thống Obama tới Cuba, được dư luận tại cả Mỹ và Cuba hoan nghênh, nhìn nhận như một bước tiến lịch sử.

Ngoài việc nhà lãnh đạo hai nước cam kết gạt bỏ những khác biệt, theo đuổi chương mới trong mối quan hệ song phương, các hoạt động thúc đẩy hợp tác kinh tế thương mại cũng được thực hiện trong chuyến thăm này.

Đại diện chính phủ Cuba và Mỹ đã ký hai bản ghi nhớ về hợp tác trong lĩnh vực địa chất – thủy văn và trong lĩnh vực nông nghiệp cùng các hoạt động liên quan.

Trước và trong chuyến thăm, các doanh nghiệp Mỹ cũng lần lượt công bố các thỏa thuận lịch sử đạt được với Cuba, như tập đoàn Starwood trở thành công ty Mỹ đầu tiên điều hành khách sạn tại Cuba từ năm 1959, còn hãng lữ hành tầu biển Carnival được Cuba cấp phép nối lại tuyến phà biển lịch sử sau hơn nửa thế kỷ bị gián đoạn….

Nhiều người dân Cuba bày tỏ hi vọng, mối quan hệ ấm hơn với Mỹ sẽ giúp mang lại lợi ích cho người dân 2 nước. Một người dân Cuba bày tỏ: “Hai nước đang hợp tác với tinh thần tôn trọng lẫn nhau và mọi thứ đều đang rất hoàn hảo. Đây là một bước đi tích cực, cơ hội để cải thiện  mọi lĩnh vực trong mối quan hệ hai nước”.

Dù vẫn còn những chỉ trích trong nội bộ nước Mỹ về chuyến thăm Cuba lần này diễn ra quá sớm khi vẫn còn tranh cãi về vấn đề nhân quyền tại Cuba, các cuộc khảo sát mới nhất tại Mỹ cho thấy, đa số người Mỹ ủng hộ việc khôi phục quan hệ ngoại giao với Cuba. Cứ 10 người thì có 6 người Mỹ ủng hộ chuyển đổi chính sách của Mỹ hướng đến quốc đảo này và hầu hết mọi người đều mong muốn chấm dứt lệnh cấm vận thương mại.

Một người dân Mỹ cho biết: “Lệnh cấm vận nhằm vào Cuba đã kéo dài quá lâu. Tôi nghĩ điều này hoàn toàn vô nghĩa và cần phải sớm dỡ bỏ”.

Thế giới trong quá khứ đã chứng kiến các hoạt động ngoại giao bóng bàn để cải thiện quan hệ, với  hình ảnh Tổng thống Obama cùng Chủ tịch Raul Castro cùng ngồi trên khán đài, cổ vũ trận bóng chày giao hữu giữa đội tuyển hai nước trong ngày ở thăm Cuba cuối cùng hôm qua. Đó sẽ là viên gạch nối dài thêm tiến trình xây dựng mối quan hệ hữu nghị giữa hai quốc gia này./.