Tổng thống Philippines: Cần làm rõ quyền của mỗi bên ở Biển Đông

“Chúng tôi hy vọng rằng vấn đề Biển Đông sẽ được giải quyết, và khi làm rõ được quyền và nghĩa vụ của mỗi bên, chúng ta sẽ có công cụ quan trọng để thúc đẩy ổn định trong khu vực”, Tổng thống sắp mãn nhiệm của Philippines Benigno Aquino nói.

Trong một cuộc trả lời phỏng vấn độc quyền mới đây với hãng tinChannel News Asia của Singapore, Tổng thống Philippines đã chia sẻ một số vấn đề liên quan đến vụ kiện yêu sách “đường lưỡi bò” của Trung Quốc ở Biển Đông, quan hệ giữa hai nước và khu vực.

Tổng thống sắp mãn nhiệm của Philippines Benigno Aquino.

Ông Aquino cho biết, trong suốt nhiệm kỳ của mình, chính quyền Philippines đã tham gia vào nhiều cuộc đàm phán song phương cũng như thông qua các diễn đàn khu vực và thậm chí tòa án trọng tài quốc tế để cố gắng làm rõ vị thế của mỗi bên trong tranh chấp ở Biển Đông.

Bình luận về việc liệu phán quyết sắp tới của tòa án trọng tài quốc tế về vụ kiện “đường lưỡi bò” ảnh hưởng như thế nào đến quan hệ giữa Philippines-Trung Quốc cũng như các nước có tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông, ông Aquino nói:

“Điều quan trọng nhất đối với chúng tôi tiếp tục là đường 9 đoạn. Liệu nó có phải một khái niệm hợp pháp? Có phải Trung Quốc đã tự thêm các đường nối mà tất cả các nước thành viên và các nước ký kết Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) đều cho rằng không tồn tại. Nếu tất cả được làm rõ, thì mọi thỏa thuận sẽ có thêm một nền tảng vững chắc. Chúng tôi tin rằng nếu có thể làm sáng rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mỗi bên, thì nó sẽ là tiền đề quan trọng để thúc đẩy sự ổn định và thịnh vượng của khu vực”.

Quan hệ giữa Philippines và Trung Quốc đã trở nên căng thẳng trong nhiệm kỳ 6 năm của ông Aquino, người sẽ mãn nhiệm vào cuối tháng 6 này, vì những tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông. Chính phủ của ông Aquino đã ký một hiệp định quốc phòng mới với Mỹ và khiếu nại về tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ra tòa trọng tài, trong khi từ chối đàm phán trực tiếp với Bắc Kinh. Người lên kế nhiệm ông Aquino là ông Rodrigo Duterte - người từng tuyên bố sẵn sàng đàm phán song phương với Trung Quốc, song mặt khác khẳng định sẽ không nhượng bộ Trung Quốc.

Khi được hỏi liệu chính quyền tiếp theo của Philippines sẽ làm gì để giải quyết vấn đề Biển Đông, ông Aquino từ chối trả lời trực tiếp và chỉ nói rằng: “Tôi muốn để cho ông ấy (ông Duterte) có nhiều lựa chọn. Tôi không muốn mọi thứ càng trở nên hỗn độn. Tôi tự áp mình không được lên tiếng về bất cứ động thái nào của ông ấy trong vòng 1 năm, tất nhiên sẽ chỉ đưa ra lời khuyên khi được đề nghị”./.