Tranh cãi Ấn Độ - Pakistan nổi lên giữa đại dịch Covid-19

Hai quốc gia láng giềng: Ấn Độ và Pakistan đang có những lời qua tiếng lại về việc tham gia vào Quỹ ứng phó khẩn cấp với đại dịch Covid-19 của khu vực Nam Á. Một sáng kiến nhằm thúc đẩy hợp tác để sớm đẩy lùi dịch bệnh lại đang bị chính trị hóa, ảnh hưởng lâu dài tới sự đoàn kết khu vực.

Sau rất nhiều chờ đợi, Pakistan ngày 9/4 cuối cùng đã đưa ra cam kết đóng góp 3 triệu USD vào Quỹ Ứng phó khẩn cấp đại dịch Covid-19 của Hiệp hội Hợp tác khu vực Nam Á (SAARC). Quỹ này là một sáng kiến do thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đưa ra hôm 16/3 trong cuộc họp trực tuyến với nguyên thủ các nước thành viên SAARC. Theo đó, các thành viên của SAARC sẽ lập ra một quỹ ứng phó với Covid-19 của khu vực nhằm giúp các nước xử lý dịch bệnh khẩn cấp. Các khoản đóng góp vào quỹ sẽ trên tinh thần tự nguyện.

Tthủ tướng Pakistan Imran Khan. Ảnh: Getty.

Ngay từ đầu, Ấn Độ cam kết dành 10 triệu USD cho sáng kiến này. Ấn Độ cũng đề xuất lập ra các đội ứng phó khẩn cấp, gồm các y bác sĩ, chuyên gia và thiết bị xét nghiệm để có thể triển khai ngay tại các nước trong Hiệp hội trong trường hợp dịch bùng phát nhanh. Nước này cũng sẵn sàng tổ chức các lớp đào tạo trực tuyến để phổ biến kỹ thuật thực hành đối phó với Covid-19 cho các nước láng giềng. Bên cạnh đó, New Delhi cũng đề xuất xây dựng Bộ quy tắc đối phó với đại dịch cho cả SAARC để có thể sử dụng chung tại 8 nước thành viên. Ngay sau cuộc họp trực tuyến này, tất cả các nước trong Tổ chức Hợp tác khu vực Nam Á đã lần lượt đưa ra cam kết đóng góp của mình vào nỗ lực chung.

Tuy nhiên, riêng Pakistan lại im lặng trước đề xuất của Ấn Độ trong suốt hơn 3 tuần qua. Bản thân Thủ tướng Pakistan Imran Khan đã không tham dự cuộc họp trực tuyến với nguyên thủ các nước khác hôm 16/3, mà ủy quyền cho Trợ lý đặc biệt về Y tế Zafar Mirza tham dự sự kiện này. Tiếp đó, hôm 8/4, Pakistan tiếp tục từ chối tham gia cuộc họp trực tuyến của các quan chức Thương mại cấp cao của Hiệp hội Hợp tác khu vực Nam Á bàn về các giải pháp cho khu vực sau dịch Covid. Lý do mà Islamabad đưa ra là sự kiện này không phải do Ban thư ký SAARC đứng ra tổ chức. Vì vậy, nước này không muốn tham gia.

Sự thờ ơ của Pakistan trước các nỗ lực của cả khu vực Nam Á nhằm hợp tác ngăn chặn đại dịch Covid-19 được cho là mang nhiều ý nghĩa chính trị. Chính quyền của thủ tướng Imran Khan có lẽ không cảm thấy hài lòng khi nỗ lực của khu vực này do Ấn Độ khởi xướng và dẫn dắt. Những xung đột và tranh chấp giữa hai quốc gia này liên quan tới vùng lãnh thổ Kashmir được cho là nguyên nhân dẫn tới thái độ thờ ơ này. Trong một phản ứng ngay sau khi Pakistan đưa ra cam kết đóng góp 3 triệu USD, Chính phủ Ấn Độ hoan nghênh ‘cam kết ban đầu’ của các quốc gia thành viên, đồng thời nhấn mạnh thái độ của mỗi nước sẽ cho thấy ‘mức độ nghiêm túc’ của từng thành viên.

Dư luận khu vực cho rằng, thái độ của Pakistan trong nỗ lực hợp tác nhằm đối phó với một thảm họa toàn cầu như đại dịch Covid-19 sẽ ảnh hưởng các hành động cụ thể của khu vực Nam Á. Nó cũng cho thấy những mâu thuẫn giữa hai nước láng giềng Ấn Độ và Pakistan vẫn đang chi phối và làm giảm hiệu quả của cơ chế hợp tác khu vực này vào thời điểm ‘nước sôi lửa bỏng’./.