Trung Đông: Giải pháp hai nhà nước ngày càng trở nên mờ mịt

Cuộc xung đột dai dẳng trong nhiều thập niên giữa Israel và Palestine tiếp tục có những động thái căng thẳng mới, bất chấp nghị quyết mới đây của Liên Hợp Quốc lên án việc Israel xây dựng các khu định cư trên phần lãnh thổ của người Palestine.

Đặc phái viên Liên Hợp Quốc tại Trung Đông Nickolay Mladenov và Tổng thống Mỹ Barack Obama cảnh báo, triển vọng giải pháp 2 nhà nước Israel và Palestine cùng chung sống hòa bình đang mất đi tính khả thi do chính sách xây dựng nhà định cư của Israel.

Đặc phái viên Liên Hợp Quốc tại Trung Đông Nickolay Mladenov trong một buổi họp báo ở Gaza ngày 17/1/2017. Ảnh: AP

Tại phiên tranh luận mới đây tại Hội đồng Bảo an, đặc phái viên Liên Hợp Quốc tại Trung Đông Nickolay Mladenov cho biết, sau cuộc bỏ phiếu của Liên Hợp Quốc về nghị quyết lên án các khu định cư của Israel, tình hình trên thực địa có phần thêm căng thẳng.

Bằng chứng là một số bộ trưởng Israel đã kêu gọi sáp nhập vào lãnh thổ một phần hoặc toàn bộ Khu C - khu vực chiếm tới 60% khu Bờ Tây của người Palestine.

Đáng chú ý trong số những chính khách ủng hộ lời kêu gọi này có cả ông David Friedman, người được Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump chỉ định làm đại sứ tại Israel.

Đặc phái viên Liên Hợp Quốc tại Trung Đông Nickolay Mladenov cho rằng, lời kêu gọi của một số chính khách Israel sát nhập một phần hoặc toàn bộ Bờ Tây đe dọa phá hủy triển vọng hòa bình. Ông kêu gọi tất cả các bên liên quan tránh các hành động đơn phương, có thể gây tổn hại tới giải pháp 2 nhà nước.

Nghị quyết của Liên Hợp Quốc lên án chính sách định cư của Israel được thông qua vào tháng 12 vừa qua, sau khi Mỹ từ chối dùng quyền phủ quyết như những lần trước, mà bỏ phiếu trắng, giúp nghị quyết được thông qua.

Tại cuộc họp báo cuối cùng trước khi rời nhiệm sở, Tổng thống Barack Obama nói rằng Nghị quyết của Liên Hợp Quốc mới được thông qua là lời cảnh tỉnh đối với chính sách định cư của Israel.

Chính phủ của ông Obama đã để Nghị quyết được thông qua vì cảm thấy giải pháp 2 nhà nước - phương án duy nhất có thể mang đến hòa bình cho Israel và Palestine - đang bị đe dọa.

Tổng thống Obama bày tỏ lo ngại triển vọng giải pháp 2 nhà nước đang trở nên mờ mịt. Ông nói: “Nghị quyết có mục đích rất đơn giản là để cảnh báo rằng, sự phát triển của các khu định cư đang tạo ra tình thế, giải pháp 2 nhà nước đang trở nên ngày càng bất khả thi. Điều quan trọng là chúng ta cần phát đi tín hiệu, cần cảnh tỉnh rằng, không nên để giây phút này qua đi, không được bỏ lỡ giải pháp duy nhất có thể cứu vãn tiến trình hòa bình Trung Đông”.

Tổng thống sắp mãn nhiệm Obama cũng cảnh báo, người kế nhiệm Donald Trump không nên có bất kì động thái đột ngột, đơn phương nào - ám chỉ ý định của ông Trump chuyển Đại sứ quán Mỹ từ Tel Aviv đến Jerusalem là hành động nguy hiểm. Ông Obama dẫn chứng rằng, bế tắc trong tiến trình hòa bình Trung Đông chính là nguyên nhân dẫn tới xu hướng cực hữu trong chính giới Israel cùng sự nổi lên cuả các nhóm khủng bố ở Syria.

Trước đó, phát biểu với báo giới trước thềm Hội nghị các Ngoại trưởng Liên minh châu Âu ở Brussels (Bỉ), Ngọai trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier cũng cho rằng, Israel cần tránh xây dựng nhà định cư vì điều đó sẽ làm hủy hoại các nỗ lực tái khởi động đàm phán hoà bình với người Palestine.

Hiện các nỗ lực hòa bình giữa Israel và Palestine đang rơi vào bế tắc và dư luận đang dồn sự chú ý tới thái độ của Tổng thống đắc cử Donald Trump về việc ông bênh vực hay phản đối chính sách định cư của Israel.

Việc Israel không ngừng xây dựng các khu định cư Do Thái trên phần đất mà người Palestine muốn xây dựng nhà nước tương lai được coi là trở ngại chính cho hòa bình và là vấn đề gai góc nhất của cuộc xung đột./.