Hòa đàm bế tắc, Israel và Palestine sẽ không nhượng bộ

Trong phản ứng được đưa ra sau tuyên bố mới nhất của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry về hòa bình Trung Đông, trong đó nhấn mạnh giải pháp 2 nhà nước là cách duy nhất để hóa giải xung đột dai dẳng giữa Israel và Palestine, Israel tỏ ra khá thất vọng thì Palestine lại tin rằng hòa bình có thể đạt được. Mặc dù vậy, giải pháp này đang đứng trước nguy cơ đổ vỡ, khi các cuộc hòa đàm giữa các bên đã bị đình trệ từ năm 2014 đến nay và các bên không chịu nhượng bộ.

Việc Israel tiếp tục cấp phép xây dựng các khu định cư ở Đông Jerusalem được cho là gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hòa bình Trung Đông. (Ảnh: Reuters)

Trong bài phát biểu hôm qua (28/12) liên quan tới tiến trình hòa bình Trung Đông, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cảnh báo Israel đang hướng tới việc chiếm đóng vĩnh viễn những vùng đất của người Palestine tại Bờ Tây thông qua chương trình xây dựng nhà định cư.

Theo Ngoại trưởng Mỹ, cả Israel và Palestine cần chấp nhận giải pháp 2 nhà nước và việc phân định lãnh thổ sẽ dựa trên những khu vực mà 2 bên nắm giữ trước chiến tranh Trung Đông 1967 với Jerusalem là thủ đô chung. Ông Kerry cảnh báo chương trình xây nhà định cư của Israel tại khu Bờ Tây không chỉ đe dọa tới hòa bình tại Trung Đông, mà còn ảnh hưởng tới chính tương lai của nước này.

Trong bối cảnh đó, Ngoại trưởng Kerry nói rằng, việc Mỹ quyết định sử dụng phiếu trắng thay vì dùng quyền phủ quyết để Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc thông qua 1 nghị quyết lên án chương trình định cư của Israel hồi tuần trước là nhằm bảo vệ giải pháp 2 nhà nước.

“Nếu Mỹ phủ quyết nghị quyết của Hội đồng Bản an Liên Hợp Quốc cách đây vài ngày thì điều này giống như Mỹ ‘cấp phép’ để xây dựng thêm nhà tái định cư, vốn là điều mà chúng tôi luôn phản đối. Mỹ cũng bác bỏ những chỉ trích nói rằng lá phiếu trắng của Mỹ tại Hội đồng Bảo an là sự ‘ruồng bỏ’ với Israel. Ngược lại, đây không phải là nghị quyết cô lập Israel, mà chính sách xây dựng nhà tái định cư là mối đe dọa đối với hòa bình Trung Đông”, ông Kerry nói.

Ngay sau phát biểu của Ngoại trưởng Mỹ, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã gọi đây là một hành động chống Israel, khẳng định nguyên nhân gốc rễ của bất ổn tại Trung Đông đã không được ông Kerry đề cập tới. Nhà lãnh đạo Israel cho rằng, bài phát biểu của nhà Ngoại giao Mỹ là “không công bằng” và không đề cập việc giải quyết tình trạng bạo lực của người Palestine.

Ông Netanyahu nói: “Tôi rất thất vọng trước bài phát biểu của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry. Israel không cần tới bài thuyết trình của một nhà ngoại giao nước ngoài về tầm quan trọng của hòa bình Trung Đông. Israel luôn mở rộng vòng tay hòa bình với các nước láng giềng. Chúng tôi mong muốn hòa bình và làm việc vì nền hòa bình mỗi ngày”.

Trong khi đó, sau phát biểu của Ngoại trưởng Mỹ, Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas đã bày tỏ sự sẵn sàng khôi phục các cuộc đàm phán hòa bình với Israel nếu nước láng giềng ngừng xây dựng các khu định cư.

Tổng thống Palestine nêu rõ sẵn sàng nối lại các cuộc đàm phán “theo một khung thời gian cụ thể và trên cơ sở luật pháp quốc tế”, bao gồm nghị quyết được Hội đồng Bảo an thông qua hồi tuần trước.

Trên thực tế, với vai trò trung gian tích cực chính Ngoại trưởng Mỹ John Kerry là người đặt ra lộ trình đưa Israel và Palestine trở lại bàn đàm phán hòa bình năm 2014. Tuy nhiên, đàm phán đã đi vào vết xe đổ của cuộc hòa đàm Trung Đông năm 2010 và giải quyết xung đột Israel-Palestine vẫn bế tắc cho đến ngày nay.

Những diễn biến thực tế cho thấy Israel hôm qua (28/12) đã thông qua kế hoạch xây dựng một tòa nhà định cư tại Đông Jerusalem sau quyết định hoãn cấp phép xây dựng cho hàng trăm ngôi nhà định cư khác ngay trước bài phát biểu về Trung Đông của Ngoại trưởng Kerry.

Kế hoạch xây nhà định cư của Israel vốn là điều mà phía Palestine kiên quyết phản đối và coi là điều kiện tiên quyết để thúc đẩy hòa bình Trung Đông. Đây cũng chính yếu tố khiến 2 cuộc hòa đàm Israel-Palestine trước đó sụp đổ./.