Trung Quốc, Nhật Bản cần “hạ nhiệt” về tranh chấp lãnh hải

Theo Reuters, Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Gary Locke tuyên bố như trên vài ngày trước khi ông từ nhiệm ngày 1/3 tới.

“Điều cuối cùng mà chúng tôi muốn là những vụ đụng độ không đáng có giữa hai nước có thể gây ra những hậu quả đáng tiếc và cực kỳ nghiêm trọng”, ông Locke nói.

“Điều quan trọng là cả Mỹ và Nhật Bản cần phải hạ nhiệt và tập trung hơn vào các giải pháp ngoại giao”, ông Locke nhấn mạnh và nói thêm rằng Mỹ không đứng về phía nào trong cuộc tranh chấp lãnh thổ nổ ra vào năm 2012 liên quan đến các đảo trên biển Hoa Đông.

Tàu tuần duyên Nhật Bản (giữa) ngăn cản tàu Hải giám Trung Quốc (trên) tiến lại gần một tàu cá của Nhật Bản (dưới cùng) (Ảnh Reuters)

Quan hệ Trung-Nhật đã bị phủ bóng đen bởi những ký ức đau thương của Trung Quốc về việc Nhật Bản xâm lược một phần nước này trước và trong Thế chiến thứ 2.

Cả hai nền kinh tế lớn nhất châu Á này đã lao vào một cuộc “khẩu chiến” kịch liệt sau khi Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đi thăm đền

Yasukuni tại Tokyo ngày 26/12 mà Trung Quốc coi là biểu tượng của chủ nghĩa quân phiệt Nhật Bản trong quá khứ.

Ngoài ra, Trung Quốc và Mỹ cũng có rất nhiều bất đồng về ngoại giao sau những động thái mới đây của Trung Quốc nhằm áp đặt chủ quyền tại khu vực biển Hoa Đông và biển Đông trong khi Mỹ ra mặt ủng hộ Đài Loan.

Là người Mỹ gốc Trung đầu tiên là Đại sứ tại Trung Quốc, nhiệm kỳ 2 năm rưỡi của ông Locke được đánh dấu bằng rất nhiều vụ việc căng thẳng về ngoại giao giữa Washington và Bắc Kinh.

Một vụ việc tiêu biểu là vụ ông Vương Lập Quân, cựu Cảnh sát trưởng thành phố Trùng Khánh đến trú ẩn tại Lãnh sự quán Mỹ gần Thành Đô vào tháng 2/2012 cho đến khi bị trục xuất và bị Trung Quốc tiến hành điều tra.

Vụ ông Vương Lập Quân cũng đã giúp hé lộ những tình tiết trong vụ bà Cốc Khai Lai, vợ của bí thư thành ủy Trùng Khánh Bạc Hy Lai, ám sát thương gia người Anh Neil Heywood vào tháng 11/2011.

Vụ ông Vương Lập Quân tuy “gây ra căng thẳng trong 48h đầu tiên nhưng lại có một kết thúc rất tốt đẹp và làm thay đổi rất nhiều nền chính trị tại Trung Quốc”, ông Locker cho biết.

Ông Locke, người đã từng là Thống đốc bang Washington và Bộ trưởng Thương mại Mỹ cho biết ông không có ý định chạy đua vào một vị trí nào khác sau khi rời khỏi Bắc Kinh.

“Tôi luôn sẵn sàng giúp đỡ những người muốn tranh cử vị trí Đại sứ tại Trung Quốc nhưng tôi không có ý định ứng cử vào bất kỳ một vị trí nào nữa”, ông Locke khẳng định.

Ông Locke sẽ rời Trung Quốc vào ngày 1/3 và Thượng nghị sỹ Max Baucus sẽ kế nhiệm vị trí Đại sứ của ông./.