Vì sao Hong Kong để cựu nhân viên CIA ra đi?

Chính quyền Hong Kong đã để cựu nhân viên an ninh CIA Edward Snowden rời thành phố bán tự trị này của Trung Quốc chỉ vài giờ sau khi chính phủ Mỹ yêu cầu dẫn độ ông. Giới chuyên gia cho rằng, nhiều khả năng Hong Kong đã chịu sức ép từ phía Bắc Kinh.

Sau một ngày truyền thông râm ran loan tin còn chính quyền thì im lặng, Trưởng quan hành chính Hong Kong Lương Chấn Anh xác nhận Edward Snowden đã tự động rời thành phố này vào sáng chủ nhật để đến một quốc gia thứ ba.

Snowden, người đang bị FBI điều tra về việc tiết lộ những hoạt động theo dõi bí mật của Cơ quan An ninh Quốc gia NSA, đã lẩn trốn tại Hong Kong kể từ khi chạy khỏi bang Hawaii (Mỹ) vào ngày 20/5.

Mặc dù Hồng Kông và Washington có thỏa thuận dẫn độ, ông Lương nói Snowden rời đi “thông qua một kênh hợp pháp và bình thường,” và phía Mỹ đã được thông báo.

Phát biểu trên đài truyền hình công RTHK, Giáo sư Luật Eric Cheung thuộc Đại học Hong Kong đặt câu hỏi về tính hợp pháp của việc Snowden được tự do đi lại.

“Chính quyền Hong Kong cần phải giải thích cho Mỹ biết lý do vì sao lại cho phép Snowden ra đi dù đã được yêu cầu dẫn độ... Hong Kong cần đưa ra một lời giải thích thỏa đáng, nếu không Mỹ có thể buộc tội Hồng Kông vi phạm nghĩa vụ thỏa thuận,” ông nói.

Chuyên gia về chính trị Trung Quốc Willy Lam cho hay sự hiện diện Snowden làm đau đầu chính quyền địa phương, vốn có nghĩa vụ giải trình trước Bắc Kinh nhưng lại có quan hệ gần gũi với Washington. “Tôi không ngạc nhiên nếu Snowden được khuyến khích rời khỏi đây để Hong Kong tránh được khả năng xảy ra một cuộc chiến pháp lý gay gắt với Mỹ, nếu đúng là Trung Quốc không có ý định giao lại anh ta, một điều rất khả dĩ,” ông cho hay.

Snowden đã đáp chuyến bay của hãng Aeroflot đến Moscow và xin tị nạn ở sứ quán Ecuador. Tin tức cho hay sau đó anh sẽ đi tới Venezuela qua ngả Cuba.

Giải thích lý do tại sao chính quyền Hong Kong không ngăn cản việc Snowden ra đi, ông Lương cho biết chính phủ Mỹ cung cấp thông tin không đầy đủ để ban hành một lệnh bắt giữ. Ông Lương cũng yêu cầu Washington làm rõ cáo buộc của Snowden rằng hệ thống máy tính của Hong Kong đã bị các cơ quan của Mỹ xâm nhập./.