Chuyện lạ ở Tây Ninh: Sốt rần rần với mô hình cá-rau nuôi lẫn nhau
Sau 4 tháng triển khai hợp tác, mô hình nông nghiệp công nghệ cao Aquaponics của Đại học quốc gia TP.HCM (ĐHQG-HCM) đã được chuyển giao cho tỉnh Tây Ninh.
Đây là mô hình khép kín, tuần hoàn tận dụng lợi ích của rau và cá trên cơ chế cộng sinh-cá nuôi rau, rau nuôi cá...
Mô hình Aquaponics là một trong những mô hình được Trường đại học khoa học tự nhiên, ĐHQG-HCM chuyển giao kỹ thuật cho Văn phòng UBND tỉnh Tây Ninh. Bắt đầu từ tháng 4/2018 dự án “Aquaponics Tây Ninh Farm" đã triển khai và hoàn thiện với hệ thống nhà màng, hệ thống hồ cá, bể lọc, hệ thống trồng rau thủy canh.
Sau đó, nước được dẫn vào các bể trồng rau, cây rau hấp thụ dưỡng chất trong nước, sau đó lọc sạch nước và cung cấp ngược trở lại cho bể cá. Đây là mô hình khép kín, tuần hoàn tận dụng lợi ích của rau và cá trên cơ chế cộng sinh.Aquaponics Tây Ninh Farm được xây dựng tại ấp Giồng Tre, xã Bình Minh, TP Tây Ninh. Aquaponics là sự kết hợp giữa Aquaculture còn gọi là nuôi trồng thủy sản và Hydroponics nuôi trồng thủy canh. Theo mô hình này, cá và rau sẽ được nuôi trồng trong cùng một hệ tuần hoàn. Cá ăn thức ăn và tạo ra chất thải trong nước. Nước có chứa chất thải từ bể thủy sản được đưa vào hệ thống lọc cơ học và vi sinh. Nhờ sự tham gia của vi khuẩn có lợi sẽ biến đổi nước thải từ bể thủy sản thành chất dinh dưỡng hữu cơ phù hợp cho cây trồng phát triển.
Aquaponics là phương pháp tạo ra nguồn thực phẩm tự nhiên, thân thiện với môi trường và khai thác các thuộc tính tốt nhất của nuôi trồng thủy sản tuần hoàn nước và trồng rau thủy cạnh. Mô hình có thể áp dụng thành trang trại hoặc trong những gia đình ở thành phố, khu vực có diện tích đất hạn chế.
Aquaponics là mô hình vừa tiết kiệm chỉ phí phân bón và nguồn nhân lực, vừa tạo ra rau an toàn và đạt năng suất cạo. Trung bình 1 ha trồng được 7.000 – 8.000 cây rau, mỗi cây nặng khoảng 200 – 300 g, các bể cá được bố trí nuôi tùy theo mô hình. Trung bình một bể cả 3 tháng cho thu hoạch từ 500 - 1000kg. Các hạt giống cây trồng đều được nhập từ nước ngoài không biến đổi gien, cá giống đều được kiểm định nguồn gốc rõ ràng.
Rau Aqua là rau sạch bởi vì trồng trong môi trường nước tuần hoàn, không hóa chất và phân bón. Rau có thể để được 15 - 20 ngày sau thu hoạch.
Nông trại thí điểm này đã cho thu hoạch một đợt và đang trong quá trình cho thu hoạch đợt thứ hai. Đợt đầu tiên chủ yếu là chào hàng và tặng đối tác, đợt hai sức tiêu thụ lớn hơn, đơn hàng nhiều nhưng không đủ sản phẩm đáp ứng nên chưa thể ký kết với các của hàng và siêu thị.
Hiện nay tỉnh Tây Ninh có chủ trương phát triển nông nghiệp công nghệ cao, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Mô hình này khi chuyển giao cho tỉnh đã được điều chỉnh để phù hợp thưc tế thổ nhưỡng, khí hậu và điều kiện sẵn có của tỉnh. Mô hình này không khó nhưng phải có một kiến thức nhất định. Đối với người có trình độ học vấn tốt nghiệp THCS vẫn có thể làm được. Tỉnh Tây Ninh kỳ vọng mô hình này sẽ đưa KHCN về Tây Ninh để nhiều người cùng làm và cùng sử dụng sản phẩm sạch.
Sau hai đợt thu hoạch thành công, Phòng kinh tế Tây Ninh phối hợp với Trung tâm thông tin, ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ (Sở KHCN Tây Ninh) đã khai giảng lớp chuyển giao mô hình trồng rau kết hợp nuôi cá sạch cho 30 nông dân ở các phường, xã.
Trong 15 ngày tập huấn, nông dân được hướng dẫn về quy trình thưc hiện mô hình Aquaponics; cấu trúc và vai trò của từng thành phần trong hệ thống Aquaponics về thùng nuôi cá, máy bơm, hệ thống ống dẫn nước, khay trồng rau, vị trí đặt hệ thống Aquaponics; lựa chọn đối tượng nuôi trồng; các bước lắp ráp và vận hành hệ thống. Song song đó, các nông dân cũng thực hành xây dựng mô hình Aquaponics, nhằm đánh giá hiệu quả và rút kinh nghiệm để áp dụng vào sản xuất./.
