Cấm hát nhép: Tùy thuộc vào lòng tự trọng của ca sĩ

Theo “Quy chế hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa công cộng” ban hành kèm Nghị định 103/2009/NĐ-CP của Chính phủ, từ ngày 1/1/2010, hành vi hát nhép, còn gọi là hát lip-sync, dùng giọng hát thu sẵn trong băng, đĩa phát ra thay cho giọng hát thật sẽ bị cấm. Thế nhưng trên thực tế đã có không ít khó khăn khi thực hiện quyết định này.

TP. HCM là địa bàn chiếm từ 60% đến 80% hoạt động tổ chức biểu diễn của cả nước. Khi quy định về xử phạt hành vi hát nhép được đưa ra đã làm rất nhiều người trong nghề băn khoăn, lo lắng. Bởi từ thực tế sàn diễn cho thấy, các ca sĩ, nhạc sĩ đều biết hát nhép là sai nhưng không ít ca sĩ, nhạc sĩ, người biên tập chương trình vẫn chấp nhận dùng nó.

Ca sĩ Đình Nguyên cho biết: “Khi một người nghệ sĩ đứng trên sân khấu biểu diễn cho tất cả mọi người xem cho dù đó là hát live hay hát lip – sync thì đó cũng là cố gắng đem đến cho khán giả những gì tốt nhất. Sau này, một số diễn viên hơi lạm dụng. Vì thế, qua qui định mới này một số diễn viên sẽ cắt bớt được sự lạm dụng này”.

Về phía khán giả, nhiều người, nhất là giới trẻ, đôi khi sự mong chờ để thấy hình ảnh thật của thần tượng của mình, chỉ muốn “thần tượng” thật xinh đẹp, nhảy múa sôi nổi, tiếng hát hay nên không quan tâm đến ca sĩ hát thật hay “nhép”. Sự dễ dãi của khán giả cùng với kỹ thuật hát “nhép” đã giúp nhiều ca sĩ “chạy” được hàng chục show một đêm.Vì vậy thời gian qua hát “nhép” đã nở rộ và trở thành một phong trào. Điều này đã làm giảm sút lòng tin của công chúng yêu nghệ thuật đối với giới nghệ sĩ.

Chị Nguyễn Thùy Trang, ở phường 10, quận 3, thành phố Hồ Chí Minh bày tỏ: “Thỉnh thoảng tôi vẫn gặp ca sĩ không hát bằng giọng thật của mình mà hát nhép. Khi đó, tôi thấy rất thất vọng vì nghe giống như nghe đĩa ở nhà”.

Ảnh minh họa

Một nguyên nhân khác góp phần tạo điều kiện cho hát nhép phát triển đó là ngày càng nhiều chương trình trực tiếp chiếm lĩnh sóng truyền hình. Khi đó, ca sĩ “phải” hát nhép lại là yêu cầu của nhà đài để bảo đảm chất lượng sóng. Theo một số nhà sản xuất chương trình live show, một chương trình trực tiếp có hàng triệu khán giả xem thì không thể để xảy ra “sự cố”, vì vậy hát nhép là lựa chọn hàng đầu.

Nhạc sĩ Trương Thanh Tùng cho rằng: “Về lâu về dài quy định này vẫn có giá trị và thật sự vẫn rất cần thiết để lành mạnh hóa thị trường ca nhạc, đặc biệt là đối với đạo đức ca sĩ. Tuy nhiên, riêng thị trường âm nhạc Việt Nam có những chương trình mà người biên tập yêu cầu hát lip-sync. Vì với quy mô rất lớn của chương trình mà các vấn đề kỹ thuật còn thiếu thốn nên hát “nhép” vẫn là vấn đề cần phải được cân nhắc”.

Với một thị trường ca nhạc sôi động như ở TP. HCM, việc xử phạt hát nhép rất khó do địa bàn rộng, lực lượng mỏng, chương trình nhiều và công nghệ ngày càng tinh vi hiện đại nên rất khó kiểm soát hát “nhép”. Tuy nhiên, với quyết tâm dẹp bỏ tình trạng hát nhép như hiện nay, Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch thành phố Hồ Chí Minh sẽ triển khai thực nghiêm túc Nghị định này. Ông Võ Trọng Nam, Trưởng Phòng Nghệ thuật biểu diễn, Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch TP. HCM khẳng định: “Hiện nay, Sở đang cố gắng tạo vận động các nghệ sĩ để đưa những sản phẩn tốt nhất đến với công chúng. Chúng tôi cũng tăng cường giám sát, kể cả kiểm tra tại chỗ bằng phương pháp kỹ thuật và đưa ra những biện pháp để răn đe những người làm sai”.

Nghị định 103 khẳng định quyết tâm của các cơ quan quản lý đẩy lùi tệ hát nhép. Tuy nhiên, quyết tâm này có trở thành hiện thực được hay không lại phụ thuộc rất lớn vào sự kiên quyết của khán giả, những người tổ chức chương trình và lòng tự trọng ở từng ca sĩ. Vì đây không phải là lần đầu chế tài xử phạt hành vi hát nhép được đưa ra mà từ năm 2004, Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa - Thể thao - Du lịch) đã ban hành “Quy chế hoạt động biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp” về cấm hát nhép, tuy nhiên đến nay vẫn chưa thực hiện được./.