Chiêm ngưỡng sự vươn lên thần kỳ của Nhật Bản

Buổi trưa ngày 15/8/1945, cuộc chiến dài với cả dân tộc Nhật Bản và thế giới đã kết thúc. Nghe tin đó, Hiroshi Hamaya lập tức chạy khỏi nhà và hướng máy ảnh của mình vào vầng mặt trời. Bức ảnh “Mặt trời ngày chiến bại” được chọn làm điểm khởi đầu cho những bức ảnh trong triển lãm.

Triển lãm này là một câu chuyện về sự vươn lên từ đống tro tàn sau chiến tranh của người Nhật. Sự đổ nát không chỉ tồn tại trong nhà cửa, đường xá, những thứ nhìn thấy được mà nó còn tồn tại trong tâm tưởng, niềm tin vào các giá trị của chế độ cũ. 20 năm hậu chiến được chia làm 3 giai đoạn: Hậu quả của chiến tranh, giữa truyền thống và hiện đại và hướng đến một Nhật Bản mới. Người xem được dẫn dắt để thấy một nước Nhật hồi sinh nhanh chóng và mạnh mẽ trong khoảng thời gian không quá dài.

Xếp hàng để nhận khẩu phần thực phẩm (Tokyo, 1946. Tác giả: Tadahiko Hayashi)

Ở giai đoạn đầu tiên sau chiến tranh, hình ảnh của nước Nhật là sự đổ nát nhưng vẫn tràn đầy sức sống. Bức ảnh chụp những người lính bại trận vẫn nở nụ cười. Một quán bar mọc lên trên bãi rác. Và hình ảnh những em bé được các nhiếp ảnh gia đặc biệt quan tâm. Đó là những đại diện cho thế hệ tương lai của Nhật Bản. Có những em bé lang thang trên vỉa hè, hút thuốc, vạ vật. Những em bé nông thôn đi làm đồng như người lớn. Những gương mặt ngây thơ, rạng rỡ vây quanh quầy bán kẹo hay chăm chú lắng nghe kể chuyện…

Từ sự đổ nát đó, nền kinh tế Nhật Bản đã dần dần được khôi phục. Chỉ 10 năm sau, mức thu nhập quốc gia đã lớn hơn so với trước chiến tranh. Sự thịnh vượng được phản ánh qua những bức ảnh chụp đường phố Tokyo, nhà hát lộng lẫy ánh đèn về đêm. Đồng thời, các nhiếp ảnh gia cũng hướng ống kính vào những vùng miền mang tính dân tộc đậm đà. Khi hiểu được mối quan hệ giữa người dân sống tại những vùng đất có môi trường khắc nghiệt với khí hậu nơi họ sống, họ đã miêu tả được sức sống của người Nhật và tầm quan trọng của truyền thống như một phần của cuộc sống.

Trong giai đoạn thứ ba phản ánh một Nhật Bản mới đã được xây dựng sau chiến tranh, các bức ảnh đi vào đặc tả chân dung những người Nhật trẻ tuổi trên nền đất nước đã hồi phục về kinh tế.

123 bức ảnh không chỉ cho thấy sự thay đổi nhanh chóng về kinh tế của nước Nhật sau chiến tranh mà còn đem đến cái nhìn về đời sống văn hóa, tinh thần cuả người dân đất nước mặt trời mọc.

Triển lãm diễn ra từ 21-29/11/2012 tại Nhà triển lãm 16 Ngô Quyền (Hà Nội), mở cửa tự do./.

Một số ảnh trưng bày trong triển lãm:

Quán rượu ở bãi rác (Tokyo, 1950. Tác giả: Tadahiko Hayashi)

Chài khách ở khu đèn đỏ của Tokyo (Tokyo, 1954. Tác giả: Tadahiko Hayashi)

Những cậu bé trai trở về nhà sau giờ làm nông (Ueda, Nagano, 1949. Tác giả: Ihei Kimura)

Trẻ em đang xem một chương trình kể chuyện bằng tranh (Tokyo, 1953. Tác giả: Ken Domon)

Shinijuku về đêm (Tokyo, 1953. Tác giả: Ken Domon)