Không khí vào hội Ka-tê ở các làng Chăm Bình Thuận

Chỉ còn vài ngày nữa là Ka-tê 2018 của đồng bào Chăm khai hội. Đến các làng Chăm theo đạo Bà-la-môn ở hai huyện Hàm Thuận Bắc và Bắc Bình vào những ngày này, nơi đâu cũng thấy bà con rộn ràng và háo hức chuẩn bị cho ngày hội Ka-tê. 

Tại đền Pô Dam, thuộc thôn 3, thị trấn Ma Lâm, huyện Hàm Thuận Bắc, khoảng hơn 8 giờ sáng đã có rất nhiều người tập trung để họp bàn về công tác chuẩn bị cho việc tổ chức lễ hội Ka-tê tại tháp Pô Sah Inư ở phường Phú Hài, thành phố Phan Thiết vào 2 ngày 8 và 9/10  tới. Nhiều bà con dù rất bận rộn việc đồng áng, nhưng vì công việc chung của làng và đã trở thành thông lệ hằng năm, nên mọi người ai cũng vui vẻ sắp xếp lại việc riêng của gia đình mình.

Học sinh thôn Chăm, thị trấn Ma Lâm tập múa.

Ông Thông Minh Lợi ở thôn 3, thị trấn Ma Lâm, Hàm Thuận Bắc, Bình Thuận nói: "Tháng 7 Chăm lịch, là bà con Chăm theo đạo Bà-la-môn lại đón chào ngày hội Ka-tê. Sau khi họp ở tỉnh về, Ban điều hành thôn cùng với các đoàn thể họp nhau lại lấy danh sách các em tham gia vào đoàn rước y trang của tại tháp Pô Sah Inư để gửi lên chính quyền, nhà trường cũng như các công ty nhờ tạo điều kiện thuận lợi cho các em về phục vụ trong ngày hội Ka-tê".

Những ngày qua, Ban điều hành thôn 3, cùng với những người có trách nhiệm trong việc tổ chức ngày hội Ka-tê tại tháp Pô Sah Inư đang tất bật chuẩn bị nhiều hoạt động cho ngày hội. Mỗi người một việc, người thì lo tập dượt văn nghệ, trò chơi dân gian, người thì lo lễ vật dâng cúng,… tất cả tạo nên không khí rộn ràng.

Bà Thông Thị Hiếu ở thôn 3, thị trấn Ma Lâm, Hàm Thuận Bắc, Bình Thuận phấn khởi cho biết: "Ngày hội Katê cũng sắp đến rồi, bà con trong thôn đều tranh thủ đến họp để phân công nhiệm vụ cụ thể cho mỗi người, chuẩn bị cho ngày hội Ka-tê tại tháp Pô Sah Ine. Tất cả mọi người đều hướng đến ngày hội Ka-tê để cầu mong một năm an lành".

Khoảng hai tuần nay, cứ vào các ngày nghỉ cuối tuần là các diễn viên múa và đội nhạc cụ của thôn Bình Hiếu, xã Phan Hiệp, huyện Bắc Bình lại tích cực tập luyện, chuẩn bị cho lễ nghinh rước sắc phong Ngài Pô-nít trong ngày hội Ka-tê ở làng mình.

Tập múa tại đền thờ Pô Dam.

Anh Tôn Hoài Vũ, Phó chủ tịch UBND xã Phan Hiệp, Bắc Bình, Bình Thuận cho biết: "Xã cũng đã xây dựng kế hoạch cách đây hơn nửa tháng để tổ chức lễ hội Ka-tê tại đền thờ Pô Nít ở thôn Bình Hiếu. Hiện nay, chúng tôi đã kiện toàn lại ban chỉ đạo và phân công trách nhiệm cụ thể cho từng thành viên của thôn. Cái nữa là chốt lại các danh sách các thanh thiếu niên trong thôn để phục vụ việc múa nghinh thỉnh và biểu diễn văn nghệ phục vụ bà con".

Để tạo không khí vui tươi lành mạnh, tạo sự đổi mới về nội dung hoạt động trong dịp diễn ra lễ hội Ka-tê năm 2018, Trung tâm trưng bày văn hóa Chăm Bình Thuận đã có kế hoạch tổ chức nhiều hoạt động phục vụ du khách khi đến tham quan ở đây. Ngoài việc tham quan các hiện vật trưng bày có giá trị về văn hoá lịch sử, du khách đến đây còn được chiêm ngưỡng cách bày biện các lễ vật dâng cúng thần linh, mời ông bà tổ tiên trong dịp Ka-tê tại gian chính thờ thần Siva. Không chỉ được xem các nghệ nhân thổi kèn Sa-ra-nai, đánh trống Ghi-năng, múa dân gian Chăm mà du khách còn trực tiếp tham gia vào việc làm bánh gừng và trang trí lễ vật dâng cúng thần linh. 

Đặc biệt năm nay, lần đầu tiên trung tâm phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu Văn hóa Chăm Ninh Thuận tổ chức trưng bày chuyên đề về hình ảnh, hiện vật với tên gọi “Văn hóa người Chăm Ninh Thuận” để phục vụ đông đảo mọi người. Một nét mới nữa tổ chức thi viết chữ Chăm cổ để bảo tồn, lưu giữ vốn văn hóa truyền thống.

Chị Lư Thái Tuyên - Phó Giám đốc Trung tâm trưng bày văn hóa Chăm Bình Thuận cho biết: "Đơn vị đã gửi thông báo đến cho các địa phương có đông đồng bào Chăm ở các huyện Hàm Thuận Bắc, Bắc Bình, Tuy Phong về các hoạt động Ka-tê năm nay. Trong các hoạt động đó có tổ chức thi viết chữ Chăm. Về các hoạt động văn hóa dân gian thì có phần thi thổi kèn Saranai, tối đến là chương trình ca múa nhạc do Đoàn Nghệ thuật bán chuyên Chăm huyện Bắc Bình biểu diễn".

Không khí chuẩn bị cho ngày hội Ka-tê 2018 tại Trung tâm trưng bày văn hóa Chăm Bình Thuận.

Hương sắc ngày hội Ka-tê đã đến. Những vũ điệu dân gian Chăm lại được tái hiện, tiếng trống Ghi-năng quyện cùng tiếng kèn Saranai vang lên khắp các làng Chăm như mời gọi mọi người đến cùng vui hội. 

Không gian lễ hội Ka-tê diễn ra rộng khắp từ các đền tháp đến các làng Chăm và tại mỗi gia đình. Lễ hội Ka-tê ngày nay không chỉ dành riêng cho bà con Chăm mà đây còn là dịp để cho du khách trong và ngoài nước đến tham quan, giao lưu, thưởng ngoạn./.