Tôi viết bài hát “Bên Lăng Bác Hồ”

Tháng 10/1974, tôi cùng đoàn văn nghệ sĩ Đài Tiếng nói Việt Nam đến thăm công trường xây dựng Lăng Bác. Hàng ngàn cán bộ, công nhân viên trên công trình đang khẩn trương lao động. Giữa ngổn ngang những giàn giáo, nổi lên khối nhà Lăng Bác sừng sững uy nghi đang được hoàn tất.

Giữa không gian này, tôi hình dung ra trước mắt mình những đoàn người già trẻ gái trai đang nối nhau về đây viếng Hồ Chủ tịch. Đặc biệt là đồng bào, đồng chí ở miền Nam sau ngày đất nước thống nhất sẽ về thăm Thủ đô và viếng Lăng Người. Những suy nghĩ ấy cứ theo tôi trong suốt một tuần lễ để tìm ra một giai điệu đẹp thể hiện cho được tình cảm của đồng bào cả nước nói chung và bà con miền Nam nói riêng đối với Bác Hồ kính yêu.

Câu nói của Bác “Miền Nam trong trái tim tôi” cùng hai câu thơ của nhà thơ Tố Hữu “Bác nhớ Miền Nam nỗi nhớ nhà/ Miền Nam mong Bác nỗi mong Cha” như hiện lên và tạo cho tôi một nét nhạc mang phong cách dân ca

Nghe bài hát Bên Lăng Bác Hồ  Người trình bày: NSND Thanh Hoa

Nam Bộ. Nét nhạc ấy cứ vương vấn trong đầu và đã cho tôi câu nhạc đầu tiên khi thốt lên bằng lời: “Niềm ao ước bấy lâu nay đã thỏa nỗi chờ mong…”. Đó chính là lời của người sáng tác, nhưng cũng là lời của người nghệ sĩ hát, và cũng là lời của những người lần đầu tiên đến bên Lăng Bác Hồ giữa lòng Hà Nội.

Viết xong lời cuối cùng “Tình thương của Bác ấm lòng toàn dân…”, tôi liền hát cho các nhạc sĩ Lưu Bách Thụ, Nguyễn Mạnh Thường, Lê Lôi, Triều Dâng và Lương Nguyên nghe. Các anh góp ý sửa chữa kể cả tên bài. Ban đầu là “Tiếng hát bên Lăng Người”, các anh góp ý là “Tiếng hát bên Lăng Bác”, cuối cùng tôi quyết định lấy tên giản dị như ngày nay “Bên Lăng Bác Hồ”.

Trong chương trình ca nhạc hồi 19 giờ 30 ngày 19/5/1975, nghệ sĩ Kiều Hưng là người thể hiện bài hát này lần đầu,

NS Dân Huyền

và sau đó được đông đảo người nghe yêu thích, gửi thư về Đài TNVN đề nghị được nghe lại. Trong ngày hoàn thành Lăng Bác (27/8/1975), hơn ba tháng sau khi đất nước hoàn toàn thống nhất, bài hát “Bên Lăng Bác Hồ” được chọn là một trong những bài hát chính thức trình bày trong ngày đáng nhớ ấy. Tôi cũng vinh dự là một trong những người đi viếng Bác hôm đó.

Bài hát này còn được các giọng hát khác như Thanh Hoa, Ngọc Tú, Quang Huy, Quốc Bình, Phương Thảo, Tâm Nhân… tiếp tục thu thanh thêm để phát trên sóng Đài Tiếng nói Việt Nam và Đài Truyền hình Việt Nam. Sau những ngày khánh thành Lăng Bác, nhiều nhạc sĩ đã sáng tác thêm những bài hát khác rất hay như: “Vào lăng viếng Bác” (nhạc Hoàng Hiệp, thơ Viễn Phương), “Vầng trăng Ba Đình” (nhạc Thuận Yến, thơ Phạm Ngọc Cảnh), “Chúng con canh giấc ngủ cho Người” (nhạc và lời Nguyễn Đăng Nước) v.v…

Mới đó mà đã 35 năm bài hát “Bên Lăng Bác Hồ”, trong sự kiện 40 năm thực hiện Di chúc thiêng liêng của Hồ Chủ tịch. Tôi rất vinh dự biết rằng đây là bài hát sớm nhất viết về Lăng Người và được truyền đi từ quảng trường Ba Đình trong ngày khánh thành.

Tôi cũng rất vui và cảm ơn khi được nghe nhiều giọng hát đã trình bày thành công bài hát này qua các kỳ hội diễn văn nghệ chuyên nghiệp cũng như hội diễn nghệ thuật quần chúng khắp cả nước. Tôi cũng không quên biết ơn những người đã gián tiếp hoặc trực tiếp tạo điều kiện giúp đỡ để bài hát “Bên Lăng Bác Hồ” được ra đời và phổ biến rộng rãi./.