"Điện Biên Phủ trên không" qua góc nhìn của nhạc sỹ 8X

Chiến thắng "Hà Nội – Điện Biên Phủ trên không" đến nay đã tròn 40 năm, nhưng lòng tự hào và tinh thần chiến đấu anh dũng bất khuất của quân dân Thủ đô Hà Nội luôn in sâu trong tâm trí nhiều thế hệ người Việt Nam.

Sinh năm 1987, thuộc thế hệ 8X, nhạc sĩ trẻ Dương Cầm đã thể hiện góc nhìn của mình về chiến thắng lịch sử này bằng những hình tượng nghệ thuật cụ thể của người chiến sĩ phòng không qua một sáng tác mới “Mắt thần”.

PV: Xin chào nhạc sĩ Dương Cầm! Anh có thể giới thiệu với độc giả của VOV hoàn cảnh ra đời của ca khúc này?

NS Dương Cầm: Lời đầu tiên cho phép Dương Cầm gửi lời chào, lời chúc sức khỏe tới độc giả VOV và bạn yêu nhạc trên cả nước. Ca khúc “Mắt thần” là một sự tác động rất lớn từ phía đơn vị mà Dương Cầm đang tham gia hoạt động nghệ thuật là Đoàn nghệ thuật Phòng không - Không quân.

Nghe cái tên Phòng không - Không quân, các bạn cũng nhận ra ngay nó thuộc hệ thống phòng thủ bầu trời. Đặc biệt năm 2012 này là năm kỷ niệm 40 năm chiến thắng "Hà Nội – Điện Biên Phủ trên không" và Dương Cầm nghĩ mình cũng cần làm một cái điều gì đó.

NS Dương Cầm tại Studio của Đài TNVN.

Nhưng ở thế hệ như của Dương Cầm cảm nhận về chiến tranh nó khác, nó không còn đậm chất khói lửa như ngày xưa nữa. Dương Cầm nhận thấy những người lính phòng không bây giờ họ rất đáng yêu cùng với nhiệm vụ của mình thì  họ cũng sống giống như chúng ta vậy.

Tuổi trẻ của họ cũng mạnh mẽ với những hoài bão ước mơ và đặc biệt là sự khao khát trong tình yêu. Với những cảm nhận đó và nhìn ở góc độ của một nhạc sĩ trẻ nên Dương Cầm đã viết bài hát “Mắt thần”.

PV: Về cái tên bài hát, tại sao anh lại lấy tên là “Mắt thần”?

NS Dương Cầm: Ở mỗi người chúng ta khi mắt tinh tường sẽ nhìn mọi thứ rõ ràng hơn. “Mắt thần” ở đây là tên gọi khác của hệ thống rada. Rada của Việt Nam ở thời kỳ "Điện Biên Phủ trên không" đã làm cho cả thế giới phải kinh hoàng, rada đã góp công rất lớn cho chiến thắng của trận chiến 12 ngày đêm này.

Từ chiến thắng đó, rada đã được nhân dân ví như đôi mắt thần để quan sát canh giữ bầu trời. Trước khi viết ca khúc này Dương Cầm cũng đã tìm hiểu rất nhiều tư liệu của binh chủng phòng không. "Mắt thần" cũng chính là hình tượng nghệ thuật trong ca khúc của Dương Cầm.

PV: Qua ca khúc “Mắt thần”, bạn yêu nhạc có thể cảm nhận được tình yêu của người lính Phòng không - Không quân, nhưng trên tất cả phải chăng đó chính là tình yêu quê hương đất nước, phải vậy không?

NS Dương Cầm: Đúng vậy! Trong bài hát này có đề cập đến rất nhiều tình yêu, nhưng cao cả nhất là tình yêu quê hương đất nước. Trong tình yêu lứa đôi có tình yêu đất nước. Câu cuối của bài hát Dương cầm có viết “Tình yêu người lính canh giữ bầu trời quê hương” đó là tình yêu của người lính dành cho quê hương - cũng như tình yêu của những người dân được sự bảo vệ của những người lính đó. Đồng thời, đó là tình yêu của những người dân dành cho những người lính đã hy sinh thân mình để bảo vệ vùng trời, bảo vệ sự bình yên của tổ quốc.

PV: Vậy còn không gian âm nhạc trong “Mắt thần”?

NS Dương Cầm: Bài hát này Dương Cầm viết theo phong cách rất mới, đúng như tuổi trẻ và những cách nhìn cách cảm nhận cũng rất là trẻ, bởi tuổi trẻ như nào thì âm nhạc như vậy. Đoạn đầu mang một chút màu sắc nhạc Jazz, đoạn sau là một chút funky và sự kết hợp của âm thanh điện tử để nó thể hiện được những tín hiệu truyền sóng của rada, của mắt thần.

NS Dương Cầm: Dương Cầm cũng được một vài lần đi cùng Đoàn nghệ thuật Phòng không - Không quân thì thấy các bạn thanh niên rất nhiệt tình, sôi động, họ còn nhảy cả hip hop nữa nên Dương Cầm nghĩ là những bài hát như này khi hát nên sẽ nhận được sự yêu thích của các bạn trẻ đặc biệt là những người lính trẻ.

PV: Anh là một trong số ít nhạc sỹ trẻ ngoài các ca khúc nhạc trẻ còn viết về người lính, về các đề tài xã hội khác như: từ thiện, bảo vệ môi trường...Có lý do nào giải thích cho hướng sáng tác này?

NS Dương Cầm: Như thời gian trước Dương Cầm cũng hay viết những ca khúc về tình yêu - nhưng hiện tại, bất cứ điều gì trong cuộc sống để lại ấn tượng, cảm xúc thì Dương Cầm sẽ viết về điều đó bất kể là đề tài gì. Những bài hát về đề tài xã hội đó cũng chính là những trải nghiệm trong cuộc sống của Dương Cầm.

Ví dụ như ca khúc “Mắt thần” cũng là một dấu ấn quan trọng trong quá trình làm nghệ thuật của Dương Cầm, bởi nó gắn với sự kiện mừng 40 năm chiến thắng "Hà Nội – Điện Biên Phủ trên không".

Những đề tài xã hội giúp Dương Cầm hiểu rõ hơn cuộc sống, những số phận éo le những hoàn cảnh thiệt thòi… Có hòa mình vào đó cảm nhận nó thì mới thấy rằng mình cần phải sống tốt hơn – yêu cuộc đời hơn và là một người nhạc sĩ, thì không gì tốt hơn bằng cách thể hiện những cảm xúc đó bằng âm nhạc.

Hy vọng rằng bạn yêu nhạc sẽ nghe và cùng cảm nhận để thấy cần phải làm một điều gì đó cho xã hội, cho đất nước.

PV: Cảm ơn Dương Cầm về cuộc trò chuyện này./.