"Tôi nhìn thấy tuổi trẻ của mình ở Tùng Dương"

Và trên cuộc hành trình tìm kiếm ấy, ông đã gặp được những người bạn đã giúp ông tìm ra cái bản ngã Việt của mình thông qua âm nhạc - thứ ngôn ngữ không biên giới.

Cây guitar Nguyên Lê được đánh giá là một tài năng kiệt xuất trong việc chuyển soạn các bài hát nổi tiếng đã được ban nhạc khai thác và biểu diễn một cách phi thường. Người nghệ sĩ này luôn cháy hết mình và tràn đầy năng lượng. Và lần trở về Việt Nam này, ông và người bạn trẻ của mình - ca sĩ Tùng Dương đã cùng nhau làm nên một live concert đầy ấn tượng: “Độc đạo” tối 24/11 vừa qua tại Hà Nội. “Độc đạo” cũng là tên album của Tùng Dương được ra mắt dịp này.

PV: Ông đã đến với âm nhạc như thế nào?

Nhạc sĩ Nguyên Lê: 15 tuổi tôi mới đến với âm nhạc, bắt đầu từ học trống. Thực ra ngành học đầu tiên của tôi là học ĐH về triết học và mỹ thuật. Sau một thời gian, tôi thấy niềm đam mê âm nhạc của mình lớn hơn cả nên quyết định theo con đường âm nhạc chuyên nghiệp. Đầu tiên, tôi tiếp xúc với một nhóm nhạc jazz nổi tiếng của Pháp và từ đó bắt đầu theo con đường jazz chuyên nghiệp.

Nhạc sĩ Nguyên Lê đang có sự hợp tác rất ăn ý với Tùng Dương.

PV: Gần đây, Nguyên Lê là cái tên được nhắc đến nhiều qua các dự án âm nhạc của Tùng Dương. Nhạc sĩ Huy Tuấn được coi là “ông tơ” tạo nên mối nhân duyên âm nhạc giữa hai người?

Nhạc sĩ Nguyên Lê: Năm 2011, tôi nhận lời nhạc sĩ Huy Tuấn về Việt Nam tham gia biểu diễn trong chương trình do anh làm giám đốc sản xuất. Tại đây, tôi đã gặp Tùng Dương khi anh ấy là khách mời của chương trình này. Tùng Dương đã đề xuất với tôi hai người cùng làm một đĩa nhạc. Vì thế mà đã có CD mang tên hai người (CD “Tùng Dương - Nguyên Lê” - PV). Chúng tôi đã bỏ nhiều công sức và tâm huyết để làm ra sản phẩm âm nhạc này, phải mất tới 8 tháng mới xong.

Tôi có đòi hỏi rất cao với âm nhạc, muốn thể hiện được văn hóa Việt Nam, âm nhạc Việt Nam trong sản phẩm này. Tôi muốn sản phẩm này có một vị thế trong làng âm nhạc Việt Nam với mong muốn giới thiệu vẻ đẹp của âm nhạc Việt Nam với bạn bè phương Tây bởi đôi khi họ chưa hiểu và chưa yêu thích âm nhạc Việt Nam vì nhiều lý do. Với các nghệ sĩ và công chúng Việt Nam, tôi muốn thông qua kinh nghiệm của mình nâng cao được trình độ âm nhạc của họ.

Nhạc Việt Nam, kể cả âm nhạc truyền thống và âm nhạc đại chúng mà người nước ngoài không hiểu là đương nhiên, giống như nhiều người Việt Nam cũng không thể hiểu được âm nhạc của tôi vì Tây quá. Âm nhạc cũng phức tạp như cuộc sống thôi.

PV: Trước khi gặp Tùng Dương, chắc hẳn ông đã quan tâm tới văn hóa cũng như âm nhạc Việt Nam?

Nhạc sĩ Nguyên Lê: Trước đó, tôi đã ra 4 CD cùng với nghệ sĩ cải lương Hương Thanh.

PV: Ca sĩ Tùng Dương cho rằng, sự gặp gỡ với ông là một may mắn đối với anh ấy và Tùng Dương coi ông như một thần tượng âm nhạc. Ông nhận xét như thế nào về người bạn trẻ của mình?

Nhạc sĩ Nguyên Lê: Tôi rất thích Tùng Dương. Anh ấy là một ca sĩ tuyệt vời có chất giọng hiếm với nội lực mạnh mẽ. Tùng Dương rất nhiệt tình thể hiện điều đó, trong khi đó ở Pháp tôi ít được nhìn thấy tố chất này ở các nghệ sĩ trẻ hiện nay. Anh ấy là người say mê tìm tòi và khám phá về âm nhạc. Tôi nhìn thấy tuổi trẻ của mình ở Tùng Dương.

PV: Là một người Pháp gốc Việt rất quan tâm đến văn hóa và âm nhạc Việt Nam nhưng lại không nói được tiếng Việt, có rào cản nhiều không khi ông tiếp xúc với âm nhạc trong nước?

Nhạc sĩ Nguyên Lê: Âm nhạc có một sức mạnh kỳ diệu là có thể vượt qua mọi ranh giới, khiến chúng ta không cần thể hiện với nhau bằng lời nói vẫn có thể hiểu được nhau. Khi làm việc với các nghệ sĩ Việt Nam, chúng tôi không gặp nhiều vấn đề vì phần lớn chúng tôi giao tiếp với nhau bằng âm nhạc. Tôi chỉ gặp khó khăn trong giao tiếp khi một lần về nước mà không có người phiên dịch.

PV: Hiện ở Việt Nam đã có nhiều nghệ sĩ chơi nhạc jazz như cha con Quyền Văn Minh, các ca sĩ trẻ hát các ca khúc được phối theo phong cách jazz. ông đã nghe nhiều các tác phẩm jazz mà các nghệ sĩ Việt Nam thể hiện chưa và cảm nhận của ông như thế nào?

Nhạc sĩ Nguyên Lê: Thực sự trước đây tôi chưa được nghe jazz của các nghệ sĩ Việt Nam nhiều lắm. Tôi cũng có biết con trai nhạc sĩ Quyền Văn Minh là Quyền Thiện Đắc khi anh ấy du học về chuyên ngành nhạc jazz ở Mỹ. Tôi thấy trình độ jazz của anh ấy khá cao. Nếu chỉ học tại Việt Nam thôi thì rất khó để trở thành nghệ sĩ jazz có trình độ cao.

Nhạc sĩ Nguyên Lê trong liveshow "Độc đạo" tối 24/11 vừa qua

PV: Lần đầu tiên ông trở về Việt Nam là từ khi nào? Ấn tượng của ông về quê hương có khác nhiều so với những gì đã tưởng tượng trước đó?

Nhạc sĩ Nguyên Lê: Lần đầu tiên tôi về nước là năm 1979. Khi đó, đất nước vừa trải qua chiến tranh, người dân Việt Nam đa phần nghèo khó. Tôi thực sự xúc động trước hoàn cảnh đất nước lúc bấy giờ. Khi về nước năm 1979, tôi có mang một sản phẩm nhạc jazz của tôi mà ở Pháp được đánh giá cao, nhưng họ hàng tôi ở Việt Nam khi nghe nó có vẻ rất lạ lẫm vì lần đầu tiên được nghe jazz. Khi đó, jazz được coi là sản phẩm của Mỹ, của các nước tư bản phương Tây nên bị cấm nghe ở Việt Nam.

Lần đầu tiên đi trên đường phố Việt Nam, mọi người nhận ra ngay tôi là Việt kiều, nhưng hiện tại thì tôi đi ngoài đường phố Việt Nam chẳng ai quan tâm. Đất nước đã thay đổi nhiều quá. Hiện nay đã có sự mở cửa trong âm nhạc, khác nhiều với năm 1979 khi khoảng cách giữa âm nhạc Việt Nam và âm nhạc phương Tây còn khá xa. Tôi muốn mang kinh nghiệm, vốn âm nhạc của tôi đóng góp gì đó cho âm nhạc trong nước. Và tôi rất muốn được trở về.

PV: Còn gia đình riêng của ông thì sao? Họ có về Việt Nam cùng ông không?

Nhạc sĩ Nguyên Lê: Tôi đã kết hôn 30 năm. Câu chuyện tình của tôi khá lãng mạn vì tôi được biết con trai của vợ tôi trước. Khi sống cùng cô ấy, tôi may mắn được chứng kiến sự trưởng thành của cậu bé, và tối 20/11 “cậu bé” ấy cũng có mặt ở L’Espace cùng tôi biểu diễn trong đêm nhạc (cười)./.