Ấn tượng Lễ hội đua bò Bảy Núi An Giang

Lễ hội đua bò lần thứ 27 năm 2022, diễn ra tại sân đua bò Xã Vĩnh Trung, huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang. Tham gia Hội đua bò năm nay, có 56 đôi bò đến từ các huyện Tri Tôn, Tịnh Biên, Châu Phú, Châu Thành, Thoại Sơn thuộc tỉnh An Giang và các đôi bò đến từ tỉnh Kiên Giang.

Cũng như các năm trước, các đôi bò tranh tài theo hình thức bốc thăm thi đấu, mỗi lượt đua có 2 đôi bò thi đấu loại trực tiếp, bốc thăm chọn đôi đi trước. Tài xế đứng trên bừa phía sau điều khiển. Sau vòng hô, 2 đôi bò tăng tốc quyết liệt khi bước vào vòng thả. Đôi bò chiến thắng là đôi bò về đích trước hoặc đôi bò đi sau nhưng chân trước đạp lên bừa của đôi bò đi trước. Những đôi thắng sẽ tiếp tục vào vòng trong, thi đấu theo từng cặp loại trực tiếp cho đến khi có đôi bò chiến thắng cuối cùng ở trận chung kết.

Sau 2 năm bị gián đoạn do dịch Covid-19 bùng phát, năm nay Hội đua bò truyền thống của đồng bào Khmer lại được tổ chức trở lại. Cũng chính vì bị gián đoạn 2 năm, nên này từ sáng sớm nay 24/9, tại sân đua bò Xã Vĩnh Trung, huyện Tịnh Biên, đã có hơn 10 ngàn người đến xem và cổ vũ cho các cặp bò đua.

“Đồng bào Khmer có 3 lễ lớn trong năm đó là: Chôl Chnăm Thmây để mừng năm mới; Lễ thứ hai, Sene Dolta là lễ hội đua bò; Lễ thứ 3 là Ok Om Bok mừng ngày cúng trăng. Lễ Sene Dolta là lễ cúng ông bà và thường gắn với Hội đua bò. Hôm nay em đến từ sáng sớm, mọi người đều tấp nập đến rất sớm, không khí rất đông vui. Đặc biệt, lúc bò đua với nhau, mọi người hò hét cổ vũ cho đôi bò đua rất nhiệt tình”, chị Danh Thanh Nguyên một người dân tộc Khmer rất háo hức chờ đợi ngày hội này chia sẻ.

Lễ hội đua bò Bảy Núi An Giang là một dạng thức lễ hội nông nghiệp độc đáo có một không hai của đồng bào dân tộc Khmer vùng Bảy Núi, của tỉnh An Giang nói riêng và ĐBSCL nói chung. Lễ hội đua bò không chỉ thể hiện nét đẹp văn hóa truyền thống đậm chất nhân văn của đồng bào dân tộc Khmer vùng Bảy Núi, ngày hội còn là một sân chơi thể thao, giải trí ý nghĩa cho người nông dân Khmer các phum, sóc sau những giờ lao động vất vả trên đồng ruộng.

Năm 2016, Lễ hội đua bò Bảy Núi An Giang được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Hội đua bò Bảy Núi mỗi lần tổ chức không chỉ thu hút đông đảo người xem cổ vũ, mà còn thu hút hàng trăm nhiếp ảnh gia khắp cả nước đến để ghi lại những khoảnh khắc đẹp của các đôi bò trên đường đua.

“Tôi thấy rất vui, đây là một lễ hội đặc trưng của đồng bào dân tộc ở đây. Lần đầu tiên tôi được thấy, tôi rất thích. Mong rằng địa phương luôn giữ và duy trì lễ hội này và làm nó phát triển hơn, rèn luyện được những con bò bốc lửa hơn để chúng tôi chụp được những tấm ảnh đẹp”, Nhiếp ảnh gia Lương Thị Yến, đến từ thành phố Hà Nội nói.

Theo quan niệm của đồng bào Khmer vùng Bảy Núi, đua bò có ý nghĩa hết sức đặc biệt. Đôi bò giành được giải cao trong năm được chủ nhân chăm sóc kỹ, để sang năm tham gia đua tiếp, bởi đôi bò giành chiến thắng không những mang lại cho chủ nhân của mình niềm kiêu hãnh mà còn mang đến cho cả phum, sóc niềm vui, nghị lực để giành nhiều thắng lợi trên các lĩnh vực khác, như bò của phum khỏe mạnh có sức dẻo dai, cày bừa tốt, giúp cho người dân thực hiện gieo trồng được dễ dàng, đem lại một mùa bội thu, dân làng no ấm.

Thượng tọa Chau Sóc Khone, Sư cả chùa Rô, xã An Cư huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang cho biết, đua bò đã có từ rất lâu, thuở xưa, hàng năm vào mùa cấy nhiều nông dân Khmer từ các phum, sóc dẫn bò đến cày bừa cho thửa ruộng của các chùa Khmer gọi là “bừa công quả”. Cày, bừa xong họ tự thúc bò “bừa đua” xem đôi bò nào nhanh khỏe, các sư, sãi thấy vậy đứng ra tổ chức, treo thưởng đôi bò nào cày giỏi, chạy nhanh sẽ được phần thắng, phần thưởng là dây “Cà tha” (lục lạc đeo cổ bò). Năm sau tiếp tục cày phần đất của chùa và từ đó, đua bò Bảy Núi trở thành lễ hội Đua bò truyền thống hàng năm của người dân tộc Khmer tỉnh An Giang, thu hút hàng chục nghìn du khách và người dân trong cả nước đến An Giang xem hội đua bò và thưởng thức cảnh đẹp của vùng đất Bảy Núi này.

“Đua bò là một nét văn hóa từ xưa đến nay, trong Chùa Rô thường tổ chức vào ngày lễ Sene Dolta để bà con phật tử Khmer vui mừng. Lễ Sene Dolta, mình phải tổ chức đua bò cho bà con hoan hỉ vui”, Thượng tọa Chau Sóc Khone cho hay.

Lễ hội đua bò Bảy Núi, mỗi năm tổ chức một lần và luân phiên nhau tại 2 huyện miền núi của tỉnh An Giang là Tịnh Biên và Tri Tôn. Lễ hội đua bò năm nay, được tổ chức tại huyện Tịnh Biên. Sau một ngày thi đấu tranh tài, Ban tổ chức đã trao 4 giải khuyến khích, 1 giải nhất, 1 giải nhì, 1 giải ba và 1 giải tư cho các đôi bò đua có thành tích cao. Đôi bò đoạt giải nhất năm nay thuộc về đôi bò của ông Nguyễn Thanh Toàn, xã Lương Phi, huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang./.