Bom tấn Hollywood: Vì sao xuất ngoại rồi mới hành hương?

Quả bom tấn lớn nhất mùa hè này, Iron Man 3, ra mắt đầu tiên ở Paris, Pháp từ ngày 14/4, chiếu ở Việt Nam từ 26/4, Mỹ từ 3/5. Khán giả Mỹ chịu thiệt hơn nửa tháng, tại sao vậy?

Còn nhớ quả bom tấn lớn nhất mùa Hè năm ngoái, The Avengers, đã có một buổi chiếu rất sớm ở Mỹ vào ngày 11/4 , nhưng chỉ dành cho giới sao Hollywood. Phim này công chiếu ở Việt Nam ngày 27/4, đến 4/5 mới chiếu ở Mỹ. Đó là một sự thay đổi lớn, so với trước đây khi các nước khác chỉ “được” xem phim sau hoặc cùng lúc với Mỹ.

Nói cách khác, nếu trước đây bảng xếp hạng phòng vé Bắc Mỹ là một tiêu chuẩn để đánh giá độ ăn khách của phim trước khi “xuất khẩu” thì nay, thành tích của vài phim bom tấn trên BXH này như một sự phản chiếu thành tích của chính nó ở nước ngoài.

Tiền, tiền, tiền

Trên trang CBS News, nhà báo Lesley Savage viết: “Nếu bạn cảm thấy như mình bỏ lỡ những bộ phim bom tấn lớn mà những người bạn nước ngoài đã kịp xem trước, có vẻ như đó chỉ là một phần của một bức tranh lớn hơn, trong đó tất cả nằm dưới tầm ảnh hưởng của tiền, tiền, tiền”.

“Người Sắt” Robert Downey Jr chụp ảnh cùng người hâm mộ trong buổi ra mắt sớm nhất của Iron Man 3 ở Paris, Pháp hôm 14/4

Còn Dave Karger, cây bút đứng đầu của trang web điện ảnh Fandango.com, rút ra kết luận: “Hiện tại một bộ phim bom tấn có thể kiếm được 80% tổng doanh thu phòng vé từ bên ngoài nước Mỹ. Vì vậy, hoàn toàn dễ hiểu khi các hãng phim đang phục vụ chu đáo các thị trường nước ngoài bằng cách xuất xưởng những phim được mong đợi nhất của họ ra nước ngoài trước khi công chiếu ở Mỹ”.

Nói 80% có lẽ hơi quá. Iron Man 3 có doanh thu trong nước hơn 376 triệu USD, doanh thu ngoài nước hơn 774 triệu USD, lần lượt chiếm 32,7% và  67,3% tổng doanh thu (số liệu tính đến ngày 30/5 theo trang Box Office Mojo).

“Thậm chí, họ còn lồng thêm những đoạn phim đặc biệt ở một số thị trường quan trọng” – Karger nói. Nói thẳng ra thì thị trường lớn đáng chú ý nhất hiện nay bên ngoài nước Mỹ là Trung Quốc.

Chẳng hạn, Iron Man 3 khi chiếu ở Trung Quốc đã thêm vào các cảnh của Phạm Băng Băng và Trương Học Kỳ, hai ngôi sao lớn của nước này. Nhưng điều này lại gây hiệu ứng ngược, khán giả Trung Quốc đã không hài lòng khi biết các cảnh này không xuất hiện ở bản chiếu quốc tế, gây cảm giác các ngôi sao của họ không được coi trọng.

Paul Dergarbedian, nhà phân tích phòng vé của trang Hollywood.com, có chung nhận định, cho rằng việc xuất ngoại sớm không chỉ giúp các hãng phim có thêm nhiều tiền mà còn góp phần thổi phồng, cường điệu sức hút của bộ phim để khiến khán giả Mỹ phấn khích. Không thể coi thường lòng ghen tị của công chúng điện ảnh, theo Dergarbedian.

“Lý do đầu tiên và quan trọng nhất là điều đó sẽ tạo nên sự háo hức ở những nước mà bộ phim chưa được công chiếu, ở đây là Mỹ. Nói cách khác, tin tức về một phim bom tấn trở lại quê nhà sau khi đại thắng ở nước ngoài chỉ làm khán giả Mỹ thêm quan tâm và hứng thú mà thôi. Tôi tin điều đó sẽ mang lại lợi nhuận lớn hơn khi bộ phim ra mắt ở Mỹ trước”.

Dergarbedian đưa ra ví dụ: “The Avengers của năm ngoái và Iron Man 3 của năm nay là hai ví dụ điển hình về những phim có được đón nhận nồng nhiệt hơn cả mong đợi ở Mỹ nhờ chiêu bài dồn nén nhu cầu và khiến khán giả sốt ruột chờ đợi”.

Đưa phim ra ngoài biên giới tất nhiên tốn tiền, nhưng chi nhiều tiền thì lại kiếm được nhiều tiền hơn. Các hãng phim lớn hiểu rất rõ điều đó.

Khán giả toàn cầu chờ đợi các siêu anh hùng

“Điều này chỉ xảy ra với các phim bom tấn lớn thôi, chẳng hạn phim hành động hay phim hoạt hình, còn với những phim nhỏ hơn, ít có sức hút với thị trường quốc tế hơn thì không” – Dergarabedian nói.

Bởi, hầu như chỉ những bom tấn hành động siêu anh hùng mới có lực lượng người hâm mộ trung thành hùng hậu, hoặc vừa được xây dựng hoặc có sẵn từ lâu tại các quốc gia khác, nhờ ảnh hưởng của các loại hình văn hóa đại chúng khác, nhất là truyện tranh.

Tony Stark (Người Sắt) và Captain Kirk (trong Star Trek Into Darkness) là những nhân vật nổi tiếng toàn cầu, người xem đã biết và hâm mộ họ trước cả khi có phim, họ chỉ đợi phim ra là đi xem, như một truyền thống. Mùa Hè này, Star Trek Into Darkness đã chiếu ở Anh, Úc và nhiều nước khác trước khi ra mắt ở Mỹ ngày 16/5.

Thêm vào đó, nội dung các phim siêu anh hùng thường là người hùng giải cứu thế giới trước thảm họa diệt vong, đó là một cốt truyện có tính toàn cầu, và các phim dạng này hướng đến khán giả toàn cầu, không chỉ khán giả Mỹ. “Có những bộ phim vượt qua ranh giới địa lý và văn hóa” - Dave Hollis, Phó Chủ tịch phát hành của Disney, nhà hợp tác phát hành Iron Man 3, nói với trang Moviefone.

Phát hành sớm ở nước ngoài cũng là cách để loại bỏ hoặc giảm thiểu vi phạm bản quyền. Thay vì bản phim từ Mỹ bị “tuồn” ra nước ngoài như trước đây, hiện tại, “những tên cướp biển” không còn khả năng sở hữu một thứ hàng hóa chưa phát hành, trong khi các thị trường phim lậu tiềm năng thì đã được thưởng thức trước rồi, theo Dergarbedian./.