Trước giải Oscar 2015: Phim hay nhất không còn kiếm nhiều tiền nhất

Theo Independent, năm ngoái, cũng vào khoảng giữa tháng 1 như bây giờ, Hollywood bắt đầu cuộc chạy đua cho hạng mục tối quan trọng của giải Oscar là Phim hay nhất. Năm nay, đề cử sẽ được công bố vào ngày 15/1, trực tiếp qua kênh Star Movies. Sau đó, cuộc đua mới bắt đầu.

Hay nhất từng đồng nghĩa với doanh thu số một

Nhìn lại lịch sử của cả Quả cầu vàng lẫn Oscar, người ta nhận thấy một xu hướng giống nhau: khoảng cách giữa các phim được đề cử và những phim được thị trường đón nhận ngày càng lớn.

Trong thập niên 1970, trước thời của phim bom tấn, 7 trong số 10 phim đoạt giải Phim hay nhất cũng có doanh thu cao, được xếp vào hàng top 50 phim ăn khách nhất thập kỷ. Nhưng đến thập niên 2000, chỉ còn một phim, đó là Chúa Nhẫn: Sự trở về của nhà vua (Lord Of The Rings: The Return Of The King). Phim này là số một của năm 2000 cả về doanh thu lẫn số lượng giải thưởng tại Oscar (11 giải).

Kể từ đó, không còn một Phim hay nhất nào lọt vào nhóm 10 phim ăn khách nhất năm. Mọi chuyện từng rất đơn giản, các phim như Rocky (1976), One Flew Over The Cuckoo's Nest (Bay trên tổ chim cúc cu, 1975) và The Godfather (Bố già) phần một và hai (1972 và 1974) đều là những phim thắng Oscar và thắng ở phòng vé, như một thực tế hiển nhiên. Nhưng ngày nay điều đó lại là bất thường, hiếm hoi.

Ảnh trên: Transformers 4 có doanh thu cao nhất năm 2014. Ảnh đưới: Boyhood được giới phê bình đánh giá cao nhất (Ảnh: Thể thao & Văn Hóa)

“Transformers” hay “Boyhood” quan trọng hơn?

Nếu chọn phim quan trọng nhất năm dựa trên tiêu chí doanh thu, 2014 có Transformers 4: Age Of Extinction (Robot biến hình 4: Kỷ nguyên hủy diệt), phim với doanh thu đến hơn 1 tỷ USD. Cũng theo tiêu chí trên, phim quan trọng nhất nước Mỹ là Guardians Of The Galaxy (Vệ binh dải ngân hà).

Thành công của Vệ binh dải ngân hà giúp hãng phim Marvel có niềm tin để tiếp tục sản xuất phim siêu anh hùng cho đến hết thập niên 2010 này. Đồng nghĩa với việc sẽ còn lâu mới có một Phim hay nhất, đồng thời cũng là phim chiếm lĩnh phòng vé. Thực tế này có lẽ kéo dài tới tận 2020.

Nhưng nếu tiêu chí xem xét không phải doanh thu, mà là ý nghĩa và giá trị nghệ thuật, thì cả Kỷ nguyên hủy diệt lẫn Vệ binh dải ngân hà đều còn lâu mới có cơ hộp trở thành phim quan trọng nhất năm. Thay vì thế, vị trí này có thể thuộc về Birdman (Người chim), bộ phim kể về một ngôi sao điện ảnh hết thời, đang gây dựng sự nghiệp trên sân khấu.

Bộ phim như một cú tát vào những phim siêu anh hùng đã thống trị thị trường, khi nói về tương lai của các ngôi sao thủ vai siêu anh hùng. Tài tử Michael Keaton, người đóng vai chính trong Birdman, cũng là người từng đóng vai chính trong Batman (Người dơi) cách đây khoảng 20 năm.

Tính đến giờ này, phim được giới phê bình đánh giá cao nhất năm 2014 là Boyhood (Thời niên thiếu), bộ phim quay trong 12 năm của đạo diễn Richard Linklater. Phim cũng vừa giành giải cao nhất tại Quả cầu vàng và được kỳ vọng thẳng tiến đến Oscar.

Boyhood có kinh phí chỉ 4 triệu USD và được giới thiệu đến công chúng, cũng như Viện Hàn lâm bầu chọn Oscar, như một “kẻ yếu thế”. Nhưng hiện tại, Boyhood chính là phim được cả giới phê bình lẫn người hâm mộ dành cho nhiều tình cảm nhất./.