Lưu giữ sắc màu văn hóa dân tộc Dao Tiền từ hoạt động văn nghệ bản

Từ một đội văn nghệ đơn thuần chỉ biểu diễn phục vụ bà con trong bản, xã vào những dịp lễ, tết, đến nay, Đội văn nghệ Dao Tiền ở bản Piềng Sàng, xã Phiêng Luông, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La được nhiều người biết đến là đội văn nghệ chuyên biểu diễn các tiết mục đặc sắc của dân tộc. Qua đó, góp phần giữ gìn, phát huy và quảng bá bản sắc văn hóa dân tộc Dao Tiền tới du khách trong, ngoài nước.         

“Người Dao ơn Đảng, Bác Hồ

Việt Nam, thế giới muôn đời nhớ ơn

Có Đảng mới có ngày nay

Tiến lên  xã hội muôn đời phồn vinh…”

Đây là ý nghĩa làn điệu “páo dung” mượt mà của dân tộc Dao Tiền có tựa đề “Người Dao ơn Đảng, ơn Bác Hồ” do đội văn nghệ bản Piềng Sàng, xã Phiêng Luông, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La biểu diễn. Tiết mục đã đạt giải B trong chương trình nghệ thuật “Ngày hội văn hóa dân tộc Dao toàn quốc lần thứ II năm 2022 tại tỉnh Thái Nguyên” vừa qua. Và đây là một trong rất nhiều tiết mục đạt giải của đội văn nghệ tại ngày hộị. 

"Đội văn nghệ bản Piềng Sàng chúng tôi vinh dự được lựa chọn để tham gia Ngày hội dân tộc Dao toàn quốc lần thứ II tổ chức tại tỉnh Thái Nguyên. Tham gia Ngày hội, chúng tôi có dịp được biểu diễn các điệu múa, lời hát của dân tộc mình đến du khách thập phương, được giao lưu, tìm hiểu  văn hóa của các nhóm nghành tộc Dao khác trong cả nước. Chúng tôi mong muốn rằng trong thời gian tới sẽ tiếp tục nhận được sự quan tâm của chính quyền địa phương, các cấp các nghành để chúng tôi tiếp tục gìn giữ quảng bá những giá trị văn hóa tốt đẹp của đồng bào Dao Tiền”.-Anh Bàn Văn Thuận, đoàn văn nghệ bản Piềng Sàng tham gia Ngày hội tại Thái Nguyên phấn khởi bày tỏ.

Đội văn nghệ bản Piềng Sàng ban đầu chỉ  khoảng 10 thành viên tập luyện và biểu diễn các tiết mục múa chuông đơn giản tại bản. Trang phục, đạo cụ biểu diễn, hầu hết anh chị em tự làm, tự thêu thùa, may vá. Để đẩy mạnh phong trào văn hóa văn nghệ cơ sở và phục vụ du khách đến thăm quan du lịch địa phương, đội văn nghệ được xã, bản hỗ trợ luyện tập, củng cố hoạt động. 22 năm duy trì, hiện nay, đội văn nghệ đã có 20-30 thành viên độ tuổi từ 20 đến 40 tuổi thường xuyên tham gia luyện tập. Ban ngày lên nương xuống ruộng lao động sản xuất, ban đêm các thành viên lại tập hợp nhau luyện tập các bài hát, bài múa đậm bản sắc văn hóa Dao như múa chuông, múa cầu mùa, múa buông Tết, hát páo dung…Nhiều chương trình lớn còn có thêm những già làng, người có uy tín, các thầy mo am hiểu về tín ngưỡng, văn hóa dân tộc tham gia. “Tùy thuộc vào từng chương trình, chúng tôi lựa chọn và biểu diễn những tiết mục múa chuông đặc trưng của dân tộc Dao Tiền như:  hát “páo dung” kết hợp phục dựng các nghi lễ lớn như Lập tịnh, Cầu mùa... với mục đích tái hiện sống động, chân thật nhất những giá trị văn hóa, tín ngưỡng, phong tục và đời sống của đồng bào dân tộc Dao Tiền đến với khán giả. Các thành viên tham gia đội văn nghệ với tinh thần hào hứng, tự nguyện với mong muốn gìn giữ được bản sắc văn hóa của dân tộc mình không bị mai một”.- Chị Triệu Thị Hương, đội trưởng đội văn nghệ bản Piềng Sàng cho biết.

Những tiết mục của đội văn nghệ bản Piềng Sàng mang đậm bản sắc văn hóa Dao Tiền đã tạo nên những dấu ấn riêng. Vì vậy, trong các hoạt động dịp Lễ Tết, những chương trình lớn trong, ngoài tỉnh, đội văn nghệ bản thường được huyện, tỉnh lựa chọn đi biểu diễn. Gần 1 tháng trở lại đây, khi Phố đi bộ tại huyện Mộc Châu mở cửa đón khách, đều đặn vào tối thứ 7 và chủ nhật hàng tuần, đội văn nghệ lại chia thành 2 nhóm luân phiên nhau biểu diễn các tiết mục hát, múa của người Dao để giới thiệu và thu hút du khách tham gia, trải nghiệm. Là đại diện cho cộng đồng dân tộc Dao trên địa bàn tỉnh Sơn La tham gia Ngày hội văn hóa dân tộc Dao toàn quốc lần thứ II được tổ chức tại tỉnh Thái Nguyên vừa qua, đội văn nghệ bản Piềng Sàng đã tái hiện lại cuộc sống thường nhật, phong tục, tín ngưỡng và văn hóa dân tộc Dao ở tỉnh Sơn La qua từng tiết mục văn nghệ. Với sự chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng, Đội đã giành được 2 giải A phần thi múa “Tống thần” trong nghi lễ Lập tịnh, biểu diễn trang phục của người Dao và 2 giải B với các tiết mục múa Chuông vọng bản Dao, Tết cầu mùa.

Theo ông Bàn Văn Lợi, Bí thư Đảng ủy xã Phiêng Luông: Hoạt động của  đội văn nghệ không chỉ thúc đẩy phong trào văn hóa-văn nghệ ở cơ sở, mà còn góp phần bảo tồn và lưu giữ những nét văn hóa truyền thống tốt đẹp của người Dao Tiền. 

"Thời gian qua, chính quyền địa phương đã tích cực tuyên truyền để người dân gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa dân tộc Dao gắn với phát triển du lịch tại địa phương thông qua các đội văn nghệ thôn,bản… Thời gian tới, xã chú trọng nâng cao chất lượng qua việc tập trung xây dựng và phát triển đội văn nghệ quần chúng, thường xuyên cử cán bộ tới thôn ban để động viên, hướng dẫn dàn dựng các tiết mục đặc sắc, tham gia hội thi, hội diễn, khuyến khích và vận động các tổ chức, cá nhân tham gia công tác xã hội hóa họat động văn hóa, văn nghệ”.-Ông Bàn Văn Lợi nói.

Đến với cao nguyên Mộc Châu, những bộ trang phục váy áo nhuộm chàm chấm sáp ong nổi bật hòa cùng những điệu múa, lời hát đậm đà bản sắc của đồng bào Dao Tiền làm đẹp thêm bản sắc dân tộc thiểu số ở nơi này. Và đó cũng là lời mời gọi du khách đến đây không chỉ một lần./.