Phim Việt chiếu rạp: “Đóng băng” giữa mùa hè

Dấu hiệu “hụt hơi”

Sau phần “xông đất” thành công của bộ phim "Nhà bà Nữ", "Chị chị em em 2" vào đầu năm, hàng loạt tác phẩm ăn khách đã nối nhau ra rạp. Với "Lật mặt 6: Tấm vé định mệnh", "Con Nhót mót chồng", "Siêu lừa gặp siêu lầy"… điện ảnh Việt tiếp tục có những tháng ngày rực rỡ về doanh thu tại các phòng vé. Với con số “khủng” lên tới hàng chục, thậm chí là hàng trăm tỉ đồng, nhiều bộ phim còn xuất ngoại và mang về nhiều hy vọng cho điện ảnh Việt Nam.

Mùa hè luôn là thời điểm để các nhà làm phim Hollywood hốt bạc, và năm nay, hàng loạt bom tấn cùng xếp lịch phát hành dịp này như "Fast & Furious 10", "Transformers: Quái thú trỗi dậy", "Vệ binh dải Ngân Hà 3", "Flash", "Nàng tiên cá"… Tưởng chừng điện ảnh Việt sẽ được đà “thừa thắng xông lên”, thế nhưng các rạp chiếu lại đang chứng kiến sự “mất tích” kỳ lạ của các dự án nội địa. Không có phim Việt nào lên lịch phát hành trong khoảng 2 tháng nay, nhường tất cả đất cho các dự án ngoại cạnh tranh với nhau. Phải chăng điện ảnh Việt đang có dấu hiệu “hụt hơi”?

Tính riêng 6 tháng đầu năm, thị trường mới chào đón 10 phim nội ra rạp, và từ nay cho đến cuối năm, con số này cũng chỉ chưa đến 20 tác phẩm, tương đương giai đoạn 2020-2021 khi rạp chiếu phải đóng cửa vì Covid-19. Trong khi các năm khác, số phim thường dao động quanh mức 35 tác phẩm. Rõ ràng đây là con số đáng báo động vì thấp nhất so với cùng kỳ 5 năm qua. Tình trạng phim nội vắng bóng trong mùa hè và những tháng cuối năm khiến nhiều chuyên gia dự báo: 2023 điện ảnh Việt sẽ... chạm đáy.

Có thể thấy, sự trầm lắng của phim Việt giai đoạn này là điều đáng buồn khi bỏ lỡ sức nóng đáng kinh ngạc của thị trường hồi đầu năm. Cùng với cú hích doanh thu từ loạt phim mở màn 2023, hiệu lực của Luật Điện ảnh sửa đổi cũng đã mở ra nhiều kỳ vọng thị trường điện ảnh sẽ trở thành “thỏi nam châm” hấp dẫn nhà đầu tư. Theo đó, phim Việt không chỉ được ưu tiên trong khung giờ vàng mà còn được tăng suất chiếu. Cụ thể, ở Điều 9 về “Tỉ lệ suất chiếu phim Việt Nam, khung giờ chiếu phim Việt Nam” quy định: “Phim Việt Nam phải được chiếu trong hệ thống rạp chiếu phim, đặc biệt vào các đợt phim kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước, phục vụ nhiệm vụ chính trị, xã hội, đối ngoại theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền và được ưu tiên chiếu vào khung thời gian từ 18 đến 22 giờ”. Thế nhưng, đây vẫn sẽ là câu chuyện của tương lai khi chất lượng phim Việt không đồng đều và luôn có sự trông đợi doanh thu theo thời điểm.

Khó bứt phá

Thật vậy, xu hướng chung của các nhà sản xuất điện ảnh hiện nay là đi theo dòng thời gian cụ thể và phát hành phim vào những thời điểm vàng như dịp Tết, dịp lễ, các kỳ nghỉ dài ngày… Nhìn vào tình trạng phim Việt năm ngoái ra rạp ồ ạt và đa phần là thất bại, dường như các nhà sản xuất đang “chững lại” để tìm hiểu, nghiên cứu thị trường và kiên nhẫn chờ thời. Chẳng ai muốn “đứa con tinh thần” của mình bị ghẻ lạnh. Tuy nhiên, không phải dự án nào ra mắt vào thời điểm vàng đều có thành tích như kỳ vọng tại phòng vé.

Đầu năm nay, hai bộ phim "Khi ta hai lăm" và "Biệt đội rất ổn" có doanh thu quá thấp, điều đó cho thấy thị trường phim Việt đang ngày càng cạnh tranh khốc liệt. Nhiều nhà chuyên môn cũng cho rằng, ngoài lý do vắng bóng phim Việt bởi phía sản xuất e ngại việc đụng độ “bom tấn” ngoại trong dịp hè, thì những thách thức của nền kinh tế cũng khiến việc “xuống tiền” đầu tư được cân nhắc, suy xét kỹ lưỡng hơn bao giờ hết. Song, lý do này vẫn bị cho là cách chống chế của người làm nghề. Các mùa hè trước, phim Việt vẫn làm nên chuyện giữa rừng phim ngoại nếu chất lượng tốt. Điển hình như "Em và Trịnh" phát hành mùa hè năm 2022 nhanh chóng thu về 100 tỉ đồng. Hay gần đây nhất, "Lật mặt 6: Tấm vé định mệnh" và "Con Nhót mót chồng" dù phải đối đầu với “bom tấn” Hollywood nhưng vẫn bùng nổ doanh thu và bỏ xa các đối thủ nặng ký khác.

Nhìn từ nay đến cuối năm chỉ thấy mới xuất hiện hai phim đã ấn định lịch chiếu là "Kẻ ẩn danh" của đạo diễn Trần Trọng Dần (dự kiến chiếu vào dịp lễ 2.9) và "Đất rừng phương Nam" của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng (dự kiến chiếu vào ngày 20.10). Riêng loạt phim đã hoàn thành như "Móng vuốt", "Tết ở làng địa ngục", "Người vợ cuối cùng"… vẫn chưa ấn định lịch cụ thể.

Mới đây nhất, khi thị trường “khát” phim nội địa, thì nhà sản xuất phim điện ảnh "Fanti" đã thông báo lịch công chiếu vào ngày 28.7, dù trước đó phim vẫn chưa được truyền thông và còn khá mới. Đây là dự án phim dài đầu tay của đạo diễn Andy Nguyễn kết hợp cùng nhiều ngôi sao trẻ triển vọng như: Thảo Tâm, Hồ Thu Anh, Võ Điền Gia Huy và Công Dương. Là bộ phim Việt hiếm hoi mạnh dạn đi theo thể loại thriller (giật gân), "Fanti" sẽ xoay quanh câu chuyện của Ánh Dương (Thảo Tâm), một hot girl mạng xã hội đang tìm kiếm con đường dấn thân vào showbiz. Nhưng rồi hàng loạt bất trắc, biến cố ập đến khiến Ánh Dương rơi vào cơn hoảng loạn tột độ. Với nội dung mới lạ cùng nguồn năng lượng đến từ ê kíp trẻ tuổi, liệu Fanti có đủ sức để giải “cơn khát” phim Việt? Dù vẫn chưa có câu trả lời, nhưng chỉ với duy nhất một tác phẩm quá mới để bứt phá thị trường điện ảnh dịp hè thì e rằng... “một cánh én nhỏ” khó “làm nên mùa xuân”.

Việc phim Việt im hơi lặng tiếng trên sân nhà, dù trong thời gian ngắn hay dài, cũng là điều đáng buồn. Tuy nhiên, nhiều người vẫn lạc quan và đặt hy vọng ở giai đoạn cuối 2023 và đầu 2024. Ngoài các dự án phim Việt đang chờ thời điểm thích hợp để ra rạp thì vẫn còn nhiều dự án do các đạo diễn danh tiếng đang thực hiện. Có lẽ, thay vì cho ra những tác phẩm “mì ăn liền” để chữa cháy, thì giờ đây các nhà làm phim quan tâm đến chất lượng hơn là số lượng, bởi khán giả luôn cần những món ăn tinh thần hấp dẫn, xứng đáng để họ bỏ cả thời gian lẫn tiền bạc để đến rạp thưởng thức.