Có đơn thuần là việc trồng khoai ?

Người đi thuê đất trồng khoai thuê với giá 4-5 triệu đồng/công (1000 m2). Trong khi đó, nông dân trồng lúa lời không hơn 3 triệu đồng/công nên dễ dàng chấp nhận bỏ ruộng đang trồng lúa cho người ta thuê để trồng khoai. Chủ đầu tư còn thuê hàng trăm nhân công mỗi ngày để chăm khoai, trồng khoai.

Hiện trạng này đang diễn ra ở huyện Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long. Số diện tích đất do người Trung Quốc thuê chưa được thống kê chính xác vì họ không trực tiếp đến thuê mà núp bóng người dân bản xứ.

Việc này không phải là mới ở Bình Minh. Người Trung Quốc đã đứng tên  dân địa phương thuê đất trồng khoai ở đây từ năm ngoái nhưng năm nay phát triển ồ ạt hơn. Chẳng bao lâu nữa, khi có diện tích đất lớn, thương lái Trung Quốc sẽ thao túng cả vùng nguyên liệu trồng khoai lang. Lúc đó, người nông dân chính là những người gánh chịu hậu quả trực tiếp. Còn về lâu dài, việc cho người Trung Quốc thuê đất trồng khoai sẽ gây nhiều xáo trộn cho sản xuất, trong đó có việc các diện tích lúa bị chuyển đổi vô tội vạ sang trồng khoai, nếu không kiểm soát được sẽ ảnh hưởng an ninh lương thực của địa phương.

Ông Nguyễn Trần Bạt - Chủ tịch, Tổng Giám đốc Investconsult Group, trong trả lời phỏng vấn báo Dân Việt, đã có những phân tích rất đáng lưu ý: “Hiện tượng cho thuê đất mà không tự canh tác thể hiện sự lười biếng, nó vừa làm hỏng lực lượng nông nghiệp Việt Nam, vừa hạn chế không gian nông nghiệp Việt Nam... Tiêu cực thứ hai là từ chỗ thuê đất để thuê người trồng, đến chỗ thuê đất để tự trồng là thay đổi một cách khôn khéo và từ từ cấu trúc dân cư…”

Dưới áp lực về nhu cầu lương thực, Trung Quốc có chủ trương cho các doanh nghiệp nông nghiệp ra nước ngoài thuê đất làm nông. Châu Phi và Nam Mỹ là những vùng đất tiềm năng mà Trung Quốc hướng tới. Cũng ở những vùng này, nhiều nước đã sửa đổi quy định về đất đai để ngăn không cho người Trung Quốc đến thuê, mua.

Châu Phi, Nam Mỹ là những vùng xa Trung Quốc hơn Việt Nam…

Ở nước ta, theo các quy định của pháp luật hiện hành, người nước ngoài có thể thuê đất nông nghiệp. Tuy nhiên, muốn thuê đất, người nước ngoài phải lập dự án, thành lập doanh nghiệp có tư cách pháp nhân. Nông hộ không được trực tiếp cho người nước ngoài thuê đất.

Rõ ràng, việc người Trung Quốc đến thuê đất làm nông nghiệp là hiện tượng đáng lo ngại mà chính quyền địa phương, ngành Nông nghiệp và Tài nguyên môi trường cần sớm có biện pháp xử lý. Bên cạnh đó, Hội Nông dân cần tuyên truyền giải thích để bà con nông dân hiểu được những hệ luỵ lâu dài, không nên vì cái lợi trước mắt mà sẽ phải đối mặt với những thực tế khó lường về sau./.