Lãi lớn và những nỗi buồn lớn hơn!

Nhìn vào Báo cáo Tài chính hợp nhất 6 tháng đầu năm 2013 của các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu, cho thấy số lãi rất đáng kể. Mặc dù trước đó, các doanh nghiệp này liên tục kêu lỗ để neo giữ giá (sau khi được cơ quan quản lý Nhà nước cho phép tăng giá 2 lần với mức khá cao trong tháng 6) bất chấp giá xăng dầu trên thị trường thế giới vẫn tiếp tục giảm sâu. Và trong khi các giải pháp vĩ mô hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp vẫn đang được đặt ra hết sức cấp thiết, bởi sự phục hồi chưa được bao nhiêu, việc làm và thu nhập của người dân chưa được cải thiện, đang cần nhiều hơn các chính sách an sinh xã hội… thì việc công bố lãi của các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu không thể nhận được sự “chia vui” của thị trường.

Trong một tuần trở lại đây, lần lượt các doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu và kinh doanh xăng dầu có niêm yết cổ phiếu trên sàn giao dịch chứng khoán công bố Báo cáo Tài chính 6 tháng đầu năm 2013. Đáng lưu ý là những ghi nhận về kết quả kinh doanh khá lạc quan nhờ vào ngành nghề chính: kinh doanh xăng dầu, cho dù trước đó, nhiều lý giải việc có lãi từ các doanh nghiệp này là nhờ kinh doanh khác, bởi giá xăng dầu ở thị trường nội địa vẫn phải bù lỗ (?!).

Thế nhưng, không lãi sao được, khi mà trong suốt 3 tháng (4, 5 và 6) của quý 2  khi giá xăng dầu thế giới giảm sâu, thị trường trong nước đón nhận 2 lần điều chỉnh giảm giá (trong tháng 4) với mức giảm bình quân chỉ từ 100-300 đồng/lít, nhưng lại được điều chỉnh tăng trở lại cũng tương ứng 2 lần (trong tháng 6) với mức tăng trung bình mỗi lần đều gấp đôi so với 2 lần giảm trước. Nhất là khi thị trường nội địa lại chứng kiến thêm một đợt điều chỉnh tăng giá xăng dầu hôm 17/7/2013 và giữ giá cho đến thời điểm này, khi giá xăng dầu thành phẩm trên thị trường thế giới chỉ bất ngờ đảo chiều không lâu rồi lại quay đầu tiếp tục giảm sâu.

Báo cáo lãi của các doanh nghiệp xăng dầu đã cho thấy, những lý giải của cơ quan quản lý Nhà nước về việc doanh nghiệp chưa thể giảm giá xăng dầu trong nước là do áp dụng theo Nghị định 84 quy định cách tính giá bình quân 30 ngày doanh nghiệp vẫn lỗ đã không còn đủ sức thuyết phục trước nhân dân.

Theo báo cáo, 6 tháng đầu năm 2013, lợi nhuận hợp nhất trước thuế (thu nhập doanh nghiệp) của Tập đoàn xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) – đầu mối chiếm hơn 50% thị phần xăng dầu cả nước đặt gần 900 tỷ đồng (898 tỷ đồng). Trong lúc cả nền kinh tế và người tiêu dùng đang gặp khó khăn, tập đoàn này công bố con số trên mới bằng 45% chỉ tiêu lợi nhuận của cả năm 2013, cần phải nỗ lực hơn nữa để đạt chỉ tiêu 1.980 tỷ đồng lợi nhuận cả năm, để đảm bảo chia cổ tức 800 đồng thì thay vì chia vui, người tiêu dùng thực sự lo lắng bởi giá xăng dầu khó có thể giảm được trong ngắn hạn!

Cho dù “kinh doanh có lãi” là yêu cầu Chính phủ đặt ra, buộc tất cả các tập đoàn, doanh nghiệp Nhà nước phải thực hiện trong Đề án Tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước và Tái cấu trúc nền kinh tế. Cho dù nếu thực sự giá bán lẻ xăng dầu trong nước chỉ mới “tiệm cận” với giá thị trường mà chưa thực sự có lãi thì doanh thu, lợi nhuận từ việc đầu tư, kinh doanh khác liên quan đến xăng dầu mà các doanh nghiệp đầu mối thu được trong 6 tháng qua vẫn hoàn toàn có thể chia sẻ cùng nền kinh tế và người tiêu dùng thông qua việc giảm giá bán lẻ xăng dầu trong nước. Bởi hầu hết các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu hiện nay đều là doanh nghiệp Nhà nước. Và suy cho cùng, lợi nhuận hợp nhất của doanh nghiệp thu được cũng chính từ hoạt động xăng dầu mà ra.

Trong bối cảnh hiện nay, đáng lẽ ra, mỗi khi có một tập đoàn lớn hay doanh nghiệp nhỏ nào thông báo kinh doanh có lãi đều phải là những thông tin vui. Thậm chí phải càng vui hơn khi đây lại là một mặt hàng thiết yếu, vốn có ảnh hưởng và tác động trực tiếp tới cả nền kinh tế. Bởi theo lẽ thuận, lãi cũng đồng nghĩa với việc sẽ bớt đi những áp lực về giá.

Thế nhưng, lãi của doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu ở ta lại không hẳn thế. Giá vẫn tăng, cho dù giá thế giới đã giảm sâu. Và mặc cho những hô hào biện pháp, giải pháp hữu hiệu hỗ trợ doanh nghiệp và thị trường, giá xăng dầu vẫn “một mình một chợ”, báo tin vui lãi lớn, để mặc người tiêu dùng với những nỗi buồn lớn hơn!./.