Loại trừ ma túy: Cần chủ động và nhân văn hơn
Kinh nghiệm thành công ở nhiều nơi cho thấy nên sử dụng phương pháp giáo dục cảm hóa, chia sẻ giúp đỡ, tránh lạm dụng biện pháp răn đe.
Hôm nay (26/6) là ngày toàn dân phòng chống ma túy. Cuộc đấu tranh chống lại hiểm họa toàn cầu này ở nước ta trong nhiều năm qua đạt được những kết quả bước đầu khả quan. Tuy nhiên, suy giảm kinh tế làm gia tăng nguy cơ thanh thiếu niên sa vào các tệ nạn khác nhau, trong đó nguy hại nhất là ma túy. Công cuộc phòng chống ma túy vì thế cần có cách làm chủ động, tích cực, linh hoạt và nhân văn hơn.
Theo số liệu mới nhất, từ đầu năm 2011 đến nay, lực lượng công an đã điều tra, khám phá trên 30.000 vụ án ma túy, bắt trên 40.000 đối tượng phạm tội, triệt xóa hàng trăm đường dây ma túy nguy hiểm, hàng nghìn tụ điểm ma túy phức tạp. Cũng trong thời gian này, số người được tiếp cận các hình thức cai nghiện ngày một tăng, nhiều người đoạn tuyệt với ma túy.
Nhiều năm qua, cùng với việc phát động toàn dân phòng chống ma túy, công tác tuyên truyền được thực hiện thường xuyên liên tục, góp phần nâng cao nhận thức của toàn xã hội về tác hại của tệ nạn ma túy. Nhờ đó, tốc độ gia tăng người nghiện được kiềm chế, một số địa phương có xu hướng giảm. Ngày càng có thêm nhiều phường, xã, cơ quan, đơn vị, trường học tuyên bố không có ma túy. Dược phẩm gây nghiện được tăng cường quản lí. Các loại tiền chất ma túy được kiểm soát chặt chẽ. Đó là những kết quả bước đầu đáng ghi nhận trong cuộc chiến chống lại hiểm họa toàn cầu này ở nước ta.
Thế nhưng, trong một vài năm trở lại đây, cùng với đà suy giảm kinh tế là nhiều doanh nghiệp phá sản, lao động mất việc làm. Trong bối cảnh đó, ở nơi này nơi kia vào lúc này lúc khác có thêm biểu hiện xuống cấp của đạo đức xã hội. Góp phần vào đó là những mối quan hệ gia đình lỏng lẻo, nền tảng thiếu vững chắc. Chưa có thống kê cụ thể, nhưng chắc chắn thực trạng kinh tế-xã hội như vừa kể đã làm gia tăng số lượng thanh thiếu niên mắc vào các tệ nạn xã hội, trong đó nguy hại nhất là ma túy.
Ma túy hủy hoại sức khỏe, làm suy thoái giống nòi, làm mất phẩm giá và nhân cách. Ma túy phá hoại hạnh phúc gia đình, làm gia tăng tội phạm, gây mất trật tự an toàn xã hội và an ninh quốc gia. Nguy hại như thế nên chúng ta đã phát động toàn dân phòng chống ma túy.
Thế nhưng nói vậy mà trên thực tế chưa làm được như vậy. Nhiều nơi cho đây là công việc của riêng ngành công an. Cấp ủy đảng, chính quyền và các ban ngành liên quan nếu có tham gia thì cũng bị động, kiểu như năm nào cũng có tháng cao điểm, trong tháng ấy thì sẽ có ngày ra quân rầm rộ xong rồi thôi.
Nỗ lực tấn công trấn áp của ngành công an cũng còn hạn chế, bắt được người nghiện nhiều hơn bắt được tội phạm. Ma túy vì thế cứ ngang nhiên tồn tại và tội phạm hoạt động ngày càng tinh vi khó nắm bắt.
Công tác cai nghiện tuy có thêm nhiều hình thức và phương pháp mới, nhưng ở nhiều nơi sự kì thị còn nặng nề, ngay cả người thân trong gia đình nhiều khi cũng khó vượt qua được thái độ này. Người sau cai ít được tạo điều kiện về việc làm, tỉ lệ tái nghiện vẫn cao.
Hơn bao giờ hết là ngay vào lúc khó khăn này, chúng ta cần hiểu đúng về Ngày toàn dân phòng chống ma túy, để có cách làm chủ động, tích cực, linh hoạt và nhân văn hơn. Đây là một cuộc chiến của tất cả mọi người, nên cùng với việc tạo ra phong trào quần chúng sâu rộng cần có sự đồng tâm hợp lực của cả hệ thống chính trị.
Cần tăng cường tuyên truyền để nhân rộng những cách làm hay, những nơi làm tốt; có hình thức linh hoạt và phù hợp để phổ biến chủ trương, chính sách, pháp luật liên quan đến công tác này. Ngành công an chủ động tấn công trấn áp tội phạm ma túy với cách làm hiệu quả và triệt để hơn. Ngành Giáo dục giải quyết cơ bản tệ nạn ma túy trong trường học. Chính quyền địa phương và các ban ngành liên quan quản lí chặt chẽ số người nghiện, tổ chức tốt việc cai nghiện ở các trung tâm và ở gia đình, cố gắng không có thêm người nghiện mới.
Kinh nghiệm thành công ở nhiều nơi cho thấy nên sử dụng phương pháp giáo dục cảm hóa, chia sẻ giúp đỡ, tránh lạm dụng biện pháp răn đe. Cùng với đó thì trong việc này rất cần đến các doanh nghiệp, các cơ sở sản xuất để tạo việc làm cho người sau cai.
Trong gia đình, các bậc phụ huynh cần dành thời gian chăm sóc, giáo dục con em mình, để góp sức cùng toàn xã hội trong cuộc chiến đầy cam go này. Mục tiêu trước mắt là ngăn chặn từng bước, tiến tới chặn đứng và loại trừ tận gốc hiểm họa ma túy./.