60 doanh nghiệp xây dựng sẽ bị thanh tra lao động “sờ gáy”

Thông tin tại lễ phát động Chiến dịch thanh tra lao động năm 2016 vào ngày 21/3 tại Hưng Yên, Thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Phạm Minh Huân nhấn mạnh, trong năm 2015, theo phân tích 238 biên bản điều tra tai nạn lao động chết người, ngành xây dựng chiếm 35,2% tổng số tai nạn chết người và 37,9% tổng số người chết.

Trong số 6 vụ tai nạn lao động nghiêm trọng nhiều thương vong nhất của năm 2015, đã có tới 4 vụ xảy ra tại các công trường xây dựng. Đây là lĩnh vực có số vụ và số người bị tai nạn lao động cao nhất trong các ngành, nghề sản xuất kinh doanh.

Báo động tai nạn trong ngành xây dựng

Theo thống kê chưa đầy đủ, mỗi năm có khoảng 7.000 người bị tai nạn trong lĩnh vực lao động, trong đó ngành xây dựng chiếm 1/3. Ước tính mỗi ngày có khoảng 27 người, mỗi giờ có khoảng 1,1 – 1,2 người bị tai nạn trong lĩnh vực xây dựng trong tổng số 3,5 người bị tai nạn lao động trong toàn quốc. Giai đoạn 2013 – 2015, số vụ có người chết và tổng số người chết trong lĩnh vực xây dựng “tăng dần đều” (2013: 50 vụ, chết 50 người; 2014: 67 vụ, chết 76 người; 2015: 84 vụ, chết 99 người).

Ông Phạm Minh Huân bức xúc: Dễ dàng nhận thấy trong năm qua nổi lên nhiều vụ tai nạn trong ngành xây dựng, làm chết nhiều người và gây bức xúc trong dư luận. Đó là vụ sập giàn giáo xây dựng tại công trường Fomusa Hà Tĩnh khiến 13 người chết vào ngày 25/3/2015; vụ sập giàn giáo đổ bê tông sàn mái che công trình cửa hàng xăng dầu Sơn Kim ở Hương Sơn, Hà Tĩnh, khiến 2 công nhân tử vong và nhiều người khác bị thương; vụ rơi máy vận thăng phục vụ tại công trình đang xây dựng thuộc tòa nhà số 52 đường Lĩnh Nam (phường Mai Động, quận Hoàng Mai, Hà Nội) khiến 3 công nhân làm việc tại công trình thương vong; vụ sập công trình trung tâm hội nghị, tiệc cưới Hoàng Tử TP Cần Thơ, khiến 1 người chết và 2 người bị thương nặng…

Theo đánh giá của chuyên gia Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), tai nạn lao động có tác động rất lớn, ảnh hưởng tiêu cực tới người lao động và người thân. Hầu hết lao động xuất thân từ nông thôn, nghèo, không có bảo hiểm, khi bị tàn tật sẽ trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội, nhiều người chết trong hoàn cảnh rất thương tâm. Tai nạn xảy ra cũng ảnh hưởng tới tâm lý của lao động nói chung trong lĩnh vực xây dựng cũng như gia đình họ.

Trước tình trạng tai nạn lao động, đặc biệt trong lĩnh vực xây dựng có chiều hướng gia tăng, diễn biến phức tạp, ông Nguyễn Tiến Tùng, Chánh Thanh tra Bộ LĐTBXH khẳng định cần có chiến dịch thanh tranh lớn trong lĩnh vực xây dựng nhằm mục tiêu giảm thiểu các vụ tai nạn lao động.

“Tai nạn xảy ra, gia đình mất đi một lao động chính, là trụ cột, dẫn đến con cái không được học hành, gia tăng các tệ nạn xã hội trong tương lai. Do đó, muốn xã hội bền vững thì phải ngăn ngừa các tai nạn lao động ở lĩnh vực này” – ông Tùng khẳng định.

Không nhân nhượng với sai phạm

Trước thực tế thanh tra kiểu “báo trước” hoặc “đánh trống bỏ dùi”, ông Nguyễn Tiến Tùng khẳng định: “Một trong những điểm yếu của chúng ta trong những năm qua là sau khi thanh tra một công trình lao động nào đó, đoàn thanh tra rút đi thì mọi việc lại trở về quy trình cũ. Do đó chúng tôi tiến hành chiến dịch thanh tra là bởi muốn truyền thông, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam vào cuộc, để nâng cao nhận thức cho người lao động và người sử dụng lao động về vai trò và trách nhiệm trong việc chấp hành các quy định pháp luật về an toàn lao động. Sau khi thanh tra, chúng tôi muốn các bên cùng giám sát hậu thanh tra”.

Chánh Thanh tra Bộ LĐTBXH cho biết, trong năm 2015, thanh tra Bộ đã tổ chức 7 đoàn thanh tra các dự án xây dựng. Qua thanh tra tại 110 doanh nghiệp phát hiện 1.054 hành vi vi phạm; đã xử phạt hành chính 7 doanh nghiệp với số tiền 317 triệu đồng. Tuy nhiên đây chỉ là “phạt tượng trưng”, chưa tương xứng với vi phạm của doanh nghiệp.  

Theo ông Tùng, trong năm nay ông đã “bật đèn xanh” cho thanh tra 63 tỉnh thành là không nhân nhượng với vi phạm nữa, sẽ xử phạt nghiêm khắc các hành vi vi phạm. “Xử phạt là cực chẳng đã, nhưng chúng ta phải có hình thức răn đe cho doanh nghiệp biết sợ. Vì nếu không xử phạt doanh nghiệp sẽ nhờn; đồng thời cũng tránh tình trạng thanh tra báo trước, sau khi thanh tra thì đâu lại vào đấy” – ông Tùng khẳng định./.