Âm ỉ nạn khai thác gỗ Hương giáng trái phép

Từ những lời đồn thổi về ý nghĩa phong thủy của loại gỗ Hương giáng, thời gian qua, nhiều người dân bất chấp lệnh cấm, xâm nhập vào Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng và vùng đệm để khai thác loại gỗ này. Mặc dù lực lượng kiểm lâm liên tiếp phát hiện, xử lý nhiều vụ khai thác, vận chuyển gỗ Hương giáng nhưng vì lợi nhuận, nhiều đối tượng vẫn lén lút khai thác, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đa dạng sinh học của Vườn quốc gia Phong Nha- Kẻ Bàng.

Gỗ Hương giáng do lực lượng kiểm lâm Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng thu giữ từ những người dân khai thác vận chuyển trái phép.

Mấy tháng gần đây người dân vùng đệm Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng kéo nhau vào vùng núi đá vôi thuộc khu vực giáp ranh các xã Xuân Trạch, Phúc Trạch, Sơn Trạch, huyện Bố Trạch đốn hạ cây Hương giáng.

Ông Nguyễn Ngọc, ở xã Sơn Trạch cho biết: Cây Hương giáng thường mọc rãi rác trên núi đá vôi, trước đây người dân thường sử dụng làm củi đốt. Gần đây gốc Hương giáng được chế tác làm vật trang trí trong nhà, có giá cao nên nhiều người ồ ạt vào rừng khai thác bán cho các thương lái chuyên săn đồ gỗ phong thủy. Mỗi gốc Hương giáng có giá từ vài triệu đồng, gốc nào đẹp có u sần thì lên tới 10 đến 20 triệu đồng.

Theo ông Ngọc, sở dĩ cây Hương giáng có giá trị là do lời đồn thổi Hương giáng có khả năng trừ tà ma, đem lại may mắn, tài lộc cho người sử dụng, vì thế, người dân vẫn bất chấp, lén lút khai thác: “Hương giáng hồi trước dân cứ hái về thổi củi cho thơm. Khoảng 6 đến 7 tháng trở lại đây họ mua về bỏ trong nhà làm cảnh cho đẹp, trừ ma, trừ quỷ…”.

Hương giáng được nhiều người săn về làm kiểng trong thời gian gần đây.

Việc khai thác Hương giáng diễn ra chủ yếu trên địa bàn các xã Sơn Trạch, Xuân Trạch, Phúc Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình. Từ đây các đầu nậu thu gom thân gốc, bí mật vận chuyển đến vùng khác chế tác thành các bức tượng hoặc đồ trang trí… rồi mang đi tiêu thụ nên các ngành chức năng rất khó phát hiện.

Ông Đoàn Thanh Bình, Phụ trách Bộ phận Pháp chế, Hạt Kiểm lâm Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng cho biết: Do lợi nhuận cao, nhiều đối tượng vẫn lén lút khai thác khiến cây Hương giáng tại vùng đệm Vườn quốc gia này có nguy cơ cạn kiệt.

Từ tháng 10 năm ngoái đến nay, lực lượng Kiểm lâm tỉnh Quảng Bình đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 31 vụ vi phạm về khai thác, vận chuyển, mua, bán trái phép cây Hương giáng, tịch thu gần 5.600 kg gỗ, xử phạt hơn 90 triệu đồng.

Hiện các lực lượng chức năng tỉnh Quảng Bình tăng cường ngăn chặn, hạn chế đến mức thấp nhất việc khai thác, mua, bán, chế biến, vận chuyển trái pháp luật cây Hương giáng.

Lực lượng kiểm lâm Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ bàng kiểm tra khảo sát cây Hương giáng phân bố trong vườn để có giải pháp ngăn chặn tình trạng khai thác trái phép.

Ông Phạm Hồng Thái, Chi cục Trưởng Chi Cục kiểm lâm tỉnh Quảng Bình cho biết, cây Hương giáng là tên gọi của người dân địa phương, hiện vẫn chưa xác định được tên khoa học và không có trong bảng phân loại nhóm gỗ nên lúng túng trong lập hồ sơ và xử lý theo quy định của pháp luật: “Chúng tôi đã tham mưu cho UBND tỉnh tiến hành các biện pháp ngăn chặn, bằng cách truy quét liên ngành ở các vùng có khai thác Hương giáng để ngăn chặn triệt để ngay tại gốc. Tổ chức truy quét ngăn chặn các cơ sở mà có chế biến mộc mỹ nghệ liên quan đến Hương giáng này”.

Trước việc khai thác Hương giáng rộ lên ở tỉnh Quảng Bình trong thời gian qua, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu UBND tỉnh Quảng Bình chỉ đạo các cơ quan chức năng tập trung xử lý dứt điểm tình trạng khai thác, chế biến, mua, bán trái phép cây hương giáng trên địa bàn tỉnh. Đồng thời thường xuyên kiểm tra, xử lý nghiêm trường hợp vi phạm theo đúng các quy định của pháp luật.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh Quảng Bình đã yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ban Quản lý Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng… triển khai hàng loạt biện pháp ngăn chặn, xử lý nạn khai thác, mua, bán cây Hương giáng trái phép.

Ông Đinh Huy Trí, Phó Giám đốc Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng cho biết: tình trạng khai thác Hương giáng trái phép vẫn âm ỉ ở các xã vùng đệm với thủ đoạn tinh vi hơn.

Những gốc Hương giáng càng sần sùi, càng có giá trị.

Lãnh đạo Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng tiến hành khảo sát cây Hương giáng để có biện pháp bảo vệ, ngăn chặn thích hợp: “Chúng tôi cũng tiến hành điều tra đánh giá về trình trạng phân bố Hương giáng, đặc biệt trong lâm phận của Vườn quốc gia để chủ động có giải pháp cụ thể đối với từng khu vực một. Tùy theo từng mức độ phân bố để bố trí lực lượng cho nó phù hợp để ngăn chặn ngay từ đầu, không để xảy ra khai thác Hương giáng trái phép trong vùng lõi”.

Bên cạnh việc tăng cường các biện pháp ngăn chặn khai thác Hương giáng trái phép, các ngành chức năng tỉnh Quảng Bình tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền để người dân hiểu rõ giá trị thực tế của loại gỗ này; đồng thời yêu cầu các đơn vị chức năng nhanh chóng xác định giá trị, chủng loại của loại gỗ Hương giáng để tăng cường quản lý, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm./.