Cấp chứng nhận kiểm định điện tử thế nào, chủ xe có phải mang xe đến không?

Lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, đơn vị đang có đề xuất gửi Bộ GTVT cho phép áp dụng ngay thời hạn của chu kỳ kiểm được ban hành ở Thông tư 02/2023/TT-BGTVT cho các loại ôtô dưới 9 chỗ không kinh doanh vận tải mà không phải đưa xe đến trung tâm đăng kiểm để kiểm định lại.

Theo ông Nguyễn Tô An, Phó cục trưởng Cục Đăng kiểm, giấy xác nhận được cấp qua trang thông tin điện tử của Cục Đăng kiểm giúp cho tài xế không cần mang xe đến trung tâm đăng kiểm để làm thủ tục cấp lại tem đăng kiểm. Các trung tâm này cũng sẽ tối ưu được thời gian phục vụ các loại phương tiện còn lại.

Đồng thời, giấy này cũng là căn cứ để tài xế xuất trình cho lực lượng CSGT khi được yêu cầu kiểm tra thời hạn đăng kiểm xe. Ông An cho biết tài xế có thể xuất trình giấy xác nhận bản điện tử (trên giao diện điện thoại thông minh).

Theo thống kê của Bộ GTVT, số lượng ôtô đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải đến hạn kiểm định hàng tháng chiếm khoảng 33-43% trên tổng số phương tiện đang đến hạn kiểm định.

Đây là nhóm loại phương tiện sở hữu cá nhân, về cơ bản cường độ sử dụng không nhiều, được chủ phương tiện luôn quan tâm, chăm sóc, bảo dưỡng, sửa chữa và luôn được coi là một thứ tài sản có giá trị.

Bộ GTVT đã tổng hợp số liệu kiểm định đối với ôtô chở người các loại đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải, nhận thấy tỷ lệ đạt ngay từ lần kiểm định thứ nhất là rất cao (khoảng 95%).

Trên cơ sở phân tích tình hình thực tế cùng các kiến nghị của người dân, doanh nghiệp... Bộ GTVT xác nhận đề xuất cho phép áp dụng chu kỳ kiểm định mới đối với ôtô không kinh doanh vận tải từ 9 chỗ trở xuống ngay từ chu kỳ kiểm định hiện tại là có tính khả thi.

Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, số lượng phương tiện hiện tại đến kỳ kiểm định nhưng chưa được kiểm định khoảng 800.000 xe; số lượng phương tiện phải kiểm định trong 6 tháng tới khoảng 1,7 triệu xe. Như vậy, tổng số lượng phương tiện cần được kiểm định trong 6 tháng khoảng 2,5 triệu xe.

Nếu giải pháp này được triển khai, thời gian giải quyết được tình trạng ùn tắc là khoảng 2 tháng tính từ thời điểm áp dụng. Bộ GTVT khẳng định đây hiện là cách duy nhất để giải quyết nhanh chóng, dứt điểm tình trạng ùn tắc tại các trạm đăng kiểm.  

Theo lãnh đạo Cục đăng kiểm Việt Nam, hiện năng lực kiểm định của 241 trung tâm đăng kiểm với 384 dây chuyền đang hoạt động khoảng 550.000 xe mỗi tháng.

Điều này cũng đồng nghĩa với việc, để giải quyết dứt điểm tình trạng tồn đọng, ùn tắc thì theo tính toán phải cần ít nhất 6 tháng để kiểm định hết số lượng phương tiện nêu trên (chưa kể trường hợp phương tiện phải kiểm định lại). Đặc biệt là khu vực Hà Nội và TP.HCM có mật độ phương tiện cao nên sẽ phải kéo dài thời gian hơn.

Tuy nhiên, nếu giải pháp cho phép áp dụng ngay việc giãn chu kỳ kiểm định theo quy định tại Thông tư số 02/2023/TT-BGTVT đối với ô tô chở người đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải mà không phải đưa xe đến kiểm định lại được thực hiện, thời gian giải quyết được tình trạng ùn tắc có thể giảm xuống còn khoảng hơn 1 tháng tính từ thời điểm áp dụng, thay vì 6 tháng như tình hình hiện nay.

Từ đó, Cục Đăng kiểm kiến nghị Bộ GTVT có văn bản đề xuất Thủ tướng cho phép ban hành thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 16/2021/TT-BGTVT theo trình tự, thủ tục rút gọn để thực hiện việc giãn chu kỳ kiểm định cho nhóm xe thuộc diện được giãn chu kỳ kiểm định theo Thông tư 02/2023/TT-BGTVT.

Về cách thức thực hiện, Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, căn cứ thời hạn trên giấy chứng nhận và tem kiểm định đã được cấp, cơ quan quản lý nhà nước về đăng kiểm sẽ có văn bản điện tử xác nhận thời hạn kiểm định lần tới cho xe mà không phải cấp lại tem, giấy chứng nhận kiểm định và chủ xe không phải đưa xe đến trung tâm đăng kiểm để thực hiện kiểm định lại.

Cụ thể, Cục Đăng kiểm sẽ cấp giấy xác nhận thời hạn kiểm định theo chu kỳ kiểm định mới để chủ phương tiện và các lực lượng chức năng thuận lợi trong việc tra cứu thông tin.

Theo đó, tài xế sẽ in giấy xác nhận hiệu lực thời hạn của giấy chứng nhận và tem kiểm định tại trang thông tin điện tử của Cục Đăng kiểm Việt Nam khi tham gia giao thông (nhập biển số và số giấy chứng nhận).

Trong giấy xác nhận sẽ nêu rõ thông tin trên tem kiểm định hiện hữu, đồng thời ghi rõ thời gian được gia hạn.

Việc phải cấp văn bản điện tử nhằm đáp ứng đúng theo các quy định hiện hành.

Cụ thể, Luật Giao thông đường bộ quy định người lái xe tham gia giao thông phải mang theo giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe cơ giới. Việc không có văn bản xác nhận về thời hạn kiểm định lần tới sẽ gây khó khăn cho người lái xe và lực lượng tham gia tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm giao thông.

Nghị định số 139/2018/NĐ-CP về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới quy định đơn vị đăng kiểm phải thực hiện kiểm định và cấp giấy chứng nhận kiểm định cho xe cơ giới theo đúng quy định, quy trình, tiêu chuẩn kỹ thuật và các hướng dẫn có liên quan đến công tác kiểm định.

Trong trường hợp này, các đơn vị đăng kiểm đã thực hiện việc kiểm định và cấp giấy chứng nhận, Tem kiểm định nhưng theo chu kỳ cũ nên áp dụng chu kỳ kiểm định mới vẫn cần có văn bản của cơ quan quản lý nhà nước về đăng kiểm để xác thực hiệu lực của Giấy chứng nhận và Tem kiểm định;

Nghị định số 100/2020/NĐ-CP quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt quy định xử phạt người lái xe có giấy chứng nhận hoặc tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường nhưng đã hết hạn sử dụng.

Việc không có quy định cho phép cơ quan quản lý về đăng kiểm có văn bản xác nhận thời hạn kiểm định lần tới sẽ dẫn đến khó khăn vướng mắc khi thực hiện các quy tắc về xử phạt hành chính.

Khi xảy ra sự cố phương tiện nếu không có văn bản xác nhận thời hạn kiểm định lần tới sẽ dẫn đến không xác định được trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan theo Bộ luật Hình sự và trách nhiệm bồi thường dân sự, trách nhiệm bồi thường của cơ quan bảo hiểm./.