Câu chuyện truyền thanh làm thay đổi nhận thức người dân vùng cao về BHXH, BHYT

Những câu chuyện gần gũi về chính sách bảo hiểm phát đi từ hệ thống loa truyền thanh đã trở nên quen thuộc với người dân xã Trường Hà, huyện Hà Quảng, Cao Bằng. Nhờ những câu chuyện thực tế được phát qua hệ thống truyền thanh, bà Dương Thị Kim Tuyến và nhiều người dân ở xã biên giới này đã thay đổi cách hiểu về Bảo hiểm xã hội (BHXH), Bảo hiểm y tế (BHYT).

"Tôi là người lao động tự do, trước cũng muốn tham gia BHXH mà không biết bắt đầu từ đâu. Khi ấy mình chỉ biết là có cái BHXH thôi, còn cái thông tin gói bao nhiêu, mua bao nhiêu, sau này hưởng như thế nào khi bên BHXH tư vấn thì mình mới biết. Mình thấy hay, thấy phù hợp nên mình mua. Sau đấy BHXH lên trên xóm, hỏi mọi người có muốn tham gia không. Mình cũng đi tư vấn hộ cho mọi người biết và nên tham gia cái bảo hiểm này để sau về già mình sẽ được hưởng. Nhờ có vậy mà giảm bớt gánh nặng cho gia đình, cho con cái, cho xã hội", bà Tuyến nói.

Từ năm 2022, sau khi Nghị định số 07/2021/NĐ-CP được thực hiện, mức thu nhập tối thiểu làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện đã tăng từ 700.000 đồng lên 1,5 triệu đồng/tháng. Trong khi đó, phần lớn người tham tham gia BHXH tự nguyện của Cao Bằng có mức sống trung bình thấp nên tạo áp lực không nhỏ đến tỉ lệ mua bảo hiểm tự nguyện của người dân.

Từ thực tế công việc, chị Bế Quỳnh Mai, chuyên viên BHXH huyện Hà Quảng nhận thấy đối với người dân vùng cao, việc tiếp cận bằng tiếng nói sẽ hiệu quả hơn nhiều so với các loại tuyên truyền bằng chữ viết như tờ rơi, pano, áp phích.... đặc biệt là với đồng bào thiểu số ở Hà Quảng, vì không phải ai cũng biết đọc. 

"Về hiệu quả của hình thức tuyên truyền qua loa truyền thanh, chúng tôi đã xây dựng những chương trình phát thanh bằng tiếng phổ thông và chuyển đổi sang các thứ tiếng như: Tày, Nùng, Mông, Dao… Khi đến truyên truyền trực tiếp chúng tôi có khảo sát bà con, bà con đều thông tin đã được nghe trên hệ thống loa truyền thanh. Từ đó việc vận động trực tiếp sẽ thuận lợi hơn rất nhiều", chị Mai cho hay.

BHXH tỉnh Cao Bằng đã xây dựng, chuyển thể các nội dung tuyên truyền thành những câu chuyện truyền thanh hay kịch ngắn, chuyển cho các xã phát trên hệ thống truyền thanh của từng xóm, bản bằng nhiều thứ tiếng đồng bào thiểu số. Nhờ hình thức sân khấu hoá, chính sách của Đảng và Nhà nước về bảo hiểm trở nên gần gũi, dễ hiểu đã tiếp cận và thấm sâu hơn đối với người dân vùng cao. Người dân hiểu được giá trị nhân văn của chính sách BHXH, BHYT trong an sinh xã hội. Từ đó, công tác tuyên truyền trực tiếp của nhân viên BHXH trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.

Dù vậy, việc bao phủ BHXH tại các vùng đồng bào dân tộc thiểu số khu vực miền núi vẫn gặp không ít khó khăn do khả năng tiếp cận của người dân chưa đồng đều. Riêng tại tỉnh Cao Bằng, cuối năm 2023, số người tham gia BHXH tự nguyện giảm hơn 1.000 người so với trước khi thay đổi mức chuẩn nghèo mới.  

"Với đặc thù là một tỉnh có nhiều đồng bào thiểu số sinh sống trên địa bàn, mỗi dân tộc lại có bản sắc văn hoá riêng nên việc xây dựng kịch bản tuyên truyền cho phù hợp với từng nhóm đối tượng còn gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó việc sử dụng tiếng nói khác nhau nên phải biên tập các câu chuyện truyền thanh, tiểu phẩm truyền hình ra nhiều thứ tiếng và việc phát thanh cũng cần phải điều chỉnh thường xuyên cho phù hợp với từng địa phương", bà Lục Thị Việt Hằng, Phó Giám đốc BHXH tỉnh Cao Bằng nhận định.

BHXH hội là chính sách ưu việt, ngày càng khẳng định vị trí, vai trò là công cụ quan trọng của Nhà nước nhằm mục đích chăm lo cuộc sống người dân, bảo đảm an ninh xã hội. Chính vì vậy, việc tuyên truyền chính sách, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện càng là nhiệm vụ quan trọng. Nhờ những cách làm đổi mới, sáng tạo đã tác động tích cực đến nhận thức của người dân, giúp các chính sách về BHXH, BHYT đến gần hơn với đồng bào vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới còn nhiều khó khăn.