Chương trình GDPT mới: “Mong thầy cô giáo nói ít đi để học sinh được nói nhiều hơn”

Ngày 9/9, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) Nguyễn Hữu Độ đã có cuộc kiểm tra công tác triển khai chương trình giáo dục phổ thông 2018 (CT GDPT) ở Thái Bình.

Tại trường Tiểu học Đông La (huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình), Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ và đoàn công tác của Bộ GD-ĐT đã kiểm tra việc chuẩn bị đội ngũ cán bộ, giáo viên; cơ sở vật chất; xây dựng kế hoạch giáo dục của nhà trường và dự giờ giáo viên lớp 1 dạy CT GDPT mới. 

Tại lớp 1A, học sinh được cô giáo chủ nhiệm Đặng Thị Thu Lan hướng dẫn làm quen với các chữ cái G, H, I, K, L, M thông qua việc tổ chức nhiều hoạt động giáo dục. Nữ giáo viên viết lên bảng các chữ cái để học sinh nhận diện, đọc theo. Sau đó cô cho các em chơi trò chơi tìm chữ cái trong tranh; thảo luận theo nhóm để học sinh cùng nhau tìm câu trả lời rồi lên bảng trình bày trước cả lớp và bạn ở dưới nhận xét đúng - sai.

Việc học viết các nét cong trái (Ɔ), cong phải (c), cong kín (o), sau khi được giáo viên cầm tay hướng dẫn viết bảng, các học sinh lại được đứng tạo tư thế giống các nét này. Lớp 33 học sinh, tất cả đều hào hứng tham gia sôi nổi các hoạt động giáo viên hướng dẫn.

“Với tiết học hôm nay tôi đã thay đổi nhiều về phương pháp dạy học là tổ chức nhiều hoạt động cho học sinh tự khám phá kiến thức, làm quen với bạn và tự tin giao tiếp - phát biểu ý cá nhân. Qua những buổi dạy đầu tiên theo CT GDPT 2018, tôi thấy học sinh rất vui vẻ, thích thú học tập. Chương trình này có nhiều ưu điểm thực tế là giúp học sinh chủ động, tích cực học tập, tự nắm bắt kiến thức từ đó ghi nhớ bài học tốt hơn, các hoạt động giáo dục cũng giúp các em được phát triển năng lực, phẩm chất của bản thân, biết liên hệ và vận dụng kiến thức học được vào thực tế cuộc sống”, cô giáo Đặng Thị Thu Lan nói. 

Nữ giáo viên 20 năm kinh nghiệm dạy học và thường xuyên chủ nhiệm lớp 1 này cho biết, để dạy được học sinh chuyển từ việc “học xong biết cái gì” sang “học xong biết làm gì” theo yêu cầu của CT GDPT 2018, bản thân cô và các đồng nghiệp cũng phải thay đổi nhiều điều trong cách dạy học so với trước đây. Ngoài việc được tham gia các lớp tập huấn về CT GDPT 2018, tập huấn về sử dụng SGK lớp 1, bản thân cô cũng thường xuyên tự vào tìm hiểu, học hỏi các bài giảng mẫu theo chương trình mới trên hệ thống quản lý học tập của Bộ. Từ đó, nữ giáo viên xây dựng kế hoạch dạy học và thiết kế bài giảng riêng cho học sinh của mình. 

“Các hướng dẫn trước đây của Bộ GD-ĐT về đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá, hướng dẫn triển khai thực hiện phương pháp Bàn tay nặn bột và các phương pháp dạy học tích cực khác, cơ bản đã giúp tôi làm quen với việc dạy học thông qua các hoạt động giáo dục. Do đó, khi thực hiện CT GDPT 2018, tôi không bị bỡ ngỡ và dễ bắt nhịp đổi mới để đáp ứng yêu cầu của chương trình”, nữ giáo viên cho biết. 

Báo cáo với đoàn công tác của Bộ GD-ĐT, Giám đốc Sở GD-ĐT Thái Bình - Nguyễn Viết Hiển cho biết, để triển khai CT GDPT 2018, tỉnh đã tăng cường đầu tư mạnh về cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị dạy - học. Từ năm 2018 đến nay, địa phương này đã xây mới và bàn giao đưa vào sử dụng hơn 1.400 phòng học, 145 phòng học bộ môn, 276 công trình phụ trợ.

 Công tác tuyển dụng, sử dụng, sắp xếp đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục đáp ứng yêu cầu nhân lực của chương trình được các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương đặc biệt quan tâm, ban hành nhiều cơ chế, chính sách, ưu tiên biên chế cho ngành giáo dục. Việc bồi dưỡng giáo viên dạy học theo CT GDPT mới cũng được tỉnh nghiêm túc triển khai trên tinh thần lấy chất lượng làm chính. Theo đó, 100% giáo viên dạy lớp 1 năm học 2020-2021 của Thái Bình đã hoàn thành bồi dưỡng về chương trình và sử dụng sách giáo khoa mới. Đơn vị này đang tiếp tục các hoạt động bồi dưỡng cho cán bộ quản lý cơ sở giáo dục, giáo viên theo các yêu cầu và lộ trình Bộ GD-ĐT đã đề ra. 

Thầy cô nên dành nhiều thời gian cho học sinh suy nghĩ

Đánh giá cao ngành giáo dục tỉnh Thái Bình trong công tác chuẩn bị và thực hiện CT GDPT 2018, việc triển khai nhiệm vụ đầu năm học của cả 3 cấp Tiểu học, THCS, THPT và Mầm non, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ đề nghị địa phương tiếp tục phát huy và triển khai hiệu quả những hoạt động này, đồng thời nâng cao hơn nữa chất lượng phổ cập giáo dục. 

Theo Thứ trưởng Nghị quyết Trung ương số 29 về đổi mới căn bản toàn diện GDĐT chú trọng đổi mới tư duy, trong đó nhấn mạnh việc chuyển từ thế mạnh phát triển quy mô sang chú trọng phát triển chất lượng. “Việc này khẳng định chúng ta phải xây dựng nền giáo dục chất lượng. Giáo dục mà không có chất lượng, học sinh lớp 1 vào đầu năm chưa biết đọc viết đến hết năm học vẫn chưa biết đọc thông viết thạo, thì coi như là chưa được giáo dục và như thế là lãng phí”, Thứ trưởng nói.

Dẫn lời của cố Thủ tướng Singapore - Lý Quang Diệu: “Mong thầy cô giáo nói ít đi để học sinh được nói nhiều hơn” với hàm ý thầy cô nên dành nhiều thời gian cho học sinh suy nghĩ, nghiên cứu bài học và đưa ra ý kiến của bản thân, tự chiếm lĩnh kiến thức. Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cho rằng, đây cũng là điểm mới trong CT GDPT 2018 khi yêu cầu giáo viên tổ chức dạy học thông qua các hoạt động giáo dục để khuyến khích sự chủ động, tích cực, sáng tạo của học trò. Giáo viên khi đó chỉ là người hỗ trợ, định hướng cho các em tự tìm hiểu, khám phá các bài học. 

“Việc triển khai CT GDPT 2018 phải đặc biệt chú ý đổi mới phương pháp tổ chức dạy học và quản trị nhà trường để phát triển được phẩm chất, năng lực cho học sinh. Với lớp 1 năm nay là lớp đầu tiên áp dụng chương trình mới, phải chú trọng về chất lượng. Các thầy phải ưu tiên những gì tốt nhất từ đội ngũ nhà giáo đến cơ sở vật chất cho lớp học mở màn sự đổi mới này”, Thứ trưởng nhấn mạnh. 

Do CT GDPT 2018 có nhiều đổi mới so với chương trình hiện hành nên trong công tác thanh - kiểm tra, Thứ trưởng lưu ý phải chọn những người hiểu về chương trình mới để có nhận định đúng đắn, tránh dùng tư duy và hiểu biết cũ để làm cản trở những đổi mới, sáng tạo tích cực của giáo viên, cơ sở GDPT. 

Các lớp học còn lại của cấp Tiểu học, Thứ trưởng yêu cầu tiếp tục thực hiện hiệu quả công văn 4612/BGDĐT-GDTrH. Trong đó lưu ý 4 yêu cầu cần đổi mới là: xây dựng kế hoạch giáo dục nhà trường; đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học; đổi mới phương pháp, hình thức kiểm tra, đánh giá; tăng cường chỉ đạo, quản lý hoạt động dạy học, giáo dục. Đối với các lớp đang học chương trình hiện hành nhưng ngay khi chuyển cấp sẽ áp dụng CT GDPT 2018 (lớp 5 và 9), Bộ GDĐT sẽ có kế hoạch chỉ đạo việc bổ trợ cho học sinh để các em để các em không bị bỡ ngỡ khi tiếp cận chương trình mới. 

Cùng với những chỉ đạo về việc chăm lo đội ngũ nhà giáo; chuẩn bị cơ sở vật chất, thiết bị dạy học; tăng cường giao quyền tự chủ cho cơ sở giáo dục, tạo điều kiện để nhà trường và đội ngũ giáo viên có môi trường làm việc tốt; Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ bày tỏ hi vọng và tin tưởng Thái Bình với sự chuẩn bị chu đáo sẽ trở thành “điểm sáng” trong công tác thực hiện hiệu quả CT GDPT 2018./.