Có thể khởi kiện hình sự doanh nghiệp trốn đóng bảo hiểm xã hội

Chiều nay (23/3), Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân chủ trì Hội nghị sơ kết Chương trình phối hợp giám sát việc thực hiện pháp luật về bảo hiểm xã hội trong doanh nghiệp năm 2015. Phát biểu tại đây, ông Nguyễn Thiện  Nhân khẳng định: “Ngoài việc triển khai giám sát liên ngành về bảo hiểm xã hội thì cần chế tài  pháp luật mạnh mẽ hơn nữa”.

Đoàn giám sát liên ngành của Ủy ban Trung ương mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Thanh tra chính phủ, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và Tổng Liên đoàn đã tiến hành giám sát việc thực hiện pháp luật về bảo hiểm xã hội tại 16 doanh nghiệp trên địa bàn 6 tỉnh từ 5/10 đến 13/11/2015.

Báo cáo cho thấy, có 6 nhóm vi phạm chủ yếu của các doanh nghiệp là: doanh nghiệp thường xuyên đóng bảo hiểm xã hội chậm theo quy định của Luật bảo hiểm xã hội; doanh nghiệp đăng ký và tham gia đóng bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp chưa đầy đủ cho người lao động làm việc tại doanh nghiệp; việc ký kết hợp đồng lao động còn chưa đúng với quy định của pháp luật.

Ở các doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội, hàng tháng đều có trích tiền đóng bảo hiểm xã hội từ tiền lương, tiền công của người lao động nhưng không đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội mà chỉ đóng theo kiểu “trừ nợ dần” vào quỹ bảo hiểm xã hội làm ảnh hưởng lớn đến quyền lợi hưởng bảo hiểm xã hội của người lao động.

Việc quản lý sổ bảo hiểm xã hội của doanh nghiệp còn chưa đúng quy định; doanh nghiệp chưa xây dựng hệ thống thang lương, bảng lương theo nghị định 49 của Chính phủ. Báo cáo cũng cho thấy, thông qua giám sát liên ngành, tình hình các doanh nghiệp nợ, chậm đóng bảo hiểm xã hội giảm hơn các năm trước. Nhiều doanh nghiệp đã đóng bảo hiểm xã hội và có cam kết phương án trả nợ bảo hiểm xã hội.

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch Ủy banTrung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân đánh giá cao 5 cơ quan liên ngành đã phối hợp chặt chẽ giám sát việc thực hiện bảo hiểm xã hội tại doanh nghiệp. Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam chủ trì giám sát đầy đủ về năng lực, cơ sở pháp lý và hình thành mối quan hệ tốt.

Ông Nguyễn Thiện Nhân cho biết: thống kê tại 6 địa phương thời gian qua, có gần 60% số doanh nghiệp không đóng bảo hiểm vì nhiều lý do, số có đóng khoảng 40%.  Qua giám sát thống nhất được các nguyên nhân, các cơ quan liên ngành cần thiết phải có biện pháp cơ bản đồng bộ để nâng trách nhiệm của chủ doanh nghiệp trong việc đóng bảo hiểm xã hội theo đúng luật pháp trong; tăng cường chuyển giao việc giám sát bảo hiểm xã hội cho các địa phương trong thời gian tới.

Ông Nguyễn Thiện Nhân cũng hoan nghênh Bảo hiểm xã hội sẽ có kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ về giải pháp để giải quyết quyền lợi cho người lao động  tại các doanh nghiệp có thể không thu được nợ bảo hiểm xã hội.

Ông Nguyễn Thiện Nhân nói: “Một trong những giải pháp chính là răn đe. Chúng ta có thể khởi kiện ra tòa bên kinh tế rồi, bây giờ chúng ta khởi kiện bên hình sự. Ngoài việc giám sát liên ngành thì cần chế tài về pháp luạt mạnh mẽ hơn nữa.  Bảo hiểm xã hội, Tổng liên đoàn và Bộ Lao động chọn 2 đơn vị hoặc 3 trường hợp vi phạm nghiêm trọng mà có triển vọng chịu xử lý được để khởi kiện hình sự. Mặt trận sẵn sàng tham gia để góp ý cho quá trình khởi kiện chặt chẽ, làm sao trước tháng 9 có thể khởi kiện được”./.