Để công nhân, người lao động ở Quảng Ninh an cư, lạc nghiệp

Cũng như nhiều đồng nghiệp, anh Nguyễn Văn Thành, thợ lò của Công ty Than Uông Bí yên tâm ở lại Quảng Ninh làm việc trong suốt thời gian phòng chống dịch bệnh Covid-19 cao điểm vừa qua. Mỗi người đến từ một tỉnh thành khác nhau, người độc thân, người đã có gia đình nhưng đều cùng ăn ở, sinh hoạt tại khu nhà tập thể dành riêng cho công nhân mỏ.

Anh Thành chia sẻ: "Mùa hè có điều hoà, cả máy giặt, bếp từ, thuận tiện cho sinh hoạt hàng của cho anh em độc thân xa quê như chúng tôi ở lại công ty làm việc. Dưới sân có máy tập thể dục đa năng để anh em vận động ngày cuối tuần, các hoạt động giải trí bi-a, bóng bàn, bóng đá…".

10 năm gần đây, Tập đoàn Công nghiệp Than và Khoáng sản Việt Nam TKV đã đầu tư xây dựng khoảng 30 dự án nhà ở tập thể với hơn 2.700 căn hộ, đáp ứng nhu cầu của gần 8.000 công nhân (trong đó khoảng 7.600 công nhân độc thân và 400 hộ gia đình). Các đơn vị thuộc Tổng Công ty Đông Bắc cũng đầu tư xây dựng 2 khu nhà ở tập thể công nhân, trên 1.000 căn chung cư, phục vụ cho trên 4.500 công nhân hầm lò. 

Nhiều năm qua, xác định rõ công nghiệp là trụ cột, tỉnh Quảng Ninh đã có nhiều chính sách tập trung xây dựng các thiết chế cho người lao động, đặc biệt là quy hoạch, bố trí quỹ đất để xây dựng nhà ở, ban hành các nghị quyết, chương trình phát triển nhà ở các giai đoạn, đến năm 2030. Tuy nhiên, việc triển khai trên thực tế vẫn chưa đạt như kỳ vọng. Trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, với 7 khu công nghiệp và 5 cụm công nghiệp đang hoạt động, gần 1 nửa trong số 32.000 công nhân đang làm việc có nhu cầu về nhà ở - một con số không hề nhỏ. 

Tại kỳ họp thứ 6 HĐND tỉnh Quảng Ninh gần đây, vấn đề thiếu nhà ở cho công nhân, người lao động được các đại biểu thẳng thắn đề cập. Qua giám sát, một số chủ đầu tư dự án kinh doanh hạ tầng KCN và doanh nghiệp hoạt động trong KCN chưa quan tâm đến đầu tư hạ tầng kỹ thuật và nhà ở cho công nhân, thủ tục đầu tư còn nhiều phức tạp và có nhiều điều kiện ràng buộc. Có dự án vẫn chưa được chủ đầu tư triển khai dù đã bàn giao mặt bằng, số khác phát sinh nhiều bất cập. Theo bà Lê Thị Diệu Linh, tổ đại biểu TX Quảng Yên, đây cũng là nguyên nhân chính khiến cho nguồn lao động của các KCN, KKT rơi vào tình trạng mất ổn định, giảm sức thu hút và khó giữ chân lao động, nhất là lao động trẻ, tay nghề cao.

"Công nhân phải thuê nhà trọ ở bên ngoài với điều kiện sinh hoạt đa phần là thiếu thốn, chật chội và tạm bợ, giá thành cao, các chi phí dịch vụ  kèm theo cao, vấn đề an ninh ở các khu trọ còn tiềm ẩn phức tạp, không có hạ tầng xã hội, hạ tầng kĩ thuật kèm theo dẫn đến không đảm bảo chất lượng sống của người lao động, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn, an ninh trật tự" - bà Lê Thị Diệu Linh nói.

Đáng lo ngại, giá đất tại Quảng Ninh ngày một tăng cao do tốc độ phát triển kinh tế, đô thị hoá mạnh (dự báo khoảng 75% vào năm 2025), xuất hiện tình trạng đầu cơ, làm giá của một số đối tượng. Với mức thu nhập thấp, công nhân lao động rất khó mua được nhà ở phù hợp, đặc biệt là ở các khu vực đô thị. Trong khi đó, chính sách về nhà ở xã hội dành cho cán bộ, công chức, viên chức và công nhân đang khó triển khai do các quy định và điều kiện quá chặt chẽ của Luật Nhà ở. 

Ông Nguyễn Xuân Ký, UVTƯ Đảng, Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Ninh khẳng định, địa phương đã sớm nhận diện những khó khăn này và sẽ sớm xây dựng 1 đề án tổng thể về phát triển nhà ở cho công nhân và lao động ngành than, KCN, KKT.

"Đề án sẽ phát triển tất cả các loại hình nhà ở với sự tham gia của các thành phần kinh tế, trên cơ sở kết hợp hài hoà giữa 3 yếu tố là nhà nước, thị trường và xã hội. Nhà nước định hình quy hoạch, lựa chọn hình thức đầu tư, tổ chức xây dựng, làm ra sản phẩm giá rẻ, chất lượng tốt, hướng đến người có nhu cầu thật, cần chỗ ở có thể mua nhà chứ không phải để giới đầu cơ ôm chờ thời, làm giá để bán kiếm tiền"- ông Nguyễn Xuân Ký nói.

Ngay trong quý I/2022, Quảng Ninh đặt mục tiêu hoàn thành việc rà soát quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, các quỹ đất xen kẹp tại các địa phương để bố trí quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội tại vị trí thuận lợi, đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội; đồng thời phát huy hiệu quả quỹ đất 20% tại các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị để tạo động lực thu hút các nguồn lực xã hội, phát triển các loại hình nhà ở khác nhau dành cho công nhân, lao động ngành than, các ngành chế biến chế tạo… 

Với định hướng tiếp tục là tỉnh công nghiệp - dịch vụ, dự báo số lượng công nhân làm việc trong KCN, cụm công nghiệp tại Quảng Ninh sẽ lên tới 89 nghìn người trong khoảng 10 năm tới. Đáp ứng được nhu cầu nhà ở cho công nhân, người lao động sẽ là một trong những điều kiện tiên quyết để địa phương phát triển và thu hút nhân lực chất lượng cao, lao động có kỹ năng, đưa Quảng Ninh thực sự trở thành nơi đáng đến, đáng sống và sinh cơ, lập nghiệp./.