Địa phương tiêu thụ điện nhiều nhất Tây Bắc xoay sở trong mùa nắng hạn lịch sử

Hồ chứa nước của Nhà máy thủy điện Mường Khương những ngày cuối tháng 5 lộ ra nhiều mảng trơ cạn, cỏ tranh thủ mọc lô nhô trên lớp bùn giữa lòng hồ. “Chưa bao giờ tình trạng này diễn ra” là câu nói kèm cái lắc đầu bất lực của anh Vương Văn Đạt, Quản đốc Nhà máy này, vì đã cố xoay đủ phương án nhằm phát được điện vào giờ cao điểm, song cũng chẳng ăn thua.

"Cao điểm thì 5 tiếng nhưng nước của mình có đủ đâu, toàn chạy khoảng 2 – 3 tiếng, mà còn không đủ công suất, 2 tổ máy chỉ chạy được 1 tổ. Từ lúc đi vào vận hành năm nay là thấp nhất. Như nhiều năm tháng 5 còn có tí mưa nhưng năm nay gần như không mưa, mà nếu có thì cứ hết mưa là hết nước, các nguồn đều cạn kiệt", ông Đạt chia sẻ.

Theo ông Nguyễn Phúc Hưởng, Giám đốc Điện lực Mường Khương, toàn huyện ngoài 4 nguồn cung cấp điện từ mạch vòng, còn có các nguồn của thủy điện. Nhưng sản lượng điện của thủy điện hiện chỉ bằng 1/4 so với cùng kì năm trước nên mùa cao điểm nắng nóng này, việc kêu gọi khách hàng tiết kiệm điện được đặt lên hàng đầu.

"Chúng tôi cũng ứng dụng rộng rãi các mạng xã hội Zalo, Facebook, rồi cài đặt ứng dụng di động để truyền tải thông tin và để tuyên truyền cho bà con, khách hàng biết những biện pháp tiết kiệm điện, sử dụng điện an toàn, hiệu quả", ông Hưởng cho biết.

Mùa nắng hạn năm nay cũng rơi vào thời điểm giá điện tăng, nên nhiều khách hàng từ người dân đến doanh nghiệp đã nêu cao ý thức tiết kiệm. Như tại Nhà máy của Công ty cổ phần Chè Thanh Bình, lượng tiêu thụ điện sẽ tác động trực tiếp lên chi phí sản xuất, vì thế phải tối ưu khâu vận hành.

Theo anh Trương Văn Kiều, Quản đốc nhà máy, hiện đang đúng vào mùa cao điểm thu hoạch chè, nên bên cạnh việc gia tăng vận hành vào đêm về sáng trong khung giờ thấp điểm, nhà máy cũng phải linh hoạt phương án sản xuất nhằm hạ giá thành.

"Thời điểm cao điểm thì mình lại sản xuất loại chè nào mà dùng ít điện hơn. Ví dụ như sản xuất chè đi Trung Quốc bao giờ cũng tốn ít điện hơn chè xuất khẩu đi Trung Đông hay các nước khác. Như chè vàng xuất Trung Quốc có thể tận dụng trời nắng để phơi, rất tiết kiệm điện", anh Kiều nói.

 Thống kê cho thấy, tổng sản lượng tiêu thụ điện thương phẩm của Lào Cai năm 2022 đạt hơn 3 tỷ kWh, số này cao hơn cả 5 tỉnh còn lại của Tây Bắc gồm Yên Bái, Hòa Bình, Lai Châu, Sơn La, Điện Biên cộng lại. Sở dĩ như vậy vì Lào Cai là trung tâm luyện kim, hóa chất, phân bón của vùng và cả nước, điện công nghiệp chiếm 80% tổng sản lượng tiêu thụ.

Theo ông Hoàng Văn Thuân, Phó Giám đốc Sở Công thương tỉnh Lào Cai, hiện có 3 nguồn cấp điện cho Lào Cai gồm nguồn nhập khẩu từ Trung Quốc với công suất tối đa 350 MW, nguồn từ 70 thủy điện vừa và nhỏ hòa lưới với tổng công suất tối đa hơn 1.100 MW và nguồn điện lưới quốc gia.

Trong khi đó, theo tính toán, tất cả các nguồn phụ tải điện của Lào Cai nếu đạt công suất tối đa mới rơi vào khoảng 460 MW. Cầu nhỏ hơn nhiều so với cung và lợi thế đầu nguồn là những yếu tố giảm thiểu khó khăn cho Lào Cai trong mùa cao điểm nắng hạn.

"Thời điểm này các phụ tải điện lớn lại đang sử dụng mức độ. Ví dụ như nhà máy gang thép Lào Cai với công suất hơn 100 MW thì đã dừng hoạt động từ năm 2022. Ngoài ra, các nhà máy lớn như sản xuất phốt pho thì đang có lượng tồn kho tương đối lớn và đã có kế hoạch sử dụng điện ngay từ đầu năm nên tập trung vào giờ thấp điểm. Chính vì thế việc điều hòa điện năng và cắt điện luân phiên ở Lào Cai vẫn có thể xảy ra nhưng ở trong giới hạn cho phép", ông Thuân cho biết.

Thống kê từ Tổng Công ty Điện lực miền Bắc cũng thể hiện, trong giai đoạn cao điểm nắng nóng từ 14 – 21/5, toàn tỉnh Lào Cai chỉ có 105 khách hàng gọi thông báo mất điện, chiếm tỷ lệ 0,047% trên tổng số khách hàng, giảm gần 3% so với cùng kì, đặc biệt hai địa phương gồm thành phố Lào Cai và huyện Mường Khương giảm sâu.

 Phó Giám đốc Sở Công thương tỉnh Lào Cai – ông Hoàng Văn Thuân cho rằng, mặc dù Lào Cai có nhiều thuận lợi trong sử dụng điện, nhưng tiết kiệm điện là trách nhiệm quốc gia nên mỗi người dân, doanh nghiệp đều phải nêu cao. UBND tỉnh Lào Cai cũng vừa ban hành văn bản chỉ đạo cấp bách thực hiện các giải pháp đảm bảo cung cấp điện mùa nắng nóng.

Theo ông Thuân, các phương án như tăng cường trồng rừng giữ nước đầu nguồn, thay đổi công nghệ của các nhà máy thủy điện cũng cần thiết phải nghĩ tới trước tác động của biến đổi khí hậu toàn cầu.

Như trong năm 2023, khô hạn khiến công suất 5 tháng đầu năm của hệ thống thủy điện ở Lào Cai giảm khoảng 30%, điều này còn ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị sản xuất công nghiệp và nguồn thu ngân sách của địa phương./.