Giải quyết vấn đề lao động cư trú bất hợp pháp

Phía Hàn Quốc đã tạm dừng, không tuyển mới lao động Việt Nam trong năm nay với lý do là hiện nay có trên 22.700 lao động Việt Nam đã hết thời hạn nhưng ở lại cư trú bất hợp pháp. Điều này khiến cho 12.000 lao động đã vượt qua kỳ kiểm tra tiếng Hàn cuối năm ngoái vẫn chưa được phía bạn tiếp nhận. Nếu không giải quyết được tình trạng lao động bất hợp pháp tại Hàn Quốc thì nguy cơ mất thị trường xuất khẩu lao động ở nước này là điều khó tránh khỏi. Phóng viên VOV đã phỏng vấn ông Lương Đức Long, Phó Giám đốc Trung tâm lao động ngoài nước (Bộ Lao động và Thương binh xã hội) về vấn đề này.

PV: Thưa ông, lao động hết thời hạn, cư trú bất hợp pháp là nguyên nhân khiến phía Hàn Quốc dừng tuyển mới lao động Việt Nam. Vậy Trung tâm lao động ngoài nước có biện pháp gì để giải quyết tình trạng này?

Ông Lương Đức Long: Ngay từ đầu năm 2011, Bộ Lao động, Thương binh và xã hội đã chỉ đạo Trung tâm lao động ngoài nước, và các cơ quan chức năng có liên quan nghiên cứu đưa ra các giải pháp nhằm ngăn ngừa người lao động Việt Nam hết hạn hợp đồng lao động ở lại cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc. Hiện nay đang tập trung vào các giải pháp sau: Trung tâm lao động ngoài nước đã gửi danh sách lao động sắp hết hạn hợp đồng lao động phải về nước trong năm 2012, tới tận xã phường, tới tất cả các tỉnh, thành phố. Trong đó đặc biệt là 10 địa phương có số lượng cao lao động cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc, có nhiều người lao động sắp hết hạn hợp đồng lao động phải về nước trong năm 2012 như: Hải Dương, Nghệ An, Hà Nội, Hà Tĩnh, Thanh Hóa, Nam Định, Thái Bình, Hưng Yên, Bắc Ninh, Bắc Giang và Phú Thọ.

Đồng thời thành lập tổ công tác để phối hợp với Cục quản lý lao động ngoài nước trực tiếp đến địa phương tổ chức tuyên truyền vận động người lao động ký cam kết động viên con em mình tự nguyện về nước đúng thời hạn sau khi hết hạn hợp đồng lao động. Thời gian tới Trung tâm lao động ngoài nước sẽ đăng tải danh sách những người lao động này trên trang thông tin điện tử của Trung tâm lao động ngoài nước của Cục Quản lý lao động ngoài nước và của Bộ Lao động thương binh và xã hội.

Thực hiện giải pháp ngăn ngừa người lao động bỏ trốn khi nhập cảnh và trong quá trình làm việc, từ quý 4 năm 2011 đến nay, Bộ Lao động Thương binh và xã hội đã thực hiện chỉ tuyển người lao động có nguyện vọng và nghề phù hợp. Đối với ngành ngư nghiệp chỉ tuyển người lao động có độ tuổi từ 25 - 39 đang sinh sống và có kinh nghiệm đánh bắt hải sản tại các xã, phường ven biển. Đối với ngành nông nghiệp chỉ tuyển người lao động làm nông nghiệp tại 62 huyện nghèo. Đối với những người lao động đạt yêu cầu, qua kỳ kiểm tra tiếng Hàn tháng 12/2011 đăng ký dự tuyển Bộ cũng đã yêu cầu triển khai ký cam kết 3 bên, gồm trung tâm lao động ngoài nước, người lao động và chính quyền địa phương.

Bộ Lao động thương binh xã hội tiếp tục tăng cường thông tin tuyên truyền vận động người lao động về nước ngay tại Hàn Quốc, phổ biến chính sách khuyến khích người lao động về nước đúng hạn. Tới đây chúng tôi sẽ cùng với các cơ quan chức năng kiến nghị hạn chế việc tiếp nhận đăng ký kiểm tra tiếng Hàn ở địa phương nào có nhiều lao động cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc. Đồng thời nghiên cứu trình cấp có thẩm quyền tăng mức phạt hành chính đối với người lao động hết hạn hợp đồng lao động không chịu về nước ở lại cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc. Thời gian tới sẽ bổ sung về việc ký quỹ bảo lãnh đối với người lao động đi làm việc tại Hàn Quốc.

PV: Trung tâm đã có các phương án tạo công ăn việc làm cho người lao động sau khi họ trở về nước?

Ông Lương Đức Long: Thời gian qua, Trung tâm lao động ngoài nước đã phối hợp với văn phòng HRD tại Việt Nam và trường dạy nghề Hyundai, Seoul Hàn Quốc tổ chức đào tạo khởi nghiệp, dạy nghề miễn phí cho lao động đã về nước đúng thời hạn, để hỗ trợ người lao động tìm việc làm sau khi về nước, trung tâm lao động ngoài nước đã trình bộ lao động thương binh và xã hội thành lập phòng hỗ trợ việc làm với nhiệm vụ chính là tư vấn, giới thiệu việc làm cho người lao động tại Hàn Quốc trở về với các doanh nghiệp Hàn Quốc đang đầu tư tại Việt Nam. Trung tâm lao động ngoài nước phối hợp với văn phòng HRD tại Việt Nam và trường Dạy nghề Hyundai, Seoul sẽ tổ chức hội chợ việc làm nhằm kết nối giữa người lao động với các doanh nghiệp Hàn Quốc. Trung tâm lao động ngoài nước đã phối hợp với HRD Hàn Quốc tổ chức 4 đợt kiểm tra tiếng Hàn trên máy tính cho những người lao động hết hạn hợp đồng lao động về nước đúng thời hạn, có nguyện vọng trở lại Hàn Quốc làm việc. Thông báo rộng rãi chính sách của Hàn Quốc tiếp nhận người lao động trung thành trở lại Hàn Quốc làm việc sau 3 tháng về nước mà không phải tham dự kiểm tra tiếng Hàn.

PV: Thưa ông, việc thị trường Hàn Quốc dừng hạn ngạch tuyển mới cũng là một bài học trong xuất khẩu lao động và giữ thị trường lao động không chỉ ở Hàn Quốc mà cả ở các nước khác. Vậy trong thời gian tới Trung tâm đề xuất biện pháp gì để phối hợp với ngành hữu quan nước bạn giải quyết tồn tại này?

Ông Lương Đức Long: Chúng tôi cũng đề nghị với cơ quan có thẩm quyền của Hàn Quốc thực hiện một số biện pháp: Một là: đề nghị các cơ quan chức năng của Hàn Quốc phối hợp chặt chẽ với phía Việt Nam, để thực hiện các biện pháp tăng cường quản lý lao động, đặc biệt lao động bất hợp pháp tại Hàn Quốc, cung cấp danh sách lao động chuẩn bị hết hạn hợp đồng lao động, danh sách lao động cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc để chúng tôi thông tin về các địa phương và gia đình người lao động.

Biện pháp thứ 2 là đẩy nhanh việc giới thiệu hồ sơ đăng ký dự tuyển của những người lao động hết hạn hợp đồng lao động về nước đúng thời hạn có nguyện vọng trở lại Hàn Quốc làm việc đã đạt yêu cẩu qua các đợt kiểm tra tiếng Hàn trên máy tính.

Biện pháp thứ 3 là thông tin tuyên truyền tới các chủ sử dụng lao động Hàn Quốc không tiếp nhận những người lao động cư trú bất hợp pháp và có biện pháp xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

PV: Xin cảm ơn ông!./.