Bài toán giáo viên tiếng Anh tiểu học: Lời giải không dễ
Đội ngũ giáo viên thiếu và yếu, chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra đối với Đề án Ngoại ngữ Quốc gia đến năm 2020.
Năm học tới (2011-2012), Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ triển khai mở rộng thí điểm dạy tiếng Anh 4 tiết 1 tuần đối với học sinh lớp 3. Tuy nhiên, qua thực tế đã thí điểm dạy tiếng Anh tiểu học trong năm học 2010-2011, vướng mắc nhất là đội ngũ giáo viên đang thiếu và yếu, chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra.
Năm học 2010-2011, 88 trường tiểu học của 18 tỉnh, thành phố được tiến hành thí điểm dạy tiếng Anh cho học sinh, chương trình này dự kiến sẽ được mở rộng thí điểm cho 20% số trường tiểu học trong năm học tới. Trong khi đó, các nhà nghiên cứu nhìn nhận, đội ngũ giáo viên tiếng Anh cho bậc tiểu học đang ở mức báo động cả về 2 trình độ: sư phạm và ngoại ngữ.
Qua dạy thí điểm, chỉ có 92/147 giáo viên tiếng Anh tiểu học có thể đạt chuẩn kiến thức đáp ứng chương trình giảng dạy. Và nếu triển khai dạy tiếng Anh 4 tiết 1 tuần cho tất cả học sinh lớp 3, sẽ cần tới khoảng 24.000 giáo viên, nhưng hiện chỉ có khoảng 4.000 giáo viên tham gia dạy tiếng Anh tự chọn bậc tiểu học trên toàn quốc.
 |
|
Điều quan trọng là để học sinh tiểu học yêu thích môn tiếng Anh |
Hiện nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo đang nghiên cứu xây dựng những tiêu chuẩn chung về năng lực cho giáo viên tiếng Anh. Giải pháp mà Bộ đề ra là xây dựng chương trình đào tạo lại cho giáo viên đang dạy tiếng Anh ở tiểu học và tập trung thu hút, đào tạo đúng chuẩn cho sinh viên trong các trường đại học, cao đẳng.
Do chưa có mã ngành đào tạo giáo viên tiếng Anh tiểu học, nên hiện đội ngũ giáo viên đang giảng dạy lấy từ nhiều nguồn khác nhau, chứ chưa được đào tạo chính quy. Ông Nguyễn Ngọc Hùng, Trưởng ban thường trực Đề án Ngoại ngữ Quốc gia cho biết: Bậc tiểu học có một yêu cầu riêng về phương pháp dạy học, nên chất lượng sẽ không tốt nếu giáo viên tiếng Anh lại không được đào tạo đúng bài bản.
Theo ông Hùng, đối với giáo viên tiểu học dạy tiếng Anh hiện nay, việc đào tạo lại phương pháp giảng dạy để thực hiện đúng chương trình mà Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành là một nhu cầu cấp bách để có thể thực hiện thành công Đề án này. Lứa tuổi tiểu học rất cần có phương pháp giảng dạy thích hợp, điều quan trọng là làm sao để các em thích học ngoại ngữ.
Nhiều người cho rằng, bên cạnh việc chưa có mã ngành đào tạo chính quy giáo viên tiểu học dạy tiếng Anh, thì sinh viên hiện nay chưa mặn mà nếu trở thành giáo viên tiếng Anh tiểu học, do lương không cao bằng các việc làm khác cần sử dụng ngoại ngữ.
Đề án “Dạy và học Ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008 – 2020” được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2008, nhưng lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo nhận định: đến nay vẫn đang trong quá trình khởi động.
Tiến sỹ Phan Văn Hòa, Hiệu trưởng Đại học Ngoại ngữ, Đại học Đà Nẵng cho rằng: Đích đến của Đề án Ngoại ngữ Quốc gia là quá lớn so với điều kiện thực tế. Đó là 100% học sinh lớp 3 được học tiếng Anh vào năm 2018 – 2019, và đến năm 2020, đa số thanh niên Việt Nam có thể sử dụng tiếng Anh thành thạo trong giao tiếp, nghiên cứu, học tập, hội nhập quốc tế. Vì vậy nếu không có giải pháp đồng bộ từ việc đào tạo đến đào tạo lại, xây dựng chương trình, cơ sở vật chất, thiết bị dạy học… thì khó có thể đạt được mục tiêu.
Tiến sỹ Phan Văn Hòa đề xuất: “Có nên để cho 1 giáo viên chỉ dạy tiếng Anh tiểu học như một bộ môn, tức là dạy lớp 3, lớp 4, lớp 5; hay 1 giáo viên dạy 1 lớp nhưng dạy một số môn khác thông qua tiếng Anh, tức là dạy toán hay dạy các môn khoa học thường thức thông qua tiếng Anh?”.
Sau gần 3 năm triển khai Đề án Ngoại ngữ Quốc gia đến năm 2020 – một đề án đã đón nhận sự ủng hộ của xã hội, thì những vướng mắc gặp phải nhiều nhất lại chính là bậc tiểu học. Mục đích để học sinh tiểu học yêu thích môn tiếng Anh và là cơ sở để học môn học này ở các cấp cao hơn, nhưng nếu không giải quyết tình trạng thiếu và yếu của giáo viên tiếng Anh tiểu học, thì Đề án sẽ khó thành công.
Các nhà quản lý và nghiên cứu của ngành giáo dục và đào tạo đã nhìn nhận lại và đang triển khai nhiều giải pháp khắc phục. Song, phải thừa nhận rằng, sẽ cần khá nhiều năm để đào tạo đủ và chuẩn đội ngũ này, mà thời gian đến năm 2020 của Đề án không phải là quá xa./.