Đến năm 2030, cả nước cần khoảng 9.000 giáo viên dạy tiếng dân tộc thiểu số

Ngày 22/9, Bộ GD-ĐT tổ chức hội thảo Đào tạo giáo viên tiếng dân tộc thiểu số đáp ứng yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông mới. Hội thảo được tổ chức theo hình thức trực tuyến với sự tham dự của đại diện 6 trường đại học, 14 Sở GD-ĐT.

Theo Bộ GD-ĐT, sau hơn 10 năm thực hiện Nghị định số 82/2010/NĐ-CP của Chính phủ, việc dạy và học tiếng nói, chữ viết của dân tộc thiểu số trong các cơ sở giáo dục phổ thông và trung tâm giáo dục thường xuyên đã được thực hiện khá tốt. Kết quả này là do các địa phương đã quan tâm phát triển, đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ giáo viên tiếng dân tộc thiểu số.

Tuy nhiên, hiện tại giáo viên dạy tiếng dân tộc thiểu số vẫn thiếu về số lượng, không đồng đều về chất lượng. Thống kê cho thấy, đến năm học 2020-2021, cả nước có 1026 giáo viên tiếng dân tộc thiểu số, chiếm 0,2% tổng số giáo viên các cấp học phổ thông. Giáo viên dạy tiếng dân tộc thiểu số có ở cả ba cấp học thuộc bậc học phổ thông, trong đó cấp Tiểu học chiếm gần 90% số giáo viên tiếng dân tộc thiểu số trong cả nước.

Đội ngũ giáo viên dạy tiếng dân tộc thiểu số nhìn chung trình độ còn thấp. Hiện nay chỉ có giáo viên tiếng Khmer được đánh giá là cơ bản đạt trình độ chuẩn đào tạo về chuyên môn tiếng dân tộc theo quy định. Giáo viên tiếng dân tộc thiểu số còn lại đều chưa có giáo viên đạt chuẩn đào tạo về tiếng dân tộc thiểu số. Một số giáo viên được đào tạo theo hệ 7+ hoặc 9+.

Bộ GD-ĐT cho biết, để nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên tiếng dân tộc thiểu số, các địa phương có giảng dạy tiếng dân tộc thiểu số đã tổ chức đào tạo bổ trợ kiến thức theo các mô hình khác nhau. Chủ yếu là đào tạo theo mô hình bổ trợ, bồi dưỡng kiến thức trên nền tảng giáo viên cấp tiểu học.

Theo đó, giáo viên tiểu học ngoài chuyên môn được đào tạo chính thức, giáo sinh được đào tạo bổ sung kiến thức, kỹ năng ngôn ngữ tiếng dân tộc thiểu số. Các hình thức đào tạo theo hướng bổ sung kiến thức, kỹ năng nên giáo viên được đào tạo không được cấp văn bằng.

Trong chương trình giáo dục phổ thông 2018, môn học tiếng dân tộc thiểu số là môn học tự chọn. Hiện nay, Bộ GD-ĐT đã ban hành 8 chương trình tiếng dân tộc thiểu số dạy học trong trường phổ thông và biên soạn 8 bộ sách giáo khoa để đưa vào dạy học trong nhà trường. Năm học 2022-2023, sẽ thực hiện dạy tiếng dân tộc thiểu số theo chương trình và sách giáo khoa tiếng dân tộc thiểu số mới.

Trên cơ sở quy mô dạy học tiếng dân tộc thiểu số của các địa phương với 8 thứ tiếng là Bahnar, Chăm, Khmer, Ê đê, Jrai, Mnông, Mông, Thái cần đáp ứng cho triển khai chương trình tiếng dân tộc thiểu số mới đến năm học 2024-2025 là khoảng gần 4.000 giáo viên, đến năm 2029-2030 là khoảng hơn 9.000 giáo viên.

Cả nước hiện chỉ có một trường đại học đào tạo giáo viên chính quy và cấp bằng chuẩn trình giáo viên tiếng dân tộc thiểu số là Trường Đại học Trà Vinh. Trao đổi tại hội thảo, các trường đại học cho rằng, để có thể đào tạo đội ngũ giáo viên đạt chuẩn, đáp ứng chương trình giáo dục phổ thông mới thì cần phải có cơ sở đào tạo đạt chuẩn. Tuy nhiên, đội ngũ giảng viên ngôn ngữ, văn hóa dân tộc thiểu số tại các trường đại học đều thiếu. Do đó, đây sẽ là vướng mắc cần tháo gỡ trong thời gian tới để giúp các trường đại học và các địa phương có thể thực hiện tốt nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng giáo viên tiếng dân tộc thiểu số./.