Giống ngô lai VN10: Một mùa ngô không có hạt ở Sa Pa

Những năm trước đây, vào thời điểm này, nông dân các xã vùng thấp của huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai đang rộn ràng thu hoạch vụ ngô. Nhưng năm nay, hàng nghìn nương ngô trên địa bàn đã quá thì nhưng hầu như không cho thu hoạch. Nhiều hộ dân thậm chí chẳng buồn thu hái, bỏ mặc cho trâu bò ăn vì lý do… ngô chỉ có lõi mà không có hạt.

Nương ngô nhà bà Lù Thị Út (Bản Hồ - Sa Pa) không được thu vì bắp không có hạt.

Đã quá thời hạn thu hoạch nhưng nương ngô nhà bà Lù Thị Út ở thôn Bản Dền, xã Bản Hồ, huyện Sa Pa, tỉnh lào Cai vẫn bỏ không. Trên cả một vạt nương lớn, cây nào cây ấy cao quá đầu người, vẫn còn nguyên bắp. Chỉ có điều khi bóc ra thì tất cả bắp đều lép kẹp, bên trong trơ nguyên những lõi, không thấy hạt đâu. 

Vừa rồi, vợ chồng bà Út mót cả nương được dăm bao nhưng cũng toàn là ngô xấu, bắp thì chỉ hơn ngón tay, bắp thì nham nhở, lưa thưa hạt như bị chuột gặm… Năm trước gieo 8 kg giống thu về 3 tấn, năm nay từ đầu vụ tới giờ, tổng số nhà bà mới thu được hơn 2 tạ ngô, còn lại chẳng buồn thu tiếp,  vì càng bẻ ngô thì càng thất vọng. 

Bà Út xót xa nói: “Vụ ngô năm nay bên khuyến nông họ cho cái giống. Xung quanh làng tất cả đều trồng thì nhà nào cũng không năng suất, các bắp ngô bị hỏng hết không có hạt, chỉ đi mót được một ít đem về, còn lại nhiều lắm ở trên cây nhưng vì bắp không có hạt nên bỏ lại nương không lấy về”.

Không chỉ riêng nhà bà Út, hàng trăm nương ngô của những hộ dân khác trong xã cũng rơi vào tình cảnh tương tự. Được biết, giống ngô bà con đem gieo trồng là giống ngô lai VN10 do huyện Sa Pa cấp, lấy từ nguồn dự trữ Nhà nước. 

Theo ông Vàng Văn Vững, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Bản Hồ, huyện Sa Pa, đây là năm đầu tiên bà con trong xã được cấp giống ngô lai này. Gần 600kg ngô giống phát cho hơn 500 hộ dân trong toàn xã trồng vụ thu đông vừa qua đều bị thiệt hại. Số ít hộ dân trồng giống khác, thậm chí còn trồng xen với giống ngô trên thì vẫn cho thu hoạch bình thường.

“Qua kiểm tra đánh giá thực tế toàn xã bị thiệt hại 30ha, trong đó 15ha mất trắng, 15ha còn lại thiệt hại khoảng 70%. Xã cũng đã có biên bản, báo cáo kiến nghị đề xuất với huyện để tới đây có giải pháp, xem xét hỗ trợ cho bà con mất mùa vừa rồi”.

Trao đổi với phóng viên liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Tiến Thành, Trưởng phòng Kinh tế huyện Sa Pa cho biết: Giống ngô lai VN10 của huyện năm nay được cấp hồi đầu tháng 6, với tổng số là 5 tấn từ nguồn dự trữ Nhà nước. Sau khi nhận về đã phát cho 10 xã trong toàn huyện để trồng vụ thu đông. Qua theo dõi, năm nay thời tiết Sa Pa khá thuận lợi, ban đầu mới gieo trồng, cây con lên rất nhanh và mập mạp. Tuy nhiên, khi thu hoạch, các xã báo cáo lên thì kết quả hoàn toàn ngược lại với những gì mong muốn. Hiện nay, trong tổng số 10 xã sử dụng giống ngô lai VN10 thì mới có 2 xã Bản Hồ và Thanh Phú vừa thu hoạch xong, 8 xã còn lại chưa thu hoặc đang thu nên chưa thể thống kê cụ thể được thiệt hại.

Ngô mót được về đa phần cũng đều là bắp xấu.

“Vì bây giờ đang trong thời vụ thu hoạch nên đối với các xã cũng chưa có đánh giá thật chính xác. Trước mắt chúng tôi sẽ tiến hành kiểm tra ở các xã và sẽ đánh giá cụ thể năng suất, sản lượng. Sau đó chúng tôi sẽ có đề xuất lại với Sở NN-PTNT, UBND huyện để có chính sách hỗ trợ thiệt hại cho bà con”.

Người dân Sa Pa nghẹn lòng khi nhìn những bắp ngô lép kẹp. Công sức họ bỏ ra cả vụ, bây giờ lại hóa công không. Bà con sẽ lấy gì trang trải cho cuộc sống sinh hoạt hàng ngày khi nương ngô là nguồn thu nhập chính của các nông hộ nơi đây./.