Không thể tùy tiện bổ nhiệm chức danh Giáo sư, Phó Giáo sư

Đó là ý kiến của nhiều chuyên gia giáo dục trước việc Trường Đại học Tôn Đức Thắng đang triển khai thực hiện việc phong Giáo sư, Phó Giáo sư cho cán bộ, giảng viên, nhà khoa học trong và ngoài nhà trường.

Theo các chuyên gia, tại Việt Nam, Giáo sư, Phó Giáo sư là một chức danh nghiêm túc và vinh dự, là sự công nhận của Nhà nước đối với các Nhà khoa học. Hội đồng chức danh Giáo sư Nhà nước là đơn vị quyết định công nhận học hàm Giáo sư, Phó Giáo sư với các tiêu chí được quy định chặt chẽ theo Luật Giáo dục. Vì vậy, các trường có quyền tự chủ cũng không thể tùy tiện bổ nhiệm các chức danh này cho giảng viên mà phải đảm bảo quy định, đảm bảo mặt bằng chất lượng quốc gia.

Phong Hàm Giáo sư, Phó Giáo sư phải tuân thủ theo quy định của Nhà Nước.

Giáo sư – Tiến sỹ Phạm Tất Dong, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Khuyến học Việt Nam nói: Tôi nghĩ rằng chức danh Giáo sư, Phó Giáo sư là quy định của Nhà nước và phải đạt những chuẩn nào đó mới được Nhà nước công nhận. Đây là chức danh cao theo khoa học do vậy không thể tùy tiện nói rằng mình ở một trường, mình thí nghiệm được chuyện này đâu. Trường Đại học Tôn Đức Thắng cho rằng trong tự chủ thì thí nghiệm thử xem phong để giải quyết vấn đề gì đấy cho cán bộ thì tôi nghĩ giải quyết chính sách cho cán bộ thì phải theo đường khác chứ không thể tự nhiên lại phong chức danh của Nhà nước được. Làm thế là sai luật”.

Phó Giáo sư- Tiến sỹ Văn Như Cương, Chủ tịch Hội đồng quản trị trường THPT Lương Thế Vinh (Hà Nội) cho rằng, Nhà nước đã có quy định về công nhận chức danh Giáo sư, Phó Giáo sư thì các trường không thể tùy tiện áp dụng thông lệ quốc tế để bổ nhiệm các chức danh này. Việc làm của Trường Đại học Tôn Đức Thắng là đánh đồng ý nghĩa của từ “Giáo sư”, “Phó Giáo sư” ở nước ngoài với Việt Nam trong khi việc phong hàm chức danh này ở Việt Nam rất khác so với thế giới.

Rõ ràng những giảng viên của Đại học Tôn Đức Thắng nếu mang ra Hội đồng giáo sư Nhà nước sẽ không được công nhận: “Quyền tự chủ của trường đại học có thể làm những việc gì mà nhà nước không cấm. Nhưng khi nói theo thông lệ quốc tế thì bỏ cái thông lệ Việt Nam đi đâu. Phong Phó Giáo sư, Giáo sư của trường Tôn Đức Thắng thì cái đó có quyền nhưng đừng có đánh lẫn lộn Giáo sư của trường với Giáo sư của nhà nước. Anh có quyền trong quyền hạn tự chủ của mình để sắp xếp cán bộ, anh có thể phong danh hiệu này, danh hiệu kia, nhưng đừng lấy danh hiệu của nhà nước mà phong tặng. Những cái đó nhầm lẫn rất đáng tiếc”.

Theo Giáo sư- Tiến sỹ Đặng Ứng Vận, Hiệu trưởng Trường Đại học Hòa Bình, việc phong hàm Giáo sư, Phó Giáo sư phải được thực hiện theo quy định chung chứ không thể để một trường nào đó tự bổ nhiệm vì sẽ dẫn đến tình trạng loạn chức danh: “Nếu như chúng ta xem như một học hàm, có một tiêu chuẩn nào đấy để trên cơ sở đó chúng ta công nhận thì Nhà nước cũng đã có giải pháp cho các trường rồi. Bây giờ nếu trường đặt ra thì sẽ không có chuẩn, mỗi trường theo một chuẩn riêng và theo tôi cái đó tạo nên sự lộn xộn trong xã hội về danh hiệu Giáo sư. Và tôi nghĩ ở một chừng mực nào đó thì lúc đó thì giáo sư người ta chỉ hiểu là một người giảng dạy ở bậc đại học. Bây giờ một trường mà đứng ra làm công việc phong Giáo sư cho trường mình thì nó lạc lõng và đồng thời tạo ra sự không nhất quán trong hệ thống giáo dục của Nhà nước”.

Cũng theo các chuyên gia, đối với các trường đại học trên thế giới, việc bổ nhiệm chức danh Giáo sư, Phó Giáo sư chỉ là vị trí công tác và được công nhận trong nội bộ trường. Còn tại Việt Nam, chức danh này có giá trị ở tất cả các trường và mang ý nghĩa học hàm, là sự công nhận của Nhà nước đối với nhà khoa học. Vì vậy, việc bổ nhiệm cần phải tuân thủ theo quy định của Việt Nam./.