Những gương mặt ấn tượng của giáo dục Việt Nam 2022
VOV.VN - Năm 2022, các trường đại học, nhà khoa học, học sinh liên tục xuất hiện trong bảng xếp hạng quốc tế.
Điểm tuyệt đối Olympic quốc tế
Khi nhận được kết quả đạt 42/42 điểm - top những thí sinh điểm số cao nhất thế giới, giành huy chương vàng, em thở phào vì bài thi không sai sót, quan trọng là không phụ sự kỳ vọng của thầy cô, bố mẹ và các bạn đội tuyển", Ngô Quý Đăng, học sinh lớp 12, trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên nói.
Quý Đăng là một trong hai thí sinh giành huy chương vàng Olympic Toán năm nay. "Em chưa bao giờ nghĩ bản thân có thể đạt được điểm thi cao nhất trong 6 bạn cùng đội tuyển", nam sinh nói. Kỳ thi Olympic Toán quốc tế năm nay tổng 589 thí sinh đến từ 104 đội tuyển các nước dự thi. Trong đó, 9 thí sinh đạt điểm tuyệt đối 42/42 gồm 6 thí sinh Trung Quốc, Nga và Nhật mỗi nước một người và một thí sinh Việt Nam.
Cách đây 2 năm, Đăng từng là thí sinh nhỏ tuổi nhất tham dự kỳ thi và giành được huy chương vàng Olympic Toán quốc tế với 36/42 điểm - đứng thứ 4 thế giới. Do đó, năm nay trước khi lên đường sang Na Uy thi đấu, em thầm hy vọng sẽ phá được kỷ lục do chính mình xác lập năm 2020. Em bước vào kỳ thi với tâm thế thoải mái, thi để chứng minh tài trí Việt với bạn bè quốc tế, không đi thi để cạnh tranh huy chương và "vượt lên chính mình".
Để chuẩn bị tốt cho kỳ thi Olympic Toán năm nay, Đăng luôn phải chạy đua với thời gian và kiến thức. Ngoài những giờ học trên lớp, em tự học trong sách vở, trên mạng, tự mình đi tìm lời giải.
Tháng 12, Đăng được Chủ tịch nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhì vì những thành tích học tập xuất sắc năm 2022. Đây là lần thứ 2, cậu nhận được huân chương này.
Nữ nhà khoa học tầm ảnh hưởng nhất thế giới
Trong danh sách 100.000 nhà khoa học có tầm ảnh hưởng nhất năm 2022 được Nhà xuất bản Elsevier công bố, Lê Thái Hà (34 tuổi) là nhà khoa học nữ duy nhất của Việt Nam được xướng tên - xếp thứ hạng 49.666.
Tiến sỹ Hà hiện là Giám đốc điều hành của Giải thưởng VinFuture, Quỹ VinFuture. Trước đó, chị từng là Giám đốc Nghiên cứu và giảng viên cao cấp của trường Quản lý và chính sách công Fulbright, trường Đại học Fulbright Việt Nam.
Chị có bằng cử nhân (Honours Degree) và tiến sỹ kinh tế tại Đại học Công nghệ Nanyang (NTU), Singapore. Đặc biệt, năm 24 tuổi, chị đã hoàn thành chương trình nghiên cứu sinh tiến sỹ chỉ trong vòng 2 năm, với điểm PhD CGPA là 4.92/5 (cao nhất khóa). Đây là điều chưa từng xảy ra tại Đại học Công nghệ Nanyang.
Tính đến thời điểm hiện nay, tiến sĩ Hà công bố tổng cộng gần 70 bài báo nghiên cứu khoa học trên khắp các tạp chí học thuật quốc tế uy tín.
Theo bảng xếp hạng, Việt Nam có 158 cá nhân đang công tác tại các trường đại học, trong đó 35 người là nhà khoa học gốc Việt. So với năm 2021, danh sách này tăng thêm 6 người.
Trong top 10.000 nhà khoa học hàng đầu thế giới, Việt Nam chỉ có 2 người gồm: PGS.TS Lê Hoàng Sơn và GS.TSKH Nguyễn Đình Đức (Đại học Quốc gia Hà Nội). Hai người này đều lọt vào top 4 năm liên tiếp 2019, 2020, 2021 và 2022.
Thắng 7 kiện tướng, đại kiện tướng Cờ vua
Ở giải Vô địch Cờ vua xuất sắc quốc gia năm 2022, Nguyễn Hồng Nhung (lớp 11 chuyên Toán 2, trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam) giành huy chương vàng nội dung Cờ siêu chớp. Chức vô địch quốc gia của Hồng Nhung có thể nói là chuyện hiếm ở Việt Nam. Ở nội dung cờ siêu chớp, mỗi bên chỉ có một phút suy nghĩ và sau mỗi nước đi được cộng thêm 2 giây.
Tại giải đấu này Hồng Nhung giành 8,5/9 điểm, cao hơn người về nhì tới 1,5 điểm - tức vô địch quốc gia trước hẳn một vòng đấu. "Em thắng 5 kiện tướng nữ của Liên đoàn Cờ vua thế giới và 2 đại kiện tướng nữ quốc tế", nữ sinh nói.
Hồng Nhung sở hữu 1 huy chương vàng vô địch thế giới U16 nữ ở cúp Cờ vua trẻ thế giới 2021, huy chương bạc U16 nữ ở siêu cúp Cờ vua trẻ thế giới và khoảng gần 10 huy chương quốc gia giải trẻ. Không chỉ giỏi chơi cờ, Hồng Nhung khiến nhiều người nể phục bởi kết quả học tập xuất sắc. Em từng là học sinh giỏi của khối THCS của trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam.
Ấn tượng hơn, ở kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm 2021, Hồng Nhung từng “lập kỷ lục” thi đỗ cả 3 khối chuyên Toán, chuyên Văn và chuyên tiếng Anh. Thành tích học trên lớp của Hồng Nhung cũng đáng nể khi thuộc top 2 của lớp chuyên Toán 2 với điểm trung bình cả năm lớp 10 đạt 9,5.
Quán quân Olympia 2022
Đường lên đỉnh Olympia năm thứ 22 khép lại với chiến thắng thuộc về thí sinh duy nhất không học trường chuyên - Đặng Lê Nguyên Vũ (trường THPT Bắc Duyên Hà, tỉnh Thái Bình).
Nguyên Vũ chia sẻ việc em là người đầu tiên mang điểm cầu về cho tỉnh Thái Bình và cũng là người vô địch Đường lên đỉnh Olympia năm thứ 22 như cánh cửa mới, khởi đầu mới cho học sinh trong tỉnh tự tin đến với cuộc thi này. Em cũng muốn truyền động lực cho những thí sinh không phải là học sinh trường chuyên.
Là thí sinh duy nhất không học trường THPT chuyên, em có lợi thế nhất định vì thời gian học trải đều các môn và nhiều lĩnh vực khác nhau. "Em luôn chơi Olympia với tâm thế thoải mái nhất. Đây cũng là thông điệp em muốn gửi đến các thí sinh Olympia và học sinh các trường không chuyên", Vũ bày tỏ.
Chia sẻ về giải thưởng, Nguyên Vũ nói: "Olympia không chỉ là ước mơ của em mà còn của hàng triệu học sinh Việt Nam. Dù vậy, em sẽ không ngủ quên trên chiến thắng, vì cuộc đời còn dài và vẫn còn nhiều đỉnh cao cần chinh phục".
Thủ khoa thành thạo 4 thứ tiếng
Dương Kiến Khải là thủ khoa hệ chuyên lớp 10 ở TP.HCM với điểm 10 tuyệt đối 3 môn Toán, Anh, Tin học chuyên và thành thạo 4 thứ tiếng (Anh, Trung, Đức, Việt).
Hồi đầu tháng 6/2022, trong kỳ thi tuyển sinh lớp 10 của trường Phổ thông Năng khiếu, Đại học Quốc gia TP.HCM cậu cũng đạt được điểm tuyệt đối môn chuyên Tin, Toán 9,8; Văn 7,25 và tiếng Anh 9,6. Với tổng điểm 46,65 (môn chuyên nhân đôi), Khải là thủ khoa đầu vào với điểm số cao nhất trong lịch sử thành lập trường.
Hai lần giành được thủ khoa trong kỳ thi vào lớp 10, nhưng Khải khá khiêm tốn: "Bản thân em chủ yếu học các kiến thức trong sách giáo khoa. Thời gian rảnh em cũng tìm đọc thêm một số sách nâng cao và tập trung luyện giải đề".
Ngoài học giỏi, đam mê cờ vua, Khải cũng đạt thành thích rất cao về ngoại ngữ. Cậu thành thạo 4 thứ tiếng, gồm: tiếng Trung, Việt, Anh, Đức đều nhờ vào việc tự học. Năm học 2020 - 2021, cậu đoạt giải nhì học sinh giỏi tiếng Anh cấp thành phố.
"Ba mẹ luôn tin tưởng vào kết quả học nên thường để em tự giác học và tự sắp xếp mọi việc. Mọi quyết định em đều đưa ra bàn bạc, tham khảo ý kiến của gia đình trước khi thực hiện", nam sinh chia sẻ bí kíp để trở thành học sinh xuất sắc 8 kỳ liên tiếp điểm trung bình học tập tuyệt đối 10 phẩy.
Thủ khoa 3 điểm 10
Tại thi tốt nghiệp THPT 2022, nam sinh Nguyễn Ngọc Lễ, trường THPT Quốc Oai (Hà Nội) là thủ khoa duy nhất của cả nước đạt 3 điểm 10 tuyệt đối xét theo tổ hợp A00 (Toán, Lý, Hóa). Điểm các môn thi khác rất cao, bài thi khoa học tự nhiên đạt 8,92, tiếng Anh đạt 8 điểm.
Thầy Nguyễn Minh Châu, Hiệu trưởng trường THPT Quốc Oai cho biết, nhà trường rất vui nhưng không quá bất ngờ với thành tích mà em đạt được. Lễ có học lực rất tốt, tố chất đặc biệt và đam mê với 3 môn Toán, Lý, Hóa. Trong nhiều năm liền, Lễ luôn đạt điểm cao trong quá trình học tập cùng các kỳ thi.
Lễ từng đoạt giải nhất học sinh giỏi môn Toán cấp thành phố với 19,5/20 điểm và điểm thi thử cũng đạt 30/30. Ngoài ra, em còn là học sinh tiêu biểu Thủ đô năm 2022. Bên cạnh đó, thầy Châu cũng thông tin thêm Ngọc Lễ có một điểm rất đặc biệt là từ trước đến nay, em chưa từng sử dụng điện thoại di động cá nhân.
Nam sinh đang học ngành Kỹ thuật máy tính của Đại học Bách khoa Hà Nội.
Cứu người thoát nạn
Cuối năm 2022, học sinh Hoàng Mạnh Chiến, lớp 7A2, trường THCS Cẩm Thịnh, TP. Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh được Chủ tịch nước gửi thư khen và Bộ trưởng GD&ĐT tặng bằng khen vì hành động dũng cảm cứu người thoát khỏi đường ray khi tàu hoả đang phi tới.
Tối 26/11, phát hiện người đàn ông bất động trên đường ray, bị xe máy đè lên trong khi đoàn tàu chở than hướng từ Cẩm Phả về Cửa Ông đang tới gần, Chiến dùng hết sức kéo nạn nhân ra ngoài.
Nam sinh cho biết thêm, khoảng cách từ đầu tàu đến vị trí nạn nhân chỉ khoảng chục mét, tàu chạy không quá nhanh nhưng người đàn ông có thân hình to lớn, kèm chiếc xe máy đang đè lên khiến em phải cố sức nhiều lần mới kéo được. Chưa đầy một phút sau, đoàn tàu qua.
Người được Chiến cứu sống là ông Nguyễn Thanh Vót, cũng ở khu 7B, phường Cẩm Thịnh, khi lúc đi xe máy qua đoạn cắt ngang đường sắt của khu 3, tổ 7B không may bị ngã và bất tỉnh. Nạn nhân bị xây xước nhẹ, hiện sức khỏe ổn định.
Hành động dũng cảm của Chiến nhận được nhiều lời khen ngợi và chia sẻ câu chuyện như một tấm gương người tốt việc tốt năm 2022./.