Nỗi ám ảnh về “làng ung thư”
Đến nay, nguyên nhân gây ra căn bệnh quái ác này vẫn chưa được làm rõ.
Trong vòng 5 năm trở lại đây, số người chết vì bệnh ung thư ở 3 thôn: Khai Tiến, Lam Giang và Trung Đức thuộc xã Võ Liệt (Thanh Chương, Nghệ An) chiếm tới 37,8% trong tổng số người chết của 3 thôn. Với tỷ lệ người chết vì ung thư cao bất thường, những thôn làng này đã bị mệnh danh là “làng ung thư” trong nỗi bàng hoàng, lo sợ của người dân.
Tỷ lệ mắc bệnh tăng cao
Trong vòng 5 năm trở lại đây, làng Khai Tiến có tới 11/24 người chết vì bệnh ung thư
Thôn Khai Tiến nằm dọc theo con đường nhựa chạy song song với dòng sông Lam. Nếu nhìn vào cảnh trí một làng quê ven sông, phía xa xa thấp thoáng những bóng núi ẩn hiện trong sắc nắng vàng thì không khác gì một bức tranh hoàn mỹ. Nhưng bên trong sự bình yên, đẹp đẽ của vùng quê ấy là nỗi lo sợ về căn bệnh ung thư.
Ở ngôi làng chỉ có 134 hộ dân với gần 600 nhân khẩu mà trong vòng 5 năm trở lại đây đã có tới 11/24 người chết vì căn bệnh ung thư. Vậy nên, ai nấy trong làng đều bàng hoàng, lo lắng.
Ông Nguyễn Hững Thắng, Trưởng thôn Khai Tiến cho hay: Trong số 11 người ở thôn chết vì ung thư, có trường hợp “chết đôi” do ung thư như cha con ông Nguyễn Văn Tỵ, có trường hợp chết vì ung thư khi mới 19 tuổi.
Hồi tháng 7 vừa qua, ông Lê Văn Bình chết vì căn bệnh ung thư thanh quản, gánh nặng gia đình với 4 đứa con đang ăn học đổ hết lên đôi vai người vợ. Khi chúng tôi tìm đến nhà ông, căn nhà cấp 4 tuềnh toàng khóa cửa im ỉm. Hàng xóm cho biết, bà Nguyễn Thị Lan, vợ ông Bình đang trồng ngô ngoài bãi. Chờ mãi mới thấy bà Lan tấp tểnh vác cuốc, cắp chậu thau bước vội về nhà.
“Nhà có 6 khẩu, nhưng chỉ 5 người có ruộng, được gần 5 sào nên phải tranh thủ đi trồng thêm ngô ngoài bãi, mỗi khẩu cũng chỉ được hơn chục hàng ngô” - bà Lan mở đầu câu chuyện.
Theo bà Lan, chồng bà bị yếu từ 10 năm trước, không giúp được mấy việc trong nhà, nhưng vẫn là “trụ cột”, niềm an ủi lớn cho cả nhà. Lần lượt 3 đứa con đều đỗ đại học ở Hà Nội, Vinh và TP HCM. Do nhà nghèo, lại đang vay ngân hàng trên dưới 100 triệu đồng nên dù chân bị khập khiễng, giọng nói bị khàn, nhưng ông Bình vẫn cố chịu, không đi khám, chữa trị. Thế rồi, khi những cơn đau quá sức chịu đựng của ông, các con mới đưa ông xuống huyện, tỉnh khám. Rồi chưa yên tâm với kết quả, họ lại đưa bố ra Hà Nội khám. Bác sỹ kết luận ông Bình bị ung thư thanh quản.
Thấp thỏm âu lo
Theo ông Nguyễn Cảnh Quang, Trạm trưởng y tế xã Võ Liệt: Những căn bệnh ung thư mà người dân nơi đây mắc phải là: ung thư thanh quản, phổi, vòm họng, dạ dày, máu, xương… Theo ông Quang, người chết vì ung thư đang có xu hướng tăng dần và “trẻ hóa” qua từng năm. Đáng lưu ý, tác nhân gây ung thư đến nay vẫn chưa được làm rõ, không biết do nguồn nước hay môi trường sống nên bà con hết sức lo lắng và hoang mang.
Theo phản ánh của người dân, các căn bệnh ung thư phát triển mạnh ở làng từ khi bắt đầu có giếng khoan. Trước đây dùng nước giếng khơi ăn, uống thấy hơi lợm nên người dân cứ ra sông gánh nước về ăn, sau này có giếng khoan họ dùng than hoa, cát để lọc nước. Gần 10 năm trở lại đây, người dân ở 3 thôn Trung Đức, Khai Tiến và Lam Giang (xã Võ Liệt) vẫn sử dụng nước giếng khoan bị nhiễm phèn quá nặng. Nhiều hộ gia đình xây đến ba, bốn bể lọc bằng cát, đá và than nhưng nước lọc ra vẫn có màu vàng đục, đặc quánh. “Không biết nguồn nước này có “sạch” hay không nhưng vì không có nước sử dụng nên chúng tôi vẫn phải dùng", ông Nguyễn Hữu Thắng, Trưởng thôn Khai Tiến bức xúc.
Theo đánh giá bước đầu của Trung tâm y tế huyện Thanh Chương, nước mà các hộ dân dùng có nguồn gốc từ rừng sâu, có mùi tanh của sắt; 80% số hộ lọc xong nước trong, không vị, mùi sau 24 giờ; 20% số hộ lọc xong vẫn còn cặn nhẹ, để 24 giờ hết mùi tanh, có váng nước vàng nhạt. Như vậy, nguồn nước được nêu ra như là tác nhân gây bệnh cho người dân nhiều nhất. Thế nhưng, đến nay, vẫn chưa có kết quả xét nghiệm chính xác nào được công bố cho người dân biết. Trung tâm y tế huyện Thanh Chương đã đề nghị huyện, tỉnh cho xây dựng nhà máy nước, cung cấp nước sạch cho các thôn có nhiều người chết vì ung thư./.