"Phải thiết kế lại cho gọn chính sách về trợ giúp xã hội"

Việt Nam hiện có khoảng 2.600.000 đối tượng được hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng và số người có hoàn cảnh khó khăn ngày càng tăng, hiện chiếm khoảng 28% dân số. Thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chính sách chăm lo cho nhóm đối tượng này, tuy nhiên khi áp dụng chính sách vào thực tế còn nảy sinh những bất cập nên hiệu quả công tác trợ giúp xã hội chưa được như mong muốn.

Phóng viên VOV có cuộc phỏng vấn Thứ trưởng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội Nguyễn Trọng Đàm về nội dung này.

Thứ trưởng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội Nguyễn Trọng Đàm

PV: Thưa ông, ông đánh giá như thế nào về công tác trợ giúp xã hội tại Việt Nam hiện nay?

Thứ trưởng Nguyễn Trọng Đàm: Các lĩnh vực bảo trợ xã hội ngày càng có nhiều chính sách hơn, diện bao phủ rộng hơn. Số đối tượng thụ hưởng ngày càng nhiều hơn như: Chính sách đối với người cao tuổi, người khuyết tật và trẻ mồ côi. Chúng ta đã mở rộng đối tượng từ khoảng 700.000 người năm 2008 đến nay mở rộng thành 2.600.000 người. Mức trợ cấp cũng được nâng lên từ 80.000 đến 120.000, rồi 180.000, bây giờ chuẩn bị nâng lên mức 270.000.

Chúng ta phấn đấu cải thiện từng bước cho những đối tượng yếu thế. Cùng với đó thì đầu tư của nhà nước về nâng cao chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng người già cả, cô đơn, trẻ em mồ côi mà không có điều kiện chăm sóc tại cộng đồng cũng ngày càng nhiều hơn.

Về giảm nghèo, chúng ta thực hiện đồng bộ nhiều chính sách bao gồm cả hỗ trợ cho người nghèo phát triển sản xuất, tạo việc làm, tăng thu nhập, tiếp cận các dịch vụ cơ bản như giáo dục, y tế, nhà ở, nước sạch, vệ sinh, thông tin.

PV: Nguồn lực đầu tư cho hệ thống này không phải là ít, tuy nhiên công việc trợ giúp xã hội của chúng ta thời gian qua thực sự chưa được như mong muốn. Vậy theo ông đâu là nguyên nhân?

Thứ trưởng Nguyễn Trọng Đàm: Hiện nay có quá nhiều chính sách và do quá nhiều các cơ quan, Bộ ngành chức năng quản lý thực hiện. Chính vì vậy mà có hiện tượng chồng chéo, nguồn lực bị dàn trải, hiệu quả thấp.

Có quá nhiều chính sách nhưng chúng ta vẫn còn bỏ sót, chưa bao phủ hết đối tượng, phạm vi một số chính sách đối tượng còn hẹp và mức hỗ trợ còn thấp nên hiệu quả cải thiện đời sống còn hạn chế.

Nguyên nhân có nhiều nhưng cái chính là nhiều chính sách ban hành, sau khi đánh giá kiểm điểm thấy lại cần phải bổ sung, sửa đổi, tăng thêm đối tượng và cứ mỗi một lần như thế lại ban hành thêm chính sách.

Thứ hai là do sự phối hợp giữa các bộ, ngành chưa được như mong muốn nên vẫn còn tình trạng cục bộ, ngành nào biết ngành đấy nên chính sách bị trùng lặp, chồng chéo. Mỗi chính sách một cơ chế, một quy trình, một thủ tục khác nhau, làm cho người dân thực hiện cũng rất phức tạp.

PV: Trong điều kiện nguồn lực Việt Nam còn hạn hẹp như hiện nay, chính sách thì nhiều, vậy làm sao để mục tiêu chúng ta đưa ra thực sự hiệu quả, thưa ông?

Thứ trưởng Nguyễn Trọng Đàm: Trước hết chúng ta phải thiết kế lại cho gọn chính sách về trợ giúp xã hội.

Thứ 2, phải tiến hành xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về đối tượng an sinh xã hội để chia sẻ thông tin, theo dõi, giám sát, đánh giá và hoạch định chính sách thật sát, phối hợp được các ngành, lĩnh vực khác nhau trong xây dựng chính sách.

Thứ 3, là thực hiện hệ thống quản lý hiện đại. Thứ 4, là tách việc chi trả cho đối tượng thành một cơ quan độc lập, để giảm tải cho các cơ quan quản lý hành chính nhà nước có thời giam nghiên cứu, giám sát, đánh giá chính sách.

Cơ chế này cũng là cơ chế giám sát lẫn nhau để đảm bảo thực hiện các chính sách xuống tận các đối tượng kịp thời, đúng và đủ

PV: Vâng, xin cảm ơn ông./.