Quy hoạch Thủ đô xoay quanh 5 trụ cột phát triển

Hội thảo khoa học “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn trong xây dựng và thực hiện Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050” do Thành ủy Hà Nội phối hợp với Tạp chí Cộng sản được tổ chức sáng nay (21/11) tại Hà Nội. Tham dự hội thảo có 250 đại biểu là lãnh đạo các cơ quan ban ngành cùng các chuyên gia, nhà khoa học và đại diện các doanh nghiệp…

Hội thảo được tổ chức nhằm khẳng định ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác lập Quy hoạch Thủ đô; làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn trong xây dựng và thực hiện Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 phù hợp với các định hướng quan trọng theo Nghị quyết số 15-NQ/TƯ, ngày 5-5-2022, của Bộ Chính trị khóa XIII về “Phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”.

Hội thảo tập trung thảo luận 2 nhóm vấn đề. Nhóm 1: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về lập Quy hoạch Thủ đô thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Nhóm 2: Thực tiễn xây dựng và thực hiện quy hoạch các ngành và quận, huyện thành phố Hà Nội để sử dụng hiệu quả các nguồn lực thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Phát biểu đề dẫn Hội thảo, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Hà Minh Hải cho biết, Thành phố Hà Nội tổ chức lập Quy hoạch Thủ đô thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, là một trong những nội dung quan trọng để triển khai thực hiện Nghị quyết số 15 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Trên cơ sở đề cương định hướng được Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố thông qua, Dự thảo Quy hoạch Thủ đô Hà Nội được xây dựng với mục tiêu xuyên suốt đó là văn hoá và con người vừa là nền tảng, nguồn lực, động lực phát triển Thủ đô.

Quy hoạch Thủ đô xoay quanh 5 trụ cột phát triển

Dự thảo Báo cáo tổng hợp Quy hoạch Thủ đô Hà Nội được gửi xin ý kiến gồm 1.200 trang được tích hợp từ 39 nội dung đề xuất của các ngành, lĩnh vực, 30 nội dung đề xuất của các quận, huyện, thị xã kèm theo hệ thống sơ đồ, bản đồ được số hoá với 5 quan điểm phát triển, 8 nhiệm vụ trọng tâm, 3 đột phá chiến lược và 2 ưu tiên thực hiện (vấn đề xử lý ô nhiễm môi trường và  cải tạo, chỉnh sang, tái thiết đô thị…).

Thủ đô Hà Nội được nghiên cứu tổ chức thành 5 vùng phát triển kinh tế - xã hội, 5 không gian chú trọng phát triển (không gian văn hoá, không gian xây dựng, không gian ngầm, không gian xanh, không gian số); các định hướng quy hoạch các ngành, lĩnh vực, địa bàn được tập trung theo 5 tuyến hành lang và vành đai kinh tế, gắn với 5 trục phát triển, cùng với hệ thống hạ tầng giao thông đồng bộ (hệ thống đường vành đai và đường sắt đô thị; các trục cao tốc); đồng thời nghiên cứu hình thành 2 thành phố trực thuộc Thủ đô, tạo nên hình ảnh Thủ đô Văn hiến – Văn minh - Hiện đại - Kết nối toàn cầu với những đặc trưng về kinh tế, xã hội phát triển, văn hoá, đặc sắc, có bản sắc riêng, môi trường xanh, trong lành, người dân được thụ hưởng cuộc sống có chất lượng tốt.

Các nội dung phương án quy hoạch Thủ đô tập trung xoay quanh 5 trụ cột phát triển: Văn hoá, con người và di sản nghìn năm văn hiến; Phát triển kinh tế xanh, kinh tế số; Hạ tầng kết nối đồng bộ, hiện đại; Xã hội số, đô thị thông minh; Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Các vấn đề lý luận trong công tác lập Quy hoạch Thủ đô trong đó, làm rõ nội hàm, khái niệm, nguyên tắc trong lập Quy hoạch Thủ đô; các vấn đề về triết lý phát triển Thủ đô, cụ thể hoá nội hàm “văn hiến – văn minh - hiện đại” và giải pháp vận dụng hiệu quả vào các phương án quy hoạch ngành, lĩnh vực, đô thị, nông thôn; các kinh nghiệm quốc tế trong lập Quy hoạch, đặc biệt là kinh nghiệm trong xây dựng các tiêu chí, tiêu chuẩn hướng đến thành phố toàn cầu, kinh nghiệm về liên kết phát triển Vùng, kinh nghiệm về phân bố không gian các lĩnh vực kinh tế - xã hội, các mô hình đô thị, không gian xanh, hành lang xanh…; 

Những nội dung thành phố Hà Nội cần lưu ý khi cụ thể hoá quy hoạch Quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch các ngành, lĩnh vực; những giải pháp hiệu quả để thực hiện tốt các chức năng của Thủ đô, trong đó đặc biệt ưu tiên chức năng là trung tâm đầu não chính trị và văn hóa. 

Tại hội thảo này, các đại biểu tập trung thảo luận, gợi ý đối với nội dung về kết nối vùng, làm tốt vai trò động lực phát triển Vùng Đồng bằng sông Hồng, cực tăng trưởng của đất nước, khát vọng về một Thành phố toàn cầu. Bên cạnh đó, gợi ý những nội dung cần chú trọng ưu tiên trong kỳ quy hoạch này như: khai thác, phát huy vai trò sông Hồng; phát triển nông thôn; xử lý ô nhiễm môi trường đô thị; phát triển hạ tầng, đặc biệt hạ tầng số... Các mô hình, ý tưởng phát triển đặc sắc, gắn với phát triển Thủ đô Văn hiến - Văn minh - Hiện đại - Thành phố kết nối toàn cầu.

Các điều kiện, giải pháp để thực hiện tốt Quy hoạch Thủ đô sau khi được phê duyệt theo quy định. Trong đó, tập trung vào các giải pháp hoàn thiện thể chế (trong đó có các mô hình quản trị đối với các đô thị đặc thù của Hà Nội như thành phố thuộc Thủ đô); các vấn đề về phân cấp, phân quyền; các giải pháp huy động nguồn lực; sự phối hợp giữa Thành phố với các bộ, ngành; các giải pháp hợp tác vùng, hợp tác quốc tế…

Quy hoạch Hà Nội theo trục phát triển sông Hồng

Tham luận tại hội thảo, PGS.TS. Nguyễn Ngọc Hà, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản đưa ra một số ý tưởng về tầm nhìn và khát vọng quy hoạch Thủ đô. Trong đó, về trục phát triển, quy hoạch Hà Nội sẽ có nhiều trục phát triển, nhưng cần nhấn mạnh hơn với một tinh thần nhất quán về trục phát triển sông Hồng về tâm linh, về môi trường, về giao thông, về cây xanh, về mật độ xây dựng và kiến trúc, về văn hóa... Theo ông Hà, trong quy hoạch Thủ đô cần quan tâm hàng đầu đến yếu tố văn hóa.

“Quy hoạch Hà Nội theo hướng là thành phố di sản, có văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc, mang bản sắc Thủ đô ngàn năm văn hiến; Hà Nội là thành phố sáng tạo, công nghiệp văn hoá phát triển, thành phố thông minh; là điểm đến của du lịch văn hoá, ẩm thực và trung tâm dịch vụ chất lượng cao; thành phố của các sự kiện văn hoá mang tầm quốc tế thường niên; thành phố hiện đại nhưng thanh bình với con người Hà Nội hào hoa, thanh lịch, nghĩa tình, văn minh, tiêu biểu cho văn hóa, lương tri và phẩm giá con người Việt Nam”, PGS.TS. Nguyễn Ngọc Hà gợi ý...

Theo  GS.TS Phùng Hữu Phú, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng lý luận Trung ương, trong những vấn đề cần quan tâm khi thảo luận Quy hoạch Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn 2050  có một vấn đề là “Phải xác định, quán triệt sâu sắc và thống nhất thực hiện triết lý phát triển Thủ đô. Triết lý phát triển Thủ đô là tư tưởng chủ đạo những quan điểm có ý nghĩa định hướng dẫn dắt cộng đồng và con người thực hiện thành công mục tiêu phát triển. Triết lý phát triển Thủ đô được hình thành trên cơ sở đánh giá phân tích đặc điểm địa chính trị, kinh tế của Hà Nội. Xuất phát từ xác định mục tiêu phát triển và được xác định thực hiện đánh giá, bản sắc, đặc sắc và những lợi thế vượt trội của Hà Nội".