Rét đậm, rét hại đến muộn - Các tỉnh miền Bắc đối diện với một mùa Đông ấm

Phóng viên Đài TNVN đã có cuộc phỏng vấn về vấn đề này với ông Vũ Anh Tuấn, Phó Trưởng phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia.

PV: Những ngày gần đây, thời tiết tại Hà Nội và các tỉnh miền Bắc có nắng 29-30 độ, người dân khi ra ngoài đường đều cảm nhận rõ rệt được sự khó chịu của nắng nóng giữa mùa đông. Xin ông cho biết nguyên nhân của hiện tượng này?

Ông Vũ Anh Tuấn: Vâng, theo nhận định của Trung tâm Dự báo Khí tượng thuỷ văn Quốc gia, trong những ngày vừa qua Hà Nội có xuất hiện nắng nóng, thậm chí khô hanh vào ban ngày. Nguyên nhân chính là do ảnh hưởng của khối không khí lạnh liên tục được tăng cường lệch đông kết hợp thêm với trường phân kỳ trên cao gây nên trạng thái ít mây về đêm kéo theo hiện tượng phát xạ nhiệt mạnh từ bề mặt Trái đất làm nhiệt độ giảm mạnh về đêm. Ban ngày có nắng ngay từ sáng và nhiệt độ tăng cao, chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm lớn, cộng thêm với đó là quá trình giảm mạnh về trưa của độ ẩm không khí làm gia tăng tình trạng hanh, khô vào ban ngày. Có thể đánh giá một phần là do ảnh hưởng của hiện tượng Elnino đang diễn ra.

Tính đến hôm nay, nhiệt độ trung bình tháng 11/2023 ở khu vực Bắc Bộ phổ biến cao hơn trung bình nhiều năm (TBNN) cùng thời kỳ từ 1,0-1,5 độ C, có nơi xấp xỉ 2 độ C; khu vực Trung Bộ nhiệt độ phổ biến cao hơn TBNN từ 0,7-1,20C; Tây Nguyên và Nam Bộ nhiệt độ phổ biến cao hơn TBNN từ 0,5-1,0 độ C. Trong mùa Đông, xen giữa những đợt không khí lạnh (KKL) là thời kỳ nhiệt độ tăng lên do KKL suy yếu. Vào tháng 11 Dương lịch hàng năm ở Bắc Bộ vẫn xuất hiện những ngày có nhiệt độ cao nhất trên 30 độ nên đây không phải là hiện tượng bất thường. Tuy nhiên trong tháng 11/2023 có một số nơi nhiệt độ đạt giá trị lịch sử.

PV: Xin ông cho biết dự đoán về đợt rét đậm, rét hại gần nhất của miền Bắc. Rét đậm, rét hại năm nay có đặc điểm khác với năm ngoái như thế nào?

Ông Vũ Anh Tuấn: Về mặt tổng thể, có thể nói mùa Đông năm 2023-2024 theo nhận định của Trung tâm Dự báo Khí tượng thuỷ văn Quốc gia là một mùa đông ấm, nhiệt độ trung bình cao hơn cao hơn so với TBNN ở nhiều khu vực. Trong đó, khu vực miền Bắc theo chúng tôi nhận định là ảnh hưởng của ElNino sẽ làm cho quá trình nhiệt độ tăng cao hơn nhiều năm. Tuy nhiên, rét đậm rét hại có thể xảy ra muộn hơn so với mùa Đông năm 2022-2023. Ở đây năm 2022-2023 đợt rét đậm, rét hại lần đầu tiên xảy ra vào cuối tháng 12 tương đương TBNN. Tuy nhiên, mùa Đông năm 2023-2024 theo nhận định, đợt rét đậm đến muộn hơn so với năm 2022-2023 vào khoảng tháng 1 sẽ xuất hiện rét đạm, rét hại. Tuy nhiên, đợt rét đậm, rét hại sẽ không kéo dài và không xảy ra trên diện rộng.

PV: Thưa ông, trong cuối tuần này đang được dự báo là có đợt gió mùa Đông Bắc. Vậy nhiệt độ cũng như những dự báo cho đợt không khí lạnh này sẽ như thế nào?

Ông Vũ Anh Tuấn: Trung tâm dự báo Khí tượng thuỷ văn Quốc gia nhận định, khoảng chiều ngày 30/11, một đợt không khí lạnh sẽ tăng cường xuống các tỉnh miền Bắc nước ta. Theo dự báo, đợt không khí lạnh này sẽ gây ra nhiệt độ thấp nhất các tỉnh Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ trong khoảng từ 16-19 độ C, riêng các tỉnh miền núi xuống dưới 12-15 độ C, đặc biệt các vùng núi cao như Ô Quy Hồ, Sa Pa, Mẫu Sơn thì có thể xuống dưới 10 độ. Trời rét buốt vào chủ yếu tập trung vào ngày mùng 1 và mùng 2 tháng 12 sau đó nhiệt độ sẽ tăng. Ngoài ra, cũng do không khí lạnh tăng cường nên các tỉnh miền Trung sẽ xuất hiện đợt mưa lớn diện rộng.

Theo chúng tôi nhận định, khoảng từ đêm ngày 30/12 kéo dài đến ngày 3/12 có khả năng xảy ra đợt mưa lớn với tổng lượng mưa phổ biến khoảng 100-300mm, thậm chí có nơi đến 400-500mm. Trên biển khu vực Vịnh Bắc Bộ có thể có gió mạnh cấp 6, có lúc cấp 7, giật cấp 8, vùng biển Bắc Biển Đông và quần đảo Hoàng Sa có gió mạnh cấp 6-7, giật cấp 8-9 gây tình trạng biển động.

PV: Xin cảm ơn ông!