Bệnh nhân COVID-19 nặng cần đến 100kg oxy lỏng mỗi ngày: Làm sao để đáp ứng?

Trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến phức tạp, xuất hiện biến chủng mới lây lan nhanh, việc cung ứng oxy ở nhiều nơi, nhiều lúc thiếu hụt, lại đang vào thời điểm giáp Tết nguyên đán Nhâm Dần, chiều 7/1, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên và Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn đã chủ trì cuộc họp trực tuyến giữa Liên ngành Công Thương - Y tế với các doanh nghiệp và địa phương về tình hình “cung ứng oxy cho bệnh nhân COVID-19 và các giải pháp đảm bảo nguồn cung trong dịp Tết nguyên đán”.

Báo cáo tại Hội nghị, Cục trưởng Cục Hoá chất Nguyễn Văn Thanh cho biết, hiện nay tại Việt Nam có 12 nhà máy sản xuất oxy thương phẩm trên cả 3 miền Bắc, Trung, Nam có thể cung cấp bình quân 1.150 tấn/ngày và tối đa khoảng 1.400 tấn/ngày (miền Bắc: 570 tấn/ngày; miền Trung: 98 tấn/ngày; miền Nam: 685 tấn/ngày). Trong điều kiện không có bùng phát dịch bệnh thì lượng oxy sản xuất trong nước hoàn toàn đáp ứng nhu cầu trong nước và tham gia xuất khẩu. Tuy nhiên, với đặc điểm của ngành (oxy chủ yếu cho công nghiệp, công nghiệp vừa phục hồi, điều kiện cung ứng vận chuyển…) nên tại một số thời điểm, xảy ra tình trạng khan hiếm cục bộ, đặc biệt đối với TP.HCM và một số tỉnh miền Tây Nam Bộ thời gian qua.

Với sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ, từ nửa cuối tháng 12/2021 cho tới nay, Bộ Công Thương đã có nhiều hoạt động điều hành vĩ mô đối với các hoạt động sản xuất, điều phối, cung ứng oxy phục vụ điều trị bệnh nhân COVID-19, trong đó có việc thành lập và tổ chức các hoạt động của Tổ công tác điều phối oxy phục vụ điều trị COVID-19; chủ động nắm bắt tình hình để can thiệp, hỗ trợ việc cung ứng oxy từ các cơ sở sản xuất cho các cơ sở y tế…

Mặc dù vậy, theo Cục trưởng Cục Hoá chất Nguyễn Văn Thanh, với bệnh nhân COVID-19 nặng, nhu cầu cần tới 100kg oxy lỏng mỗi ngày, nguy cơ thiếu hụt oxy y tế vẫn luôn tiềm ẩn nếu không có sự chủ động trong xây dựng kế hoạch để sản xuất gắn với điều phối, vận chuyển, cung ứng giữa các vùng, miền.

Từ thực tế chuyển từ sản xuất oxy phục vụ sản xuất công nghiệp sang tăng cường sản xuất oxy y tế và vận chuyển, cung ứng cho Miền Nam đợt cao điểm dịch COVID-19 thời gian qua, ông Mai Đình Hợp - TGĐ Công ty CP Khí Công nghiệp Việt Nam cho rằng, việc bảo quản, lưu trữ oxy ở nhiệt độ âm - 186 độ âm nên  việc tăng cường các thiết bị vận tải là rất khó, vì vậy phải có phương án cụ thể cho việc luân chuyển ô-xy giữa các vùng-miền khi cần thiết bởi đây là mặt hàng kinh doanh có điều kiện.

"Thứ nhất là việc luân chuyển có thể lâu nay vận chuyển vào Nam nhưng ngày kia có thể từ Nam chuyển ra Bắc. Liên ngành nên có thống nhất cho giao thông thuận lợi, như có các ban, ngành công an… vào cuộc. Thứ hai nữa thì phải có những đơn vị đảm nhận được - đảm nhận thì phải có kho, tiêu chở vào, từ đó phân phối như nào… bởi vì xe chở vào là bằng xe dài 12m, chở tới 25 tấn oxy, khi đó đổ thì đổ vào đâu - thì phải có một người để cho người ta chuyển từ đó đến các bệnh viện - một xe như vậy thì phải chở tới 4 bệnh viện mới hết, thì phải có lịch trình cụ thể để cho người ta đi chứ không thì rất mất thời gian…", ông Hợp nói.

Ghi nhận, đánh giá cao sự vào cuộc của Bộ Công Thương cũng như các doanh nghiệp sản xuất, cung ứng, vận chuyển oxy… để cung ứng oxy cứu chữa kịp thời bệnh nhân COVID-19 khu vực TP.HCM và các tỉnh miền Tây Nam Bộ thời gian vừa qua, song Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho rằng, việc để xảy ra thiếu oxy y tế ở một vài địa phương, trong nhiều thời điểm là do chính quyền địa phương đó vẫn có sự lơ là, đặc biệt một số tỉnh thành mặc dù đã được ngành y tế cảnh báo.

"Nhiều tỉnh, nhiều đơn vị chúng ta rất bị động, và nhiều tỉnh thành còn coi thường việc cung cấp sản xuất, vận chuyển oxy và không lường trước mọi việc. Mặc dù đã được cảnh báo rất kỹ. Qua đây tôi xin phép có một số đề nghị trước hết đối với các tỉnh, thành phố thuộc Trung ương cần nâng cao vai trò của tổ điều phối oxy y tế tại địa phương để chủ động, có kế hoạch dự phòng sớm nhằm đảm bảo oxy y tế phục vụ công tác điều trị; ưu tiên kinh phí, thực hiện đồng bộ các giải pháp để thực hiện các phương án đảm bảo oxy y tế tại địa phương, nắm bắt các chỉ đạo của Bộ Y tế và chủ động làm việc với các nhà cung ứng oxy trên địa bàn để trao đổi, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc…", Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nói.

Kết luận cuộc họp, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên đặc biệt ghi nhận có doanh nghiệp đã dành 100% sản lượng để cung ứng cho y tế, hay chủ động vận chuyển từ ngoài Bắc vào cung ứng tại các tỉnh phía Nam,  riêng dịp nghỉ tết dương lịch 01/01/2022 một số Công ty sản xuất và phân phối đã vận chuyển vào khu vực phía Nam khoảng 360 tấn oxy lỏng.

Trước tình hình dịch bệnh vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, khó đoán định, có thể xuất hiện "tâm điểm" mới trong bối cảnh chuẩn bị Tết Nguyên đán Nhâm Dần, để đảm bảo nguồn ưng oxy phục vụ công tác cứu chữa bệnh  nhân COVID-19, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên đề nghị: "Đề nghị các ngành chức năng như giao thông, công an và các địa phương trong cả nước tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp sản xuất và phân phối khí có thể lưu thông thuận lợi, đặc biệt là trong những ngày Tết, trong những thời điểm cao điểm cung ứng oxy cho các địa phương, để làm sao việc lưu thông vận chuyển sản phẩm đặc thù được nhanh chóng, kịp thời đến được với những nơi cần".

Bộ trưởng Công Thương cũng đề nghị các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh khí - sản xuất oxy quán triệt tinh thần chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Công thương, Bộ Y tế, tập trung sản xuất, phân phối, đáp ứng tối đa nhu cầu ô xy trong điều trị bệnh, nhất là trong dịp Tết cũng như khi dịch bùng phát và lây lan mạnh,  xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, là văn hoá kinh doanh của doanh nghiệp.

Bộ trưởng Bộ Công Thương cũng cho biết, sẽ tiếp tục rà soát đánh giá năng lực sản xuất, huy động năng lực sản xuất tối đa trong những tình huống khẩn cấp, điều tiết các lĩnh vực sản xuất công nghiệp khác để ưu tiên tối đa cấp oxy cho các cơ sở y tế…

Bộ Y tế (phối hợp với UBND) cập nhật nhu cầu sử dụng oxy trong từng thời điểm, ở mỗi địa phương, phát huy vai trò của các Tổ công tác điều phối oxy của các địa phương; đưa ra các kịch bản dịch bệnh và nhu cầu oxy, phương án ứng phó nếu dịch bệnh không chỉ bùng phát tại các tỉnh miền Tây nam Bộ như thời gian qua...

Về lâu dài, cũng cần nghiên cứu và thực hiện các giải pháp, cơ chế giá bán, vận chuyển oxy, cơ chế đầu tư trang thiết bị cho các cơ sở tồn trữ oxy phục vụ cho y tế trong những tình huống khẩn cấp./.