Nguyên nhân hiện tượng mưa lớn, dông lốc trái mùa, bất thường ở miền Trung

Miền Trung xảy ra mưa lớn là hiện tượng hiếm gặp

Liên quan đến tình hình mưa lũ ở khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên đang diễn ra gây thiệt hại nặng nề, trao đổi với phóng viên VOV.VN, ông Nguyễn Văn Hưởng - Trưởng phòng Dự báo Khí hậu, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết, từ chiều 30/3 đến nay khu vực các tỉnh Trung Bộ, các tỉnh Tây Nguyên đã xuất hiện một đợt mưa to, có nơi mưa rất to; trong đó ở khu vực từ Quảng Trị trở vào đến Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa có lượng mưa phổ biến từ 100-250mm, các tỉnh Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Bình Định, lượng mưa phổ biến từ 250-300mm, có nơi lớn hơn như A Lưới (Thừa Thiên Huế) 465mm, Quảng Ngãi 307mm,…

Riêng ngày 31/3 là ngày có mưa lớn nhất với lượng mưa một số nơi như A Lưới (Thừa Thiên Huế) lượng mưa ngày 31/3 là 256mm, Quảng Ngãi là 218mm, An Nhơn là 136mm, Quy Nhơn là 178mm, đều là những lượng mưa cao kỷ lục từ trước tới giờ trong tháng 3 (kỷ lục cũ của A Lưới là 96mm, vào năm 2015; Quảng Ngãi là 124mm, năm 1991, An Nhơn là 36mm năm 2010).

“Nguyên nhân của đợt mưa này là do ảnh hưởng của hoàn lưu vùng áp thấp trên khu vực biển Đông, hình thế gây mưa này ở miền Trung là điển hình, nhưng xảy ra vào tháng 3 là hiếm gặp. Đợt mưa lớn tại khu vực miền Trung là đợt mưa trái mùa, bất thường (mưa lớn thường tập trung tại khu vực này vào khoảng thời gian từ tháng 9-12 hàng năm)”, ông Hưởng nhấn mạnh.

Tháng 4 xảy ra mưa lớn ở hầu khắp các nơi trên cả nước

Ông Nguyễn Văn Hưởng - Trưởng phòng Dự báo Khí hậu, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia nhận định: “Đây là đợt mưa lớn nhất của tháng 3 và đầu tháng 4/2022. Trong tháng 4 là tháng giao mùa, giai đoạn này trên hầu khắp các khu vực cả nước ta thường xuất hiện các đợt mưa dông chuyển mùa, mưa dông trong giai đoạn này thường kèm theo các hiện tượng thời tiết cực đoan như lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh. Ngoài nguy cơ về khả năng xuất hiện lốc sét, mưa đá và gió giật mạnh trên đất liền, chúng tôi cũng cảnh báo về tình trạng thời tiết xấu gió mạnh, sóng cao vẫn còn đang duy trì trên nhiều khu vực biển Đông”.

Theo Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai, tính đến 6h ngày 2/4, mưa lớn, dông lốc, gió mạnh trên biển đã làm 2 người chết, 1 người mất tích, 4 người bị thương, 2 nhà sập đổ, 38 nhà tốc mái, hư hỏng; 261 ghe, thuyền chìm, hư hỏng, 2.480 lồng bè tôm hùm thiệt hại.

Ngoài ra, mưa lớn, dông lốc đã làm 6 điểm sạt lở gây ách tắc giao thông (Thừa Thiên Huế 1 điểm; Đà Nẵng 2 điểm; Quảng Nam 3 điểm); 54.430 ha lúa bị ngập, đổ (Quảng Bình, Quảng Trị, Đà Nẵng, Quảng Nam, Thừa Thiên-Huế, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa); 7.114 ha hoa màu ngập (Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quãng Ngãi, Bình Định, Phú Yên). Các địa phương đang tiếp tục cập nhật thiệt hại.

Để tiếp tục ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai, Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai đề nghị các tỉnh, thành phố chịu ảnh hưởng của mưa lớn, dông lốc, gió mạnh trên biển theo dõi chặt chẽ các bản tin cảnh báo, dự báo mưa lũ, thông tin kịp thời cho các cấp chính quyền và người dân chủ động phòng tránh, giảm thiểu thiệt hại, đồng thời khẩn trương huy động các lực lượng hỗ trợ người dân khắc phục thiệt hại, trong đó tập trung trục vớt, sửa chữa tàu thuyền bị hư hỏng; tổ chức tiêu nước đệm, nước rút đến đâu thu hoạch lúa đến đấy.

Các tỉnh, thành phố tổ chức ứng trực tại các hồ chứa; chủ động điều tiết nước, hạn chế xả để hỗ trợ thu hoạch lúa dưới hạ du; tăng cường thông tin cho tàu thuyền hoạt động trên biển biết diễn biến gió mạnh trên biển để chủ động phòng tránh và có kế hoạch sản xuất phù hợp.

Các địa phương rà soát các khu dân cư có nguy cơ cao xảy ra ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất để chủ động tổ chức di dời, sơ tán người dân khi có tình huống xảy ra, sẵn sàng bố trí lực lượng kiểm soát, hướng dẫn giao thông tại các khu vực ngập lụt, chia cắt; bố trí lực lượng, vật tư, phương tiện để khắc phục sự cố, đảm bảo giao thông thông suốt trên các trục giao thông chính.

Các tỉnh, thành phố chịu ảnh hưởng của mưa lớn, dông lốc, gió mạnh trên biển thông báo cho các chủ đầu tư có công trình đang xây dựng ven sông. Các chủ phương tiện vận tải thủy, khai thác khoáng sản biết thông tin về mưa, lũ để chủ động có biện pháp bảo đảm an toàn cho người, phương tiện, thiết bị và công trình...

Trước các hiện tượng thời tiết như trên, chính quyền địa phương và người dân cần theo dõi chặt chẽ các bản tin dự báo, cảnh báo của cơ quan chuyên môn để chủ động các phương án ứng phó, khắc phục, giảm thiệt hại do thiên tai gây ra./.